نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار زبان و ادبیات فارسی/ گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
2 دانشگاه رازی. دانشکده ادبیات و زبان فارسی
چکیده
هوّیت فرآیند پاسخگویی آگاهانه فرد یا قوم یا ملت به «چیستی و کیستی» خود است و شناخت ارزش‌های هوّیت تاریخی یک قوم یا ملت در تحقق اهداف مهمّ فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن‌ها کارگشاست. تصویرشناسی فرهنگی دانشی است که فرهنگ جوامع بشری و ویژگی‌های آن را از رهگذر آثار ادبی و هنری بررسی می‌کند و موضوع آن بیشتر بررسی بازتاب ذهنیّت یا استدلال یک فرد یا گروه یا ملت و تصویر آن‌ها در سفرنامه‌هاست. سیاحان مستشرق سیمای زنان ایرانی را در سفرنامههای خود آورده‌اند، چنانکه جهانگردانی مانند تاورنیه و سانسون جایگاه، نقش و هویّت زنان ایرانی عصر صفوی را در سفرنامة خود توصیف و گاهی بر پایة کلیشه‌های ذهنی قضاوت کرده‌اند. این پژوهش با هدف تبیین جایگاه، نقش و هویّت زنان ایرانی عصر صفوی در سفرنامههای تاورنیه و سانسون بر پایة انگارۀ تصویرشناسی فرهنگی به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و نگاه واقعی و کلیشه‌های ذهنی آن‌ها را به زنان ایرانی عصر صفوی بررسی کرده‌است. دستاورد پژوهش حاکی است که زنان ایرانی در کانون نگاه واقعی و کلیشه‌ای سفرنامه‌نویسان دورۀ صفوی بوده‌اند، چنانکه زیبایی، ازدواج، باروری و پسرآوری، بالاترین خواستۀ جامعة مردسالار این دوره از زنان بوده‌است. البتّه چگونگی برخورد جامعۀ مردسالار با زنان افزون بر زیبایی، ازدواج، پذیرش چندهمسری و پسرآوری، متفاوت بوده‌است، چنانکه زنان درباری منفعل نیستند، بلکه همواره برای کسب مهارت و حضور در عرصه‌های اجتماعی تلاش کرده و مهارت‌هایی مانند شکار، تیراندازی، اسب‌سواری، گل‌دوزی و ... کسب کرده‌اند و سفرنامه‌نویسان این عدم انفعال را در کلیشه‌های ذهنی به زنان عامه نیز نسبت داده‌اند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Investigating the appearance of Iranian women in the Safavid era based on cultural iconography (Case study: Travelogues of Sanson and Tavernier)
نویسندگان [English]
- Khalil Baygzade 1
- nazanin namdari 2
1 associate professor of Persian of Language and Literature/ Persian literature group, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 razi university
چکیده [English]
Identity is the process of consciously responding to one's "what and who" and Knowing the values of the historical identity of a people or a nation is helpful in realizing their important cultural, social, political and economic goals. exactly of course Cultural iconography is a science that examines the culture of human societies and its characteristics through literary and artistic works, and its subject is mostly the reflection of the mentality or reasoning of a person or group or nation and their image in travelogues. eastern travelers have included the image of Iranian women in their travelogues, just as world travelers such as Tavernier and Sanson have described the position, role and identity of
exactly Iranian women in the Safavid era in their travelogues and sometimes judged based on mental stereotypes. This research was carried out with the aim of explaining the position, role and identity of Iranian women of the Safavid era in the travelogues of Tavernier and Sanson based on the concept of cultural iconography in a descriptive-analytical method and examined their real view and mental stereotypes of the Iranian women of the Safavid era. The results of the research indicate that Iranian women were at the center of the real and stereotyped view of Safavid period travel writers, as beauty, marriage, fertility and having sons were the highest demands of women in
exactly the patriarchal society of this period. Of course, the patriarchal society's treatment of women in addition to beauty, marriage, acceptance of polygamy, and of course having sons has been different, as court women are not passive, but always strive to acquire skills and participate in social arenas and acquire skills such as hunting, shooting, riding horses, embroidering etc, and travel writers have also attributed this lack of passivity to common women in mental stereotypes.
کلیدواژه‌ها [English]
- iconography, Iranian woman'
- s identity, Safavid era, Sanson'
- s travelogue, Tavernieh'
- s travelogue
)