فرح انگیز صبوحی ثانی؛ یاسین صدقی؛ مهدی رازانی
چکیده
زیورآلات فلزی سنتی و بومی بانوان در سیستان و بلوچستان از آثار زینتی مهم بوده که تا چند دهه پیش استفاده میشده است. این آثار که در طرحها و مدلهای گوناگون ساخته میشده از شاخصترین دستساختههای هنری جنوبشرق است که امروزه رو به فراموشی رفته و به مطالعه و تحقیق در این زمینه نیاز دارد. به همین منظور، در این مقاله سعی شده ...
بیشتر
زیورآلات فلزی سنتی و بومی بانوان در سیستان و بلوچستان از آثار زینتی مهم بوده که تا چند دهه پیش استفاده میشده است. این آثار که در طرحها و مدلهای گوناگون ساخته میشده از شاخصترین دستساختههای هنری جنوبشرق است که امروزه رو به فراموشی رفته و به مطالعه و تحقیق در این زمینه نیاز دارد. به همین منظور، در این مقاله سعی شده است با مطالعة زیورآلات سنتی بانوان بلوچ به بررسی روشهای ساخت، ساختار و چیستی مواد مورد استفادة آن‌ها پرداخته شود. ازاین‌رو، در مطالعة حاضر 9 نمونه از زیورآلات مرسوم زنان بلوچی مورد آزمایش و بررسی قرار گرفتهاند و روی آن‌ها آزمایشهایی همچون متالوگرافی (OM)، رادیوگرافی، سیتیاسکن (CT-Scan)، آنالیز پراش پرتوی ایکس (XRD) و آنالیز فلورسانس اشعة ایکس (XRF) انجام گرفته است. بررسیها و آزمایشهای ساختارشناسی زیورآلات فلزی نشان داد پایة فلزی اصلی آثار تماماً از آلیاژ نقره‌ـ مس است و با ساختار یوتکتیک و با روشهای ریختهگری ساخته شدهاند. بهطوریکه آزمایشهای عنصری و ترکیبی دو عنصر نقره و مس را به ترتیب با بیشترین میزان در ترکیب نوع آلیاژ شناسایی کرده است. همچنین، نوع اتصالات، لحیمکاری و مغز فلزی زیورآلات توسط بررسیهای رادیوگرافی و سیتیاسکن بررسی شده است.
