نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة هنر، دانشگاه الزهرا(س)

2 کارشناسی ارشد رشتة نقاشی، دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

کاربرد مضامین و محتوای زنانه در آثار هنرمندان زن امری بدیهی و متداول است و از این طریق هنرمند به بازیابی لایه‌های پنهان درون و هویت فردی خود و جامعه زنان دست می‌یابد. زنان هنرمند خودآموخته نیز در این میان توجهی ویژه به این امر از خود نشان می‌دهند. مام زمین و مادینگی هستی، که در همة ادوار تاریخ تمدن بشر مورداحترام بوده، در آثار هنرمند خودآموخته، پروین جلالی، نیز با تلفیق فرم‌ها، تجلی زنانة آن به ظهور نشسته است. آثار این هنرمند در حال حاضر جایگاهی بین‌المللی یافته و قابلیت رقابت با هنرمندان خودآموختة جهانی را دارد. این مقاله با بازخوانی هویت زنانه در آثار جلالی در نظر دارد به تحلیل صوری و محتوایی آثار او از منظر دو مفهوم قطعه و تناقض از آرای لیندا ناکلین بپردازد. یافته‌های حاصل از مطالعه و تحلیل آثار این نقاش نشان می‌دهد که هنرمند به‌منظور نشان‌دادن هویت زنانه و جایگاه اجتماعی زن، تصویری فراواقع‌گرایانه از تلفیق فرم‌های انسانی و گیاهی ارائه می‌دهد. در این آثار، مفهوم قطعه از طریق پیوندِ صفاتِ زنانه با مام طبیعت تصویر شده و مبحثِ تناقض نیز با نشانه‌هایی چون: تقابل‌های دوگانه، نمایش روایت‌گونه، آشفته و پرالتهاب از جهانِ معلقِ امروز و تأکید بر اصل مادینة هستی در ارتباط است. روش تحقیق این مقاله تحلیلی‌ـ توصیفی است که براساس منابع کتابخانه‌ای و مستندات تصویری و مصاحبه با هنرمند به نگارش درآمده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Study on Women's Identity in the Works of the Self-taught Artist, Parvin Jalali

نویسندگان [English]

  • Parisa Shad Ghazvini 1
  • Mina Nazemzadeh Naraghi 2

1 Associate Professor, Faculty of Art, Al-Zahra University, Tehran, Iran

2 Master of Painting, Al-Zahra University

چکیده [English]

The use of women's themes in the works of female artists is common and noticeable. It seems that by using this method the artist is able to retrieve latent inner layers and individual identity. At the same time, self-taught female artists are paying special attention to this way of expressing themselves. This study, by examining the representation of women's identity in the works of a self-taught artist, “Parvin Jalali”, aimed to address the formal and contextual analysis of her works from the point of view of the feminist critic and theorist “Linda Nochlin”, who emphasizes two aspects of fragments and contradiction. The findings from the study of six paintings by Parvin Jalali revealed that the artist presents a supra-realistic image of the combination of human and vegetarian forms in order to show women's identity and social status. In the works of this artist, the concept of the fragment is depicted through linking women's traits with nature. In Jalali's works, controversy has been shown to be related to such concepts as dual contrasts and narrative representation of chaotic and restlessness of today's world and emphasis on the feminine principle of the world. This was a descriptive analytical study conducted based on library resources and documentation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • self-taught artist
  • female identity
  • Linda Nochlin
  • fragment concept
  • contradiction
[1] اس نلسون، رابرت و شیف، ریچارد (1395). مفاهیم بنیادی تاریخ هنر، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: مینوی خرد.
[2] پیشگامی‌فرد، زهرا؛ قدسی، امیر (1389). «نظریه‌های فرهنگی فمنیسم و دلالت‌های آن در جامعة ایران»، زن در فرهنگ و هنر، ش اول، ص 109ـ132.
[3] تقی‌پور، آرزو؛ یاوری، فریبا؛ مراثی، محسن (1398). «بازنمایی جنسیت در آثار نقاشان خودآموخته از منظر نشانه‌شناسی اجتماعی تصویر»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 11، ش اول، ص 65ـ88.
[4] جابز، گرترود (1395). فرهنگ سمبل‌ها، اساطیر و فولکلور، ترجمة محمدرضا بقاپور، تهران: اختران.
[5] چیت‌ساز، نسیم (1390). «تأثیر و تأثر نگاه جامعه‌شناسانه بر روی هنرمندان نقاش زن معاصر ایران»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد رشتة نقاشی، دانشکدة هنر دانشگاه الزهرا(س).
[6] خجسته، حسن (1387). «ساختاربندی هویت زنان»، پژوهش و سنجش، ش 14، ص 35ـ55.
[7] خیبری، فروغ؛ شیخ مهدی، علی (1394). «بررسی مفهوم هویت زنانه در ویدئوآرت با رویکرد روان‌کاوی لاکان (مطالعه‌ای بر آثار پیپیلوتی ریست)»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 7، ش2، ص 157ـ170.
[8] دونیس. ا. داندیس (1395). مبادی سواد بصری، ترجمة مسعود سپهر، چ 44، تهران: علمی.
[9] سجادی، سید مهدی (1383). «بررسی تطبیقی هویت زن از منظر مدرنیسم و پست‌مدرنیسم و دلالت‌های آن»، دوماهنامة علمی‌ـ پژوهشی دانشگاه شاهد، س 11 ش6، ص 43ـ54.
[10] سرلو، خوان ادواردو (1388). فرهنگ نمادها، ترجمة مهرانگیز اوحدی، چ 2، تهران: دستان.
[11] قیاسی، محمد و دیگران (1389). «توزیع قدرت در خانواده: ایدئولوژی مردسالاری در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1389»، اولین همایش کشوری دانشجوی عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، تهران 22 مهر 1389.
[12] کوپر. جی. سی (1392). فرهنگ نمادهای آیینی، ترجمة رقیه بهزادی، تهران: علمی.
[13] گودرزی، مرتضی (1381). روش تجزیه‌وتحلیل آثار نقاشی، ج 2، تهران: عطایی.
[14] لاهیجی، شهلا؛ کار، مهرانگیز (1387). شناخت هویت ایرانی در گسترة پیش تاریخ و تاریخ، چ 4، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
[15] لوشر، مارکس (1376). روان‌شناسی رنگ‌ها، ترجمة ویدا ابیدزاده، چ 12، تهران: درسا.
[16] مختاریان، بهار (1380). «نقش تغذیه و روند منطقی آن در اسطورة نخستین انسان»، ایران‌شناسی، س 13، ش 50، ص 395ـ402.
[17] مصطفوی، شمس‌الملوک؛ علمدار، سمیه (1398). «لیندا ناکلین و نقد مفهوم سبک هنری متمایز زنانه»، مجلة کیمیای هنر، ش 6، ص 63ـ74.
[18] ناکلین، لیندا (1394). زن، هنر، قدرت، ترجمة سمیه رشوند و دیگران، منبع: www.asabsanj.com تاریخ بازبینی 6/3/1397.
[19] ناکلین، لیندا (1385). بدن تکه‌تکه‌شده: به‌مثابة استعاره‌ای از مدرنیته، ترجمة مجید اخگر، تهران: حرفة هنرمند.