نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدجواد نجفی ¹
• یحیی بوذری نژاد ²

¹ دانش‌پژوه فوق دکتری دانش اجتماعی مسلمین، گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² نویسندۀ مسئول، استاد گروه علوم اجتماعی اسلامی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

تاریخ اجتماعی زنان در صدر اسلام نوسانات مختلفی داشته است. تحلیل این نوسانات بیان‌گر دو دیدگاه مدیریتی درخصوص جایگاه زن در جامعه است. اول نگاه دولت نبوی که برگرفته از دستورهای الهی است و دیگری نگاه دولت خلفای ثلاثه که تلفیقی از سلایق خلفا و تفسیر آنان از آیات و احادیث و عملکرد دولت پیامبر (ص) است و از نتایج آن می‌توان تعدیل جایگاه زنان در دولت‌های خلفای ثلاثه نسبت به دولت نبوی را نام برد. حضرت علی (ع) در دولت خود براساس مستندات تاریخی به روش خلفا عمل نکرد، بلکه تلاش وی برای بازگرداندن جایگاه زنان در اجتماع به عصر اعتلای دوران دولت نبوی و اجرای سیرۀ پیامبر (ص) بود. به این ترتیب جایگاه اجتماعی زنان در دولت علوی (ع) مسئلۀ اصلی مقالۀ حاضر است. هدف پژوهش مشخص‌کردن میزان اهتمام حضرت علی(ع) به جایگاه اجتماعی زنان و از نتایج آن کیفیت همراهی زنان در این مقوله است. در این راستا سؤال پژوهش به این صورت طرح شده که جایگاه اجتماعی زنان در دولت علوی چگونه بوده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و شیوۀ گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و اسنادی است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که حضرت علی (ع) با اقداماتی برای زنان نظیر مبارزه با فرهنگ خشونت رفتاری، توجه به جایگاه شعر و هنر، اهتمام به علم‌آموزی و ساخت معنوی، حمایت از کار و فعالیت اقتصادی در جامعه و برجسته‌سازی ارزش زن در ساختار خانواده، به دنبال رشد و ارتقای جایگاه اجتماعی زنان بوده است.

کلیدواژه‌ها

• جایگاه اجتماعی زنان
• دولت علوی (ع)
• زنان
• عملکرد زنان صدر اسلام

موضوعات

• تاریخ و تمدن اسلامی

عنوان مقاله [English]

The Social Position of Women in the Alavi Government

نویسندگان [English]

• mohammadjavad najafi ¹
• Yahya Bouzarinejad ²

¹ .Post-doctoral scholar of Muslim social science, Department of Islamic Social Sciences, School of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

² Corresponding Author, Professor of the Department of Islamic Social Sciences, School of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The social history of women in early Islam reflects two managerial perspectives: the Prophetic governance based on divine commandments and the governance of the three caliphs, which resulted in a diminished status of women compared to the Prophetic era. According to historical records, Imam Ali (A.S) did not follow the methods of the previous caliphs during his governance. Instead, he sought to restore the status of women in society to the level achieved during the prosperous period of the Prophetic state and to implement the Prophet's (PBUH) practices. Therefore, this article focuses on examining the social status of women during Imam Ali's (A.S) rule as its central issue. The study aims to clarify the extent of Imam Ali's (PBUH) commitment to the social status of women and, as a result, the quality of women's participation in this regard. Accordingly, the research question is posed as follows: What was the social status of women during Imam Ali's (A.S) governance? The research methodology in this study is descriptive-analytical, and the data collection approach is library-based and documentary. The study's findings indicate that Imam Ali (A.S), through various initiatives for women—such as combating a culture of behavioral violence, emphasizing poetry and art, promoting education and spiritual development, supporting economic activities, and highlighting the value of women in the family structure—sought to enhance and elevate the social status of women.

کلیدواژه‌ها [English]

• Women
• Social Position of Women
• Alavi’s Government
• Women's Role in Early Islam