نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

جغرافیای انتخابات از مباحث مهم‌ جغرافیای سیاسی است که از طریق همین گزینش‌های سیاسی مهم‌ترین افراد سیاسی کشور به‌صورت رسمی انتخاب می‌شوند. چنانچه یک کشور مانع مشارکت بعضی مردم در انتخابات شوند، این نظام دموکراتیک نیست. یکی از وجوه مهم دموکراتیک‌بودنِ نظام سیاسی حضور و فعالیت زنان در عرصه‌های سیاسی است و در این میان نحوة برخورد و رفتار جامعه با زنان از شاخص‏های مهم توسعۀ سیاسی و اجتماعی در آن جامعه است که شرایط را برای حضور فعال و مشارکت مؤثر زنان و بهره‏گیری جدی‏تر از قدرت، تفکر، ابداع و خلاقیت آن‌ها فراهم می‏آورد. ازاین‌رو، با درک اهمیت مشارکت سیاسی زنان، هر کشوری باید تلاش کند موانع فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مشارکت زنان را رفع کند و زمینۀ دستیابی به رشد و شکوفایی جامعه در همۀ عرصه‏ها را فراهم آورد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی میزان مشارکت زنان در انتخابات مجلس شورای اسلامی طی سه دورة متوالی 8، 9 و 10 است. جامعة آماری این تحقیق شامل آن دسته از مدیران و کارشناسان مراکز مطالعات و پژوهش زنان در ارگان‏های مختلف و همچنین دانشجویان تحصیلات تکمیلی و استادان دانشگاه بودند که با موضوع بررسی‌شدة این پژوهش در ارتباط بودند. روش انتخاب این افراد به‌صورت تمام‌شمار در دسترس تعیین شد (38 =N). ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش پرسش‌نامة محقق‌ساخته بود که براساس مطالعة اکتشافی تدوین شد. در این مطالعه، پنج عامل اقتصادی، اجتماعی‌ـ فرهنگی، سیاسی، جغرافیایی و شخصیتی و یک شاخص موانع موجود بر مشارکت زنان در انتخابات مجلس شورای اسلامی شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل یافته‌های این تحقیق بر پایة نرم‌افزار Spss25 و آزمون تی تک‌نمونه‏ای، رگرسیون خطی ساده، رتبه‏بندی فریدمن و تحلیل استنباطی‌ـ توصیفی استوار بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Survey on the Process of Women Participation in the Election of Iranian Parliament (8th, 9th & 10th terms) (Case Study: Tehran City)

نویسندگان [English]

  • Qiuomars Yazdanpanah Dero 1
  • Neda Asgari 2

1 Assistant Professor, Faculty of Geography, University of Tehran

2 M.Sc. Student, Faculty of Geography, University of Tehran

چکیده [English]

One of the most important topics in political geography is the geography of election as a political selection by which people elect the most outstanding politicians of a country. If a regime bans some groups of people from participating in elections, it won’t be a democratic one anymore. Presence and activity of women is one of the most significant aspects of a democratic political system. The reaction and behavior of a society toward women is one factor of political and social development in that society. Such behaviors would provide a good situation to make it possible for effective association of women and taking advantage of their power, thinking and creativity. Therefore, every nation should try to remove cultural, social, political and economic obstacles of participation of women and help the society to develop in every field by realization of the importance of this association. Based on this fact, the purpose of this research is to survey the participation of women in Iranian parliament election at three sequential terms (8th, 9th and 10th). The statistical population of this paper includes managers and experts of women study centers in different organizations and also some postgraduate students and university professors who were familiar with this topic. The method of selecting individuals was set to the total number available (N=38). The data collection method is a questionnaire which authors provided based on exploratory study. We analyzed the results of the research by One Sample T-Test, simple linear regression, Friedman Test and deductive-descriptive methods in SPSS 25 software. We recognized five criteria including economic, socio cultural, political, geographical and personality and one index like existing obstacles of women participation in parliament election.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • womens
  • participation
  • Iranian parliament
  • Tehran city
[1] اسلامی، سعید؛ صائبی، غلامرضا (1394). «بررسی رفتار انتخاباتی زنان در ایران (مطالعۀ موردی: رفتار انتخاباتی زنان شهر رشت در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران دوره‏های دهم و یازدهم، سال‏های 1388 و 1392)»، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورة 4، ش 3، پاییز، ص477ـ499.
[2] باستانی، سوسن؛ موسوی، مرضیه؛ حسین‏پور، فاطمه (1394). «جنسیت و توسعه در کشورهای اسلامی نفتی و بدون نفت»، فصل‌نامة برنامه‏ریزی رفاه و توسعة اجتماعی، ش 23، تابستان، ص 123ـ151.
[3] پالیزان، محسن (1390). «بررسی میزان تمایل به مشارکت سیاسی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن»، فصل‌نامة سیاست، دورة 41، ش 2، ص 33ـ49.
[4] پیشگاهی‏فرد، زهرا (1384). جزوة درسی جغرافیای انتخابات، دانشگاه تهران.
[5] پیشگاهی‏فرد، زهرا؛ کیانی، وحید (1394). «تحلیل جغرافیایی نمایندگی زنان در انتخابات مجلس شورای اسلامی (دورة اول تا نهم مجلس، 1358ـ1391)»، پژوهش‏نامۀ زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س 6، ش اول، بهار، ص 53ـ73.
[6] پیشگاهی‏فرد، زهرا؛ لطفی، حیدر (1386). «تحلیلی بر مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (مطالعة موردی: استان سمنان)»، فصل‌نامة علمی‌ـ پژوهشیجغرافیایی سرزمین، س 4، ش 15، پاییز، ص 93ـ102.
[7] جعفری‏نیا، غلامرضا (1391). «بررسی عوامل اقتصادی‌ـ اجتماعی مؤثر بر میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر خورموج»، پژوهش‌نامة علوم سیاسی، س 7، ش 2، ص 87ـ122.
[8] رضوی‏الهاشم، بهراد (1388). «تحلیل جایگاه مشارکت زنان در فرایند توسعۀ سیاسی‌ـ اجتماعی انقلاب اسلامی ایران»، کتاب ماه علوم اجتماعی، ش 21، آذر، ص 60ـ73.
[9] سرآمد، محمدحسین؛ یوسف‏زاده، منیره؛ فرزام، رضا؛ موسوی، زهرا (1392). دست‌نامة آموزشی انتخابات، نشر مولانای بلخی.
[10] قاسمی، حاکم؛ معالی، فاطمه (1393). «عوامل محدود‌ماندن مشارکت سیاسی زنان (بررسی عوامل محدود‌ماندن تعداد نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی از دیدگاه زنان)» پژوهش‌نامۀ علوم سیاسی، س 10، ش اول، زمستان، ص 123ـ156.
[11] قاضی، ابوالفضل (1388). بایسته‏های حقوق اساسی، تهران: میزان.
[12] قصیری بهمند، سودابه (1391). «زنان و مشارکت سیاسی»، نشریۀ مهیار