فهیمه فرهمندپور؛ رضا فیروزی
چکیده
نقش مادرانه، مهمترین نقش زن در حیات فردی و اجتماعی انسانهاست. مادر، به صورت ارادی و یا غیر ارادی و از طریق عوامل مختلف در سرنوشت کودک نقشآفرینی میکند. برخی از این عوامل، تجربهپذیر و برخی تجربهناپذیرند. معرفتهای تجربهناپذیر، گاه، جز از طریق پیام وحیانی قابل وصول نیستند. این مقاله، با الهام از آموزههای دینی، بر آن است ...
بیشتر
نقش مادرانه، مهمترین نقش زن در حیات فردی و اجتماعی انسانهاست. مادر، به صورت ارادی و یا غیر ارادی و از طریق عوامل مختلف در سرنوشت کودک نقشآفرینی میکند. برخی از این عوامل، تجربهپذیر و برخی تجربهناپذیرند. معرفتهای تجربهناپذیر، گاه، جز از طریق پیام وحیانی قابل وصول نیستند. این مقاله، با الهام از آموزههای دینی، بر آن است تا نقش عوامل تجربهناپذیر را که از طریق مادر بر جنین تأثیر میگذارند، بررسی کند. آگاهی از این عوامل، حداقل در دو حوزه مؤثر میافتد: اول، نیاز به مکتب آسمانی در تبیین جایگاه حیاتی مادر و تأثیر او بر سلامت جسمی و روحی کودک قبل از تولد؛ دوم، آگاهی همه جانبه از عوامل مؤثر بر فرایند رشد، از انعقاد نطفه تا پایان عمر، فراتر از آن چه فیزیکالیستها بدان پای فشردهاند. این پژوهش، هم مقدمهای بر مباحث انسانشناسی دینی تلقّی میشود و هم بالاصاله بر تلقی روانشناسی رشد مبتنی بر آموزههای اسلامی از انسان مؤثر خواهد بود. رویآورد مقاله، درون دینی است و عوامل کجساز جنین از دیدگاه آموزههای اسلامی، بررسی و تحلیل شده است. بررسی متون اسلامی نشان میدهد، تأثیر سرنوشتساز مادر بر جنین، از لحظه انعقاد نطفه و ابتدای دوران بارداری با عوامل مادی و غیر مادی آغاز میشود و البتّه پس از تولد نیز ادامه مییابد؛ بنابراین، به لحاظ رعایت حقوق و حدود امانت الهی، هم به لحاظ بُعد مادی و هم به لحاظ بُعد معنوی و روحی کودک، تکالیفی بر والدین، بهویژه مادر، جعل میشود که، این مقاله، درصدد تبیین و تقریر آن است.
رضا فیروزی؛ فهیمه فرهمندپور
چکیده
بحث از مسائل بنیادی جنسیت و احکام مرتبط با آن میتواند عالمان دینپژوه را در یافتن درکی عمیقتر و تحلیلی صحیحتر از حقیقت آموزههای دینی یاری رساند. مسئلة حجاب در آموزههای اسلامی از ابعاد و اضلاع مختلفی کاویده شده است. در این نوشتار، حقیقت ملکوتی حجاب در ساختار اسمای الهی تحلیل شده است. رویآورد مقاله دروندینی و به لحاظ گونهشناسی ...
بیشتر
بحث از مسائل بنیادی جنسیت و احکام مرتبط با آن میتواند عالمان دینپژوه را در یافتن درکی عمیقتر و تحلیلی صحیحتر از حقیقت آموزههای دینی یاری رساند. مسئلة حجاب در آموزههای اسلامی از ابعاد و اضلاع مختلفی کاویده شده است. در این نوشتار، حقیقت ملکوتی حجاب در ساختار اسمای الهی تحلیل شده است. رویآورد مقاله دروندینی و به لحاظ گونهشناسی تبیینی است. پس از بررسی اجمالی ساختار اسمای الهی و رابطة آن با حقیقت انسان، این حقیقت مکشوف گردید که حجاب به مثابة یکی از آیات الهی در قرآن، تجلّی اسمی از اسماءالله در عالم امکان بوده و در قوس نزول، معنای ملکوتی آن به شکل پوشش مورد نظر شرع مقدس ظهور کرده است. از قِبَل همین معنا معلوم میشود، زن مشرف به کمالی خاص در ظهور بعدی از ابعاد بیکران اسمالله "الباطن" شده است. پیامد همین رهیافت، مباحثی چون غیرت و حکمتِ حفظ حریم خانواده توسط مرد و پاسداشت غیرتمندانة آن در احکام الهی نیز معنایی عمیق مییابد.