نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده فرشته احسانی اسکوئی ¹
• جمال‌الدین مهدی‌نژاد ²

¹ دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

² استاد تمام گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

چکیده

زنان به‌واسطه حضور پررنگ‌تر در خانه، بیشتر تحت تأثیر شرایط نامطلوب سکونتی قرار می‌گیرند؛ لذا توجه به سبک زندگی، نیازها و ترجیحات این افراد در طراحی مسکن ضرورت دارد. در این راستا با رویکرد اکتشافی از روش تحقیق کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده برای جمع‌آوری اطلاعات مدنظر استفاده شد. نمونه موردبررسی، بیست زن بین 20 تا 40 ساله ساکن استان تهران می‌باشند که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، متن مصاحبه‌ها در نرم‌افزار MAX QDA، کدگذاری گردید و دیاگرام‌های رفتارمحور و فضامحوری بر اساس بررسی‌های میدانی از واحدهای مسکونی، ترسیم گردید. یافته‌ها نشان داد که شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی معاصر جامعه ایرانی، منجر به سبک خاصی از زندگی در این گروه اجتماعی شده است که بر خواسته‌ها و ترجیحات این افراد در مورد مسکن خود، اثرگذار بوده است. به ترتیب مشخصه‌های ادراک محیطی«کارایی و عملکرد، زیبایی و نظم، محرمیت، انعطاف‌پذیری و تنوع‌پذیری، تمیزی و بهداشت» و مشخصه‌های فیزیکی«تعداد و اندازه کمد و انباری، نور، مساحت و تناسبات اتاق‌ها، پیکره‌بندی فضایی، آلودگی صوتی، مبلمان داخل اتاق و نحوه چینش آن‌ها، بافت و رنگ مصالح و متریال، دید و منظر پنجره‌ها و میزان اشرافیت به آن، شرایط تهویه، گرمایش و سرمایش، تعداد اتاق‌خواب، فرم و هندسه و عناصر سازه‌ای» از مهم‌ترین مؤلفه‌های طراحی اتاق‌های واحدهای مسکونی آپارتمانی مبتنی بر دیدگاه‌های زنان جوان است. در نظرگیری فضای مناسب برای خواب، کار و تفریح، تأمین خلوت شخصی، توجه به سلایق فردی و حساسیت‌های فرهنگی در طراحی اتاق‌ها، ازجمله راهکارهای تطبیق مسکن با سبک زندگی این افراد است.

کلیدواژه‌ها

• سبک زندگی
• آپارتمان
• معماری واحد مسکونی
• عرصه خصوصی
• اتاق
• زنان

موضوعات

• معماری و شهرسازی

عنوان مقاله [English]

Developing a Conceptual Model Exploring Design Qualities of Residential Apartment Rooms Relevant to the Lifestyle of Young Iranian Women

نویسندگان [English]

• Seyede Fereshteh Ehsani Oskouei ¹
• Jamal- E-Din Mahdinejad ²

¹ PhD in Architecture, Faculty of Architecture and Urban Design, Shahid Rajaei Teacher Training University, Tehran, Iran

² Full Professor of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Design, Shahid Rajaei Teacher Training University, Tehran, Iran

چکیده [English]

With women's increased presence at home, they are disproportionately affected by unfavorable living conditions. This situation makes it essential to consider their lifestyle, needs, and preferences when designing housing. This study employed an exploratory approach, using qualitative research methods such as semi-structured interviews and observations to collect data. The sample consisted of twenty purposefully selected women aged 20 to 40 residing in Tehran province. The data collected from interviews was coded using MAX QDA software, resulting in the identification of key themes and patterns. Besides that, behavior-oriented and spatial-oriented diagrams were drawn based on field observations of residential units. The findings highlight the pivotal role of rooms within residential spaces in women's lives, and it revealed that the contemporary social, economic, and cultural conditions of Iran have shaped a distinct lifestyle among women in this age, significantly impacting their housing preferences. Key design components for rooms in residential apartment units, based on the perspectives of young women, include perceived environmental characteristics such as “efficiency and functionality, beauty and order, privacy, flexibility and adaptability, cleanliness, and hygiene”. Additionally, physical attributes such as “the number of closets and storage spaces, lighting, room size and its other proportions, spatial configuration, noise pollution, interior furniture and its arrangement, texture, and color of materials, window views and their exposure, ventilation conditions, heating and cooling, the number of bedrooms, and form and geometry “.To accommodate the lifestyle of young women, it is important to consider suitable spaces for sleeping, working, and leisure, as well as ensuring personal solitude and incorporating individual tastes and cultural sensitivities in room design. These findings have practical implications for architects, interior designers, and developers involved in housing design. By incorporating the identified design components, housing can be tailored to meet the multifaceted requirements of young women, promoting their comfort and satisfaction.

کلیدواژه‌ها [English]

• Lifestyle
• Apartment
• Residential Unit Architecture
• Private Zone
• Bedroom
• Women