جامعه شناسی
سهیلا صادقی فسایی؛ ایمان عرفان منش
چکیده
بر‌اساس رویکرد «فناوری اجتماعی»، در شرایط کنونی فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی با فعالیتهای فراغتی نوجوانان ادغام شده و پیوند یافتهاند. این فعالیتهای فراغتی در چارچوب وسیعتری از اقتضائات بیرونی کنش و همچنین شرایطی قرار دارند که انتخاب کنشگر در آن رقم میخورد. این مقاله تلاش میکند ضمن ارائۀ سنخبندی از انواع ...
بیشتر
بر‌اساس رویکرد «فناوری اجتماعی»، در شرایط کنونی فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی با فعالیتهای فراغتی نوجوانان ادغام شده و پیوند یافتهاند. این فعالیتهای فراغتی در چارچوب وسیعتری از اقتضائات بیرونی کنش و همچنین شرایطی قرار دارند که انتخاب کنشگر در آن رقم میخورد. این مقاله تلاش میکند ضمن ارائۀ سنخبندی از انواع فعالیتهای فراغتی بیرون‌محور و فناوریمحور، ترجیح واقعی نوجوانان را در انتخاب آن‌ها با توجه به تفاوتهای جنسیتی واکاوی کند. بر این اساس، با 120 نوجوان دختر و پسر در سال تحصیلی 1395ـ1396 مصاحبههایی نیمهساختارمند در شهر تهران با توجه به نمونهگیری تیپیک و هدفمند انجام شد. نتایج نشان میدهند که ترجیح اصلی نوجوانان فعالیتهای فراغتی بیرون‌محور است، اما شرایط اجتماعی و چارچوب فشارها و الزامات اجتماعی و فرهنگی در عمل فعالیتهای فراغتی فناوریمحور را برای آنان شکل میدهد؛ تا جایی که فناوریهای جدید در برخی موارد بهمنزلۀ یک دوست تجلی مییابند. پسران بیش از دختران بازیهای رایانهای (و کنسولی) را بهمنزلة فعالیت فراغتی انتخاب میکنند و بیشتر تحت تأثیر احساسات ناشی از آن‌ها قرار میگیرند. این در حالی است که دختران با محدودیتهای بیشتری برای فراغت بیرون‌محور مواجه‌اند. به‌هر‌حال، فعالیتهای فراغتی فناوریمحور به منبع هویتی و مصرفی برای اکثر نوجوانان تبدیل شده است.
