هنر
شمایل شناسی نقش مایه ی زن در دیوارنگاره‌های سقانفار کیجاتکیه بابل

ثمره رضائی؛ عطیه یوزباشی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 مرداد 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.354892.1890

چکیده
  سقانفارها بناهایی مربوط به دوره‌ی قاجاراند که برخاسته از معماری بومی و آیینی مازندران هستند. در نقوش تصویری دیوارنگاره‌های سقانفار کیجاتکیه بابل، مضامین تصویری با محوریت زن به وفور دیده می‌شود. این پژوهش با هدف شناخت مضامین تصویری دیوارنگاره‌های سقانفار کیجا تکیه بابل و علل اهمیت نقش‌مایه زن‌ و تحلیل بار معنایی این نقوش بر اساس ...  بیشتر

هنر
بازتاب هویت جنسیتی در آثار سه هنرمند زن معاصر جهان اسلام

مینا محمدی وکیل؛ نیلوفر شفیعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 شهریور 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.348429.1906

چکیده
  یکی از عمده شاخصه‌های شناختی انسان، خصوصاً در عصر مدرن و پس از آن، مسئلة هویت جنسیتی است که از طریق آن مرز میان خود و دیگری قابل ادراک شده و قلمرو تعریف و تحدید ماهوی شخص معین می‌گردد. بازتاب این مسئله در آثار هنرمندان معاصر، به ویژه هنرمندان زن مسلمان، به عنوان یک دغدغه جدی قابل مطالعه و تحلیل است. پژوهش حاضر با مبنا قرار دادن آثار ...  بیشتر

هنر
بازنمایی هویت فرهنگی زنان و دختران درطرح جلد داستان‌های کودک کشورهای عربی/ بازنمایی هویت عربی زنان و دختران در طرح جلد داستان‌های کودک کشورهای عربی

غفران بریمو؛ عفت السادات افضل طوسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.363476.1951

چکیده
  تصویرسازی جلد کتاب‌های کودکان به‌عنوان یک رسانه، نقش مهمی در انتقال مفاهیم فرهنگی ایفا می‌کند. تصاویری که می‌توانند هویت فرهنگی کودک را به‌صورت غیرمستقیم تقویت کنند. پژوهش حاضر در پی پاسخ این سؤال است که هویت فرهنگی دختران و زنان در تصویرسازی جلد داستان‌های کودکان کشورهای عربی چگونه نمایش داده شده است؟ لذا با هدف شناخت هویت فرهنگی ...  بیشتر

هنر
تأثیر روابط بینامتنی داستان بلند "مار و مرد" در جلب مشارکت مخاطب در جریان خوانش متن (با درنظرگیری نقش شخصیت زن در خوانش بینامتنی اثر)

یعقوب آژند؛ شاهرخ امیریان دوست

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 آذر 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.366445.1975

چکیده
  داستان بلند مار و مرد (57-1355) اثری از سیمین دانشور است که بر اساس روایت‌‌‌‌های اسطوره‌‌‌‌ای، متون مقدّس و روایت‌‌‌های مذهبی به رشته‌‌ی تحریر درآمده ‌است. مبنای نظری این نوشتار در مطالعه و بررسی سهم بینامتنی روایات مذکور در ساخت و پرداخت آن اثر ادبی، تعریف نظری لوران ژنی از مفهوم بینامتنیت در مقاله‌‌ی "راهبرد اشکال" است که در ...  بیشتر

هنر
بازتاب مفهوم فرودست اسپیواک در نمایشنامه‌های نه بخش از میل هیدر رافو و مستانه، تاریخ فراموشان از نغمه ثمینی

طوبی مظفری نژاد؛ اسماعیل نجار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 آذر 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.367618.1984

چکیده
  پژوهش حاضر با استفاده از نظریات گایاتری چاکراوارتی اسپیواک در حوزه «مطالعات فرودستان» به بررسی تطبیقی دو نمونه از آثار ادبیات نمایشی معاصر، نه بخش از میل اثر هیدر رافو و مستانه، تاریخ فراموشان اثر نغمه ثمینی، خواهد پرداخت. اسپیواک معتقد است مطالعات تطبیقی غرب در حوزه ادبیات جهان، که امروزه عمدتا همگام با منطق جهانی سازی در ...  بیشتر

