Document Type : Research Paper
Author
Associate Professor of Art Research, Institute of Culture, Art and Communication, Tehran
Abstract
After the Islamic Revolution in Iran in 1979, women were the subject of various discourses. The media played a central role in the discourse construction about women. Written media, including artistic-literary journals, can construct social realities that influence society. This paper inquires into the ways in which women have been constructed by these journals in the reform era (1997-2005) to find out how these journals have represented women and to what field of discourse they refer. Thus, Stuart Hall’s theory of media representation, which focuses on the construction approach, was applied to the study of 27 selected artistic-literary or art journals published during the reform era. The selected art journals were analyzed using thematic analysis. The results showed that the studied journals that represented women were classified into three categories: 1. The ones that ignored women; they did not play a discursive constructive role for women in the reform era 2. Those that had a low representation of women; they put women in the side lines 3. The journals that constructed women in a particular discourse. The constructed representation of women in the 3rd category of art journals studied appealed to the reform and popular-commercial discourse.
Keywords
[1] استوری، جان (1389). مطالعات فرهنگی دربارۀ فرهنگ عامه، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: آگه.
[2] بارکر، کریس (1387). مطالعات فرهنگی؛ نظریه و عملکرد، ترجمۀ مهدی فرجی و نفیسه حمیدی، تهران: پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
[3] باغدار دلگشا، علی (1394). «زن ایرانی در نشریات مشروطه، بررسی نامهنگاری زنان در روزنامة ایران نو با تأکید بر نگرش بافت موقعیت کلمات»، پژوهش در تاریخ، س4، ش ۱۶، ص 63ـ77.
[4] باغدار دلگشا، علی؛ زنجانیزاده، هما (1397). «نقد نابرابریهای جنسیتی در اشعار زننگار مندرج در روزنامۀ نامۀ بانوان (1299ـ1300)»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 10، ش 3، ص415ـ434.
[5] بهشتیسرشت، محسن؛ پرویش، محسن (1394). «بررسی مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان در مطبوعات عصر قاجار (با تأکید بر نشریة نامة بانوان)»، زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، س7، ش ۳، ص 327ـ341.
[6] ترابی فارسانی، سهیلا (1393و 1394). «زن و تحول امر روزمره با تکیه بر نشریات زنان عصر قاجار»، تاریخ ایران، س8، ش اول، پیاپی ۷۵، ص89ـ107.
[7] ترابی فارسانی، سهیلا (1395). «زن و تحول گفتمان از خلال نشریههای زنان (از مشروطه تا پهلوی)»، تاریخ اسلام و ایران، س26، ش ۳۰، ص69ـ92.
[8] حضرتی، حسن؛ روشن، افسانه (1389). «تحولات اجتماعی زنان در روزنامههای ایرانی از آغاز تا پایان مشروطة دوم»، مطالعات تاریخ فرهنگی، پیاپی ۶، ص ۴۳.
[9] راودراد، اعظم (1382). نظریههای جامعهشناسی هنر و ادبیات، تهران: دانشگاه تهران.
[10] شفیعی، سمیهسادات؛ حسینیفر، سیده زهرا (1397). «نقشهای اجتماعی مرجح زنان در آغاز پهلوی دوم؛ کاووشی جامعهشناختی در ماهنامة زبان زنان»، علوم اجتماعی، پیاپی ۸۲، ص157ـ187.
[11] شفیعی، فاطمه؛ شفیعی، سمیهسادات (1398). «مسئلة زنان و نسبت آن با ترقی ایران در مشروطة دوم؛ تحلیلی بر نشریة نامة بانوان»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پیاپی ۵۷، ص169ـ188.
[12] عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخزاده، محمد (1390). «تحلیل مضمون و شبکة مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی»، اندیشۀ مدیریت راهبردی، س5، ش2، پاییز و زمستان، ش 10، ص51ـ198.
