Document Type : Research Paper

Authors

1 Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran

2 PhD Student in Social Communication Sciences, Tehran

Abstract

The way working women are portrayed in Iranian media is one of the social and cultural factors that influence traditional gender stereotypes about women and their occupation. This can contribute to changing cultural perceptions about women’s employment. The main objective of this research is to examine the portrayal of working women in Iranian cinema after the revolution (1979) and present a comparison in different political periods of post-revolution. In order to achieve this goal, prominent films produced in each period (focusing on women’s employment) were selected and analyzed. In the theoretical part of this study, the representation theory of Stuart Hall is used. The research methodology is the semiotics of John Fiske. The results of the study presented that the modern working women, contrary to traditional female stereotypes, had the power and were more independent from their husbands. In most of the films dealing with professional women, the directors have tried to criticize the patriarchal ideology while defending the ideology of egalitarianism and meritocracy in the profession; although the social conditions of each political period were effective in the way working women were portrayed and the ideology of the film. Despite the attempt to avoid patriarchal ideology, the naturalization of domestic work for women can also be seen in these works.

Keywords

]1] آزاد ارمکی، تقی؛ امیر، آرمین (1388). «بررسی کارکردهای سینما در ایران (ارزیابی سینمای سال‏های 1374 تا 1385 بر‌اساس توزیع کارکردی فیلم‏ها)»، نشریة جامعه‏شناسی هنر و ادبیات، ش2، ص 99ـ130.
]2] بیچرانلو، عبدالله (1391). بازنمایی ایران و اسلام در هالیوود، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
]3] توسلی، غلامعباس (1382). «آیا می‏توان بین کار زن در خانه و کار بیرون آشتی برقرار کرد»، نشریة مطالعات اجتماعی روان‏شناختی زنان (مطالعات زنان)، ش2، ص 3ـ26.
]4] چندلر، دانیل (1387). مبانی نشانه‏شناسی، ترجمة مهدی پارسا، تهران: سورة مهر.
]5] حبیب‏پور، کرم؛ طالبی، سحر؛ آهنگران، محمد (1392). «بازنمایی اشتغال زنان و نقش آن در ساختار خانواده (مطالعة موردی: سریال‏های دلنوازان و همسایه‏ها)»، فصل‌نامة مطالعات سبک زندگی، ش 3، ص 69ـ104.
]6] راجر دی، ویمر؛ جوزف آر، دمینیک (1384). تحقیق در رسانه‏های جمعی، ترجمة کاووس سیدامامی، تهران: سروش.
]7] راودراد، اعظم؛ زندی، مسعود (1385). «تغییرات نقش زن در سینمای ایران»، مجلة جهانی رسانه، دورة اول، ش2، ص 1ـ27.
]8] ربیعی، علی؛ احمدزاده نامور، فرناز (1387). «نظریة بازنمایی رسانه‏ای و تحلیل افکار عمومی متقابل آمریکایی‏ها و ایرانی‏ها»، نشریة دانش سیاسی، ش2، ص 37ـ62.
]9] سروی زرگر، محمد؛ گیویان، عبدالله (1388). «بازنمایی ایران در سینمای هالیوود»، فصل‌نامة تحقیقات فرهنگی ایران، دورة2، ش پیاپی8، ص147ـ177.
]10] سفیری، خدیجه؛ ایمانیان، سارا (1388). جامعه‏شناسی جنسیت، تهران: جامعه‌شناسان.
]11] سلبی، کیت؛ کاودری، رن (1380). راهنمای بررسی تلویزیون، ترجمة علی عامری مهابادی، چ اول، تهران: سروش.
]12] سلطانی گردفرامرزی، مهدی؛ رحمتی، محمدمهدی (1386). «شیوه‏های بازنمایی جنسیت در سینمای ایران»، نشریة مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورة 3، ش10، ص 79ـ98.
]13] صادقی فسایی، سهیلا؛ بدری‌منش، اعظم (1394). «مطالعة تفسیری نقش خانه‏داری»، فصل‌نامة فرهنگی‌ـ تربیتی زنان و خانواده، دورة10، ش 31، ص 59ـ87.
]14] عباس‌زاده، محمد (1391). «تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی»، نشریة جامعه‏شناسی کاربردی (مجلةپژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، دورة 23، ش پیاپی 45، ص 19ـ34.
]15] علاسوند، فریبا (1390). زن در اسلام، قم: هاجر.
]16] فروتن، یعقوب (1390). «بازنمایی الگوهای اشتغال زنان در متون درسی ایران»، مجلة زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورة 9، ش پیاپی 33، ص 39ـ78.
]17] فیسک، جان (1376). «فرانوگرایی و تلویزیون»، ترجمة حسام‏الدین آشنا، فصل‌نامة رسانه، س8، ش پیاپی 31، ص 8ـ14.
]18] فیسک، جان (1380). «فرهنگ تلویزیون»، ترجمة مژگان برومند، فصل‌نامة ارغنون، ش19، ص 125ـ142.
]19] قاسمی، وحید؛ آقابابایی، احسان؛ صمیم، رضا (1387). «بررسی نقش و پایگاه اجتماعی زن و مرد در فیلم‏های دهة 1370 سینمای ایران»، نشریة هنرهای زیبا، ش 35، ص 125ـ134.
]20] کاظمی، عباس؛ جوادی یگانه، محمدرضا (1385). «معرفی پژوهش، تحلیل محتوای فیلم‏های سینمایی پس از انقلاب اسلامی دربارة نگرش نسبت به زنان»، کتاب زنان، س8، ش32، ص202ـ208.
]21] لیندلف، تامس آر؛ تیلور، برایان سی (1392). روش‏های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات، ترجمة عبدالله گیویان، چ2، تهران: همشهری.
]22] معینی‌فر، حشمت‌السادات؛ محمدخانی، نجمه (1390). «بازنمایی الگوی مصرف یک خانوادة امریکایی: سیمسون‏ها در اوقات فراغت»، فصل‌نامة تحقیقات فرهنگی، دورة 4، ش اول، ص 105ـ128.
]23] ملک‏زاده، فهیمه (1392). تأثیر جنسیت بر اشتغال زنان، تهران: جامعه‌شناسان.
]24] مهدی‏زاده، سیدمحمد (1387). رسانه‏ها و بازنمایی، تهران: دفتر مطالعات و توسعة رسانه‏ها.
]25] ندری ابیانه، فرشته (1385). «خانه‏داری، اشتغال و زنان ایرانی». مجلة بانوان شیعه، ش 9، ص 89ـ122.
]26] هال، استوارت (1393). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی، ترجمة احمد گل محمدی، چ2، تهران: نی.
[27] Hall, S. (2003). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices,London: Sage Publication.
[28] Hall, S. &Jhally, S. (2007). Representation & the Media, Northampton, MA: MediaEducation Foundation.