هنر
عوامل مؤثر بر انتخاب لباس اجتماع بانوان با رویکرد مدیریت بدن فوکو و گیدنز (مطالعه موردی: زنان 20 تا 30 ساله در شهر تهران)

مریم مونسی سرخه

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آذر 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.363645.1950

چکیده
  با ورود انسان به زندگی مدنی، توسعه فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی و شکل‌گیری عقاید دینی، بدن، پوشاک و فرهنگ‌ها شکل گرفتند. مدیریت بدن و رابطه آن با قلمروهای اجتماعی و فرهنگی (جامعه‌شناسی بدن)، انسان را عامل جسم‌مند تعریف می‌کند. به عبارتی، بودن در جهان و آگاهی انسان توسط بدن معین می‌شود. لباس یک تمهید دلالت‌گرایانه و متأثر از رخدادهای ...  بیشتر

هنر
شمایل شناسی جایگاه زن در نگاره اخراج آدم و حوا از بهشت در فالنامه طهماسبی(967 _962ق) با آراء اروین پانوفسکی(1968 _1892 م)

الهه پنجه باشی؛ مطهره سیفی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 آذر 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.364193.1960

چکیده
  شاه طهماسب صفوی در نیمة دوم حکومتش راه افراطی‌گری را پیش گرفت؛ در این راستا زنان و به ویژه زنان درباری خانه‌نشین شدند. فالنامةطهماسبی (967_962 ه.ق) در همین دوره و به سفارش او نگاری شد. آروین پانوفسکی (1968_1892 م) از پژوهشگران تاریخ هنر است که رویکرد شمایل‌شناسی را روشمند کرد. او سه سطح معنایی برای خوانش اثر هنری قائل شد که در آن محقق به دنبال ...  بیشتر

هنر
نسبت تیپ هنری به گِرَوِشِ پوشاک و بررسی عوامل تأثیرگذار در آن (مطالعه موردی؛ دختران و زنان 20 تا 40 سال شهر تهران سال 1400- 1401)

مریم نیک‌روش؛ عباس نامجو

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 دی 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2024.363841.1955

چکیده
  پپوشاک زنان در نقش پدیده‌ای اجتماعی پس از انقلاب، تغییرات فراوانی را سپری کرده‌ و سبک خیابانی پوشش روزمره نیز تنوع یافت. باتوجه به آن‌که تیپ هنری یکی از سبک‌های خیابانی رایجِ پوشش دهه‌های اخیر و از خرده‌فرهنگ‌های تشکیل‌دهندة فرهنگ ایرانی است، پژوهش حاضر، با هدف شناخت تیپ هنری به گِرَوِشِ پوشاک دختران و زنان شهر تهران، صورت گرفته ...  بیشتر

هنر
تدوین مدل مفهومی تبیین کننده کیفیت های طراحی اتاق های واحدهای مسکونی آپارتمانی مرتبط با سبک زندگی زنان جوان ایرانی

سیده فرشته احسانی اسکوئی؛ جمال‌الدین مهدی‌نژاد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 دی 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2024.360335.1953

چکیده
  زنان به‌واسطه حضور پررنگ‌تر در خانه، بیشتر تحت تأثیر شرایط نامطلوب سکونتی قرار می‌گیرند؛ لذا توجه به سبک زندگی، نیازها و ترجیحات این افراد در طراحی مسکن ضرورت دارد. در این راستا با رویکرد اکتشافی از روش تحقیق کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده برای جمع‌آوری اطلاعات مدنظر استفاده شد. نمونه موردبررسی، بیست زن بین 20 تا 40 ساله ...  بیشتر

هنر
شیوة نمایش زنان در شش مرقع قاجاری (از منظر آرایش، پوشش، زیورآلات و پیکربندی)

آمنه مافی تبار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 بهمن 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2024.356590.1937

چکیده
  در طول تاریخ حکومت قاجاریان، افزون‌بر یک ‌صد و بیست سال، دو دورة هنری قابل بازیابی است که اولی با عصر فتحعلی‌شاه و دومی با عهد ناصرالدین‌شاه شناخته می‌شود؛ پیش‌تر بررسی هنر دوران، بیشتر با نظر به نقاشی‌های بزرگ‌اندازه انجام شده است. هدف این مقاله، مقایسة شیوة بازنمایی زنان در شش مرقع قاجاری است که سه نسخه از آنها به دورة اول و ...  بیشتر

هنر
تبیین ایده در دست‌نگاره‌های هنری زنان بر اساس باور معرفت‌شناختی علمی با نقش میانجی بارشناختی در آموزش طراحی معماری

فرهاد کاروان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2024.362411.1943

چکیده
  روند طراحی در معماری، یکی از برنامه‌های درسی رشته‌ی معماری است که در سطوح متفاوت آموزشی تدریس می‌شود. جهت برنامه‌ریزی مطلوب آموزشی، شناسایی متغیرهای مرتبط با آن ضروری است. ازجمله متغیرهای مرتبط با روند و شیوه‌ی طراحی، باورهای معرفت‌شناسی و بار‌شناختی فراگیران است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه باورهای معرفت‌شناختی علمی و بار‌شناختی ...  بیشتر

هنر
خوانش ترامتنی قالیچه زن نشسته محفوظ در گالری احدزاده

ساحل عرفان منش

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 493-515

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.353617.1877

چکیده
  در دوره قاجار تصاویر زنان بیشتر در قالب زنان اسطوره‌ای یا غربی در قالی‌های تصویری بافته شده است. از جمله قالیچه‌های این دوره که تحت تأثیر هر دو گفتمان قرار گرفته، قالیچه زن نشسته‌ محفوظ در گالری احدزاده است. این قالیچه از نظر شکل ظاهری شباهت بسیار به قالیچه ملکه ارمنستان دارد و همچنین تحت تأثیر قالیچه دنیا بر پشت گاوماهی نیز است. ...  بیشتر

هنر
بازیابی نظام سایزبندی لباس بانوان ایرانی بر اساس مطالعات آنتروپومتریکی

پرستو زمانی؛ خشایار حجتی امامی؛ فریده حاجیانی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 567-594

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.353975.1881

چکیده
  از جمله عوامل مهم در تولید پوشاک، الگوسازی و نظام سایزبندی لباس است. لباس به مثابه یک اثر فرهنگی‌هنری باید تناسب لازم با بدن انسان را داشته باشد. الگوسازی بر اساس سایز بدن افراد اقدام مهمی در این زمینه است. سایزبندی کلی همواره نمی‌تواند پاسخگوی تمام افراد جامعه باشد، زیرا برخی افراد از لحاظ اندامی نامتناسب با استانداردهای جهانی هستند. ...  بیشتر

هنر
مطالعه تطبیقی پوشاک اساطیر انسانی در نقاشی‌های دیوارى با زنان سوریه دوره روم(رویکرد کارکردگرایی مالینوفسکی)

الاء بصل؛ ابوالقاسم دادور؛ فاطمه کاتب؛ مریم مونسی سرخه

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 595-627

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.357663.1914

چکیده
  اساطیر رومی به دلیل تجسم خدایان در قالب پیکره‌هایی انسانی با توانایی‌های ماوراءطبیعی، دارای جایگاهی مقدس و جاودانه بوده‌اند و از ارزش هنری و تاریخی برخوردارند. اسطوره‌ها شامل خدایان، نیمه‌خدایان و صحنه‌های حماسی و نمادین، در نقاشی‌های دیواری رومی سوریه تصویر شده‌اند. این نقاشی‌ها به نمایش رسوم و اصول اخلاقی می‌پردازند و نحوۀ ...  بیشتر

هنر
رفع سایه‌های شخصیتی بانوان ایرانی با بررسی و تغییر شیوه‌های پوشاکی بر اساس دیدگاه کهن الگویی جین شینودا بولن

ثریا رادامین؛ منظر محمدی؛ فریده حاجیانی

دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 649-672

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.356381.1901

چکیده
  جین شینودا بولن (پیرو مکتب یونگ) با توجه به اسطوره‌های یونانی، هفت کهن‌الگو (آتنا، آرتمیس، هستیا، دیمیتر، پرسفون، هرا و آفرودیت) را در ناخودآگاه انسان متمایز کرد و به زنان امروزی تعمیم داد؛ چنانچه این کهن‌الگوها از حالت تعادل خارج شوند برخی ویژگی‌های شخصیتی به سایه فرو می‌روند؛ جهت تعادل کهن‌الگوها علاوه بر روش‌های روانکاوی می‌توان ...  بیشتر

هنر
خوانش ترامتنی یکی از لباسهای زنانه موجود در موزه پوشاک سلطنتی برگرفته از سوزن دوزی بلوچ

فاطمه شیرازی؛ نسترن نوروزی

دوره 15، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 451-469

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.350527.1848

چکیده
  ترامتنیت ژنت از رویکردهای مهم در خوانش و بررسی روابط میان متن‌ها است که این روابط را در شکل‌های گوناگون آن مورد بررسی قرار داده و به پنج دستۀ اصلی تقسیم می‌کند که عبارت‌اند از: بینامتنیت، فرامتنیت، پیرامتنیت، سرمتنیت و بیش‌متنیت. پژوهش پیش‌رو براساس ترامتنیت ژنت به خوانش یکی از لباس‌های زنان موجود در موزۀ پوشاک سلطنتی می‌پردازد. ...  بیشتر

هنر
پیش بینی باور زیباشناسی زنان در هنر بر اساس نیاز به شناخت و سبک‌های حل‌ مسئله با نقش واسطه‌ای هوش فرهنگی

فرهاد کاروان

دوره 15، شماره 3 ، آذر 1402، ، صفحه 491-510

چکیده
  بررسی باور زیباشناختی و درک هنری از موضوعات مهم در رشته‏های هنری محسوب می‏شود. هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی رابطۀ باور زیباشناسی با سبک‏شناختی حل مسئله و نیاز به شناخت با نقش میانجی هوش فرهنگی در دانشجویان هنر بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دختر هنر دانشگاه‏های همدان در سال ...  بیشتر

هنر
مطالعه تاثیر عامل گشودگی به تجربه بر تغییرات ترجیح رنگی زنان

الهه شهراد؛ رضا افهمی؛ روح اله باقرزاده

دوره 15، شماره 2 ، مرداد 1402، ، صفحه 181-204

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.347115.1822

چکیده
  رنگ زبانی خاموش، اما قدرتمند است. با توجه به اهمیت نقش رنگ در برقراری ارتباط و جلب‌توجه افراد، شناسایی ترجیح رنگی زنان و عوامل مؤثر بر آن می‌تواند ابزاری کارآمد در بسیاری از حوزه‌های جهان مدرن مانند ارتباطات، تجارت و تولید کالا و محتوا ایجاد نماید. این مقاله با هدف شناسایی تأثیر عامل گشودگی به تجربه (به‌عنوان یکی از ابعاد شخصیت) ...  بیشتر

هنر
شناسایی مفهوم و مؤلفه های قلمروهای شبه خصوصی در ارتباط با رفتار قلمروی زنان در فضاهای عمومی

فاطمه سمیع پور؛ مصطفی پورعلی؛ مرضیه کاظم زاده

دوره 15، شماره 2 ، مرداد 1402، ، صفحه 259-281

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.348129.1829

چکیده
  رفتارهای قلمروی یکی از رفتارهای مهم و تأثیرگذار در ارتباط با محیط و استفاده از آن محسوب می‌شوند. لذا تطابق این رفتارها با فضا می‌تواند به افزایش کیفیت محیط و استفاده بهتر از آن منجر شود. پژوهش حاضر در راستای مطالعه رفتار قلمروی زنان در فضاهای عمومی، در پی شناسایی مفهومی با عنوان «قلمروهای شبه‌خصوصی» و دستیابی به ویژگی‌های ...  بیشتر

هنر
مقایسه دو روایت عهد عتیق و قرآن از وسوسه آدم و ایوب (ع) از سوی همسرانشان و بازنمایی آن در هنرهای تجسمی مسیحی و اسلامی

صالحه خدادادی؛ محسن بدره؛ فاطمه باجلانی

دوره 15، شماره 2 ، مرداد 1402، ، صفحه 327-351

https://doi.org/10.22059/jwica.2023.350329.1846

چکیده
  این مقاله به مقایسه دو روایت عهد عتیق و قرآن از وسوسه آدم و ایوب (ع) از سوی همسرانشان و بازنمایی آن در هنرهای تجسمی مسیحی و اسلامی می‌پردازد. مقایسه نحوه فریب و وسوسه دو پیامبر یادشده توسط همسرانشان در منابع دست اول، یعنی عدم صبر بر حرمت تناول میوه ممنوعه توسط حوا و نیز عدم صبر بر ابتلائات الهی توسط رحمه و بازتاب آن در هنرهای تجسمی دو ...  بیشتر

هنر
بازنمایی جنسیت در تصاویر مجلۀ رشد دانش‌آموز در ایران و مجلۀ أسامه در سوریه

غفران بریمو؛ مریم کشمیری

دوره 15، شماره 1 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 29-60

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.345458.1809

چکیده
  مجلات کودک و نوجوان از جمله رسانه‌های جمعی تأثیرگذار بر فرایند جامعه‌پذیری هستند؛ زیرا به روش‌های گوناگون مانند انتخاب موضوعات خاص و تصویرسازی‌های هدفمند می‌توانند موجب القا، تغییر و تعدیل ارزش‌ها، رفتارها و الگوهای جنسیتی در میان کودکان شوند. مجلۀ أسامه در سوریه و مجلۀ رشد دانش‎آموز در ایران، هردو از چنین جایگاهی برخوردارند. ...  بیشتر

هنر
مطالعۀ نقش زنان در ادبیات ‌نمایشی دوران تکوین در ایران براساس تحلیل و گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف

میترا علوی طلب

دوره 15، شماره 1 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 119-139

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.342582.1788

چکیده
  حضور شخصیت‌های زن در نمایشنامه‌های دوران تکوین ادبیات‌ نمایشی ایران، یعنی قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم، حالات و جلوه‌های متفاوتی یافته و به‌شکلی متناقض‌نما[1] طرح شده است. دگرگونی‌های جامعه‌شناختی در سدۀ سیزدهم خورشیدی که حاصل رویارویی با جهان غرب بود، رشد موقعیت زنان را ضروری می‌کرد و به ترس و اضطرابی دامن می‌زد که با برجسته‌شدن ...  بیشتر

هنر
نشانه شناسی درون فرهنگی نقشمایه ترکیبی پرنده_با_سر_زن در انگشتری‌های فلزی سپهرنشانه‌ای سلجوقیان ایران

معینه السادات حجازی؛ پریسا شاد قزوینی

دوره 14، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 519-543

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.343422.1793

چکیده
  نقش‌مایه‌های ترکیبی انسان-پرنده مفاهیم گسترده و گاه متضادی در تمدن بشری دارند. در دوران اسلامی با وجود تحریم صورتگری، همچنان نقوش انسانی و حیوانی، دستمایۀ تزئینات آثار هنر اسلامی بوده و در آثاری چون انگشتری به صورت‌های مختلف به‌کار رفته است. انگشتر در فرهنگ اسلامی اعتباری خاص دارد و بازتاب‌دهندۀ خصایص فرهنگی و باوری مستور در آن ...  بیشتر

هنر
بررسی مقولۀ «میل» و بازقلمروسازی «زنانگی» در یرما با تکیه بر آراء دلوز و گاتاری

زهرا طاهری

دوره 14، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 545-564

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.342995.1790

چکیده
  مقالۀ حاضر به‌‌بررسی مفهوم «میل» و تأثیر آن بر بازتعریف ساختارهای فرهنگ جنسیتی حاکم می‌پردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و با بهره‌گیری از نظریات منتقدانی نظیر دلوز و گاتاری در پی پاسخ به این پرسش بنیادی است که چگونه مفهوم «میل» زنانه مولد است و می‌تواند با رقم‌زدن نوعی «شدگی» گفتمان دوانگاره‌محور ...  بیشتر

هنر
تحلیل آیکونوگرافیک نقش زنان در نگاره‌های سوگ و ارتباط ایشان با آئین‌های کشاورزی با تاکید بر نگاره‌هایی از ادوار ایلخانی، تیموری و صفوی

مرضیه جعفرپور؛ زهره طباطبایی جبلی

دوره 14، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 653-677

https://doi.org/10.22059/jwica.2022.344764.1801

چکیده
  آن‌چه در قاموس ما مرگ نام گرفته و به تلخی از آن یاد می‌کنیم، در نگاه انسان برزگر، پیوند درگذشتگان با زمین و انتظاری برای رستاخیز بود؛ همچون دانه‌‌ای که به امید تجدید حیات در خاک دفن می‌کرد. شواهد برجای مانده از شیوه‌های سوگواری، گویا است که در این وادی، زنان نقش مهم‌تری ایفا می‌کرده‌اند؛ چنان‌که نقش به‌سزائی در آئین‌های برزگری ...  بیشتر