[13] عطارزاده، مجتبی (1394). «بازخوانی کارکرد مطبوعات اسلامی قبل از انقلاب در تبیین جایگاه زن مسلمان؛ مطالعة موردی ماهنامة درسهایی از مکتب اسلام»، مطالعات رسانه و امت، پیاپی ۳، ص ۵۷.
[14] کشیشیان سیرکی، گارینه؛ آقاعلی، خدیجه (1399). «تحول مفهومی زن و سیاست در روزنامههای جمهوری اسلامی و کیهان پس از پیروزی انقلاب اسلامی»، مطالعات سیاسی، ش 48، ص23ـ42.
[15] مهدیزاده، سیدمحمد (1387). رسانهها و بازنمایی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
[16] هال، استوارت (1393). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی، ترجمۀ احمد گلمحمدی، چ2، تهران: نی.
[17] یاسینی، سیده راضیه (1399). زیباییشناسی پوشاک زنان، پس از انقلاب اسلامی ایران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
[18] یوسفیفر، شهرام؛ جنگجو، شهناز (1395). «چگونگی بازنمایی زن و زنانگی در آگهیهای تجاری روزنامة اطلاعات (1304ـ1320)»، پژوهشنامة تاریخ اجتماعی و اقتصادی، ص109ـ129.
[19] یوسفیفر، شهرام؛ جنگجو، شهناز (1398). «مسئلة زن و زنانگی در روزنامة اطلاعات در دورة پهلوی اول (1304ـ1320)»، پژوهشنامة زنان، س10، ش 2، ص231ـ254.
[20] Casey, B. et al. (2008). ‘Television Studies: The Key Concepts’, (2 nd edition). cultural studies, London and New York, Routledge: 116.
فهرست [S1] مجلات هنری ادبی تحلیل‌شده
[21] آدینه، 1376، ش 116 و 117، فروردین.
[22] --------، ش 124. اسفند.
[23] تندیس، 1381، ش 1، بهمن.
[24] ----، 1383، ش 38، آذر.
[25] دنیای تصویر، 1377، ش 59، مرداد.
[26] -------------، ش 60، شهریور.
[27] -------------، ش 61.
[28] -------------، ش 65.
[29] ---------، 1378، ش 67.
[30] --------------، ش 70.
[31] ----------، 1379، ش 80، اردیبهشت
[32] ---------------، ش 87، آذر.
[33] -----------، 1380، ش 94، مرداد.
[34] ----------------، ش 97، آذر.
[35] -----------، 1381، ش 107، مهر.
[36] ----------------، ش 112، زمستان
[37] -----------، 1382، ش 115، اردیبهشت.
[38] ----------------، ش 123، آبان.
[39] دنیای سخن، 1378، ش 86، تیر و مرداد.
[40] ----------------، 1378 و 1379، ش 90، اسفند و فروردین.
[41] سینما تئاتر، 1376، ش 20، فروردین.
[42] ---------------، 1378، ش 37.
[43] عروس هنر، 1380، ش اول، اردیبهشت.
[44] ------------------، ش 2، خرداد و تیر.
[45] ----------------------، ش 3، مرداد.
[46] ----------------------، ش 5، مهر.
[47] ----------------------، ش 6، آبان.
[48] ----------------------، ش 9، اسفند.
[49] -------------، 1381، ش 10، فروردین.
[50] ------------------، ش 11، شهریور.
[51] ------------------، ش 12، مهر.
[52] ------------------، ش 14، دی.
[53] ------------------، ش 15، بهمن.
[54] -------------، 1381 و 1382، ش 16 و 17، اسفند و فروردین.
[55] -------------، 1382، ش 18 و 19، اردیبهشت و خرداد.
[56] -------------------، ش 21، مرداد.
[57] -------------------، ش 23 و 24، مهر و آبان
[58] -------------------، ش 25، آذر.
[59] -----------------، ش 26، دی.
[60] -----------------، ش 27، بهمن.
[61] -----------------، ش 28، اسفند.
[62] -----------، 1383، ش 29 و 30، فروردین و اردیبهشت.
[63] فارابی، 1376، ش 27، زمستان.
[64] ----، 1377، ش 30، پاییز.
[65] ---------، ش 31، زمستان.
[66] ----، 1378، ش 32 و 33، بهار و تابستان.
[67] ----، 1379، ش 39، زمستان.
[68] ----، 1380، ش 42 و 43، پاییز و زمستان.
[69] ----------، ش 41، تابستان.
[70] فرهنگ و سینما، 1376، ش 71، دی.
[71] ---------------، 1377، ش 77، تیر.
[72] -------------------، ش 80، آبان.
[73] -------------------، ش 81، دی.
[74] ---------------، 1378، ش 85، اردیبهشت.
[75] --------------------، ش 88، مرداد
[76] ---------------، 1380، ش 114، مهر.
[77] --------------------، ش 116، آذر.
[78] ---------------، 1381، ش 122، فروردین.
[79] -------------------، ش 125، مرداد.
[80] -------------------، ش 126، شهریور.
[81] -------------------، ش 132، بهمن.
[82] ---------------، 1383، ش 154، آذر.
[83] --------------------، ش 156، بهمن.
[84] --------------------، ش 157، اسفند.
[85] فیلم، 1378، ش 244، آذر.
[86] -------، ش 247، بهمن.
[87] ---، 1380، ش 268، اردیبهشت.
[88] -------، ش 271، تیر.
[89] -------، ش 272، مرداد.
[90] -------، ش 273، شهریور.
[91] -------، ش 274، شهریور.
[92] -------، ش 276، آبان.
[93] -------، ش 279، دی.
[94] -------، ش 280، بهمن.
[95] -------، ش 282، اسفند.
[96] ---، 1381، ش 284، اردیبهشت.
[97] -------، ش 285، ویژۀ بهار.
[98] -------، ش 289، شهریور.
[99] -------، ش 291، آبان.
[100] -------، 1382، ش 298، نوروز.
[101] -------، 1383، ش 316، اردیبهشت.
[102] ------------، ش 318، تیر.
[103] کِلک، 1376، ش 85 و 86، فروردین و تیر.
[104] --------، ش 89 تا 93، مرداد تا آذر.
[105] ----، 1377، ش 95، تیر.
[106] --------، ش 100، آذر
[107] کیهان فرهنگی، 1376، ش 140، اسفند.
[108] گزارشفیلم، 1377، ش 107، 15 تیر.
[109] -------------، ش 108، مرداد.
[110] -------، 1377، ش 112، مهر.
[111] -------، 1380، ش 179، مهر.
[112] ------------، ش 181، آبان.
[113] ------------، ش 185، دی.
[114] ------------، ش 186، 15 دی.
[115] گلستانه، 1377، ش اول، مهر.
[116] -----، 1377و 1378، ش 3 و 4 اسفند و فروردین.
[117] -----، 1378، ش 5 و 6 اردیبهشت و خرداد.
[118] ------1378 و 1379، ش 14 و 15، اسفند و فروردین.
[119] -----، 1379، ش 16 اردیبهشت.
[120] -----، 1380، ش 32 مهر.
[121] ------، 1383، ش 61 دی.
[122] موسیقی ماهور، 1377، ش 1، پاییز.
[123] مقام موسیقایی، 1378 ش 6، زمستان.
[124] ---------، 1379، ش 8، پاییز.
[125] ---------،1380، ش 15، اسفند.
[126] ---------، 1382، ش 23، شهریور و مهر و آبان.
[127] ---------، 1383، ش 31، مهر.
[128] ---------، 1377، ش 79، اردیبهشت و خرداد.
[129] -------------، ش 83، دی و بهمن.
[130] -------------، ش 84، اسفند.
[131] مطالعات هنرهای تجسمی، 1379، ش 8، بهار.
[132] نقد سینما، 1380، ش 24. خرداد.
[133] ------، 1381، ش 134. مهر.
[134] هنر، 1376، ش 34. زمستان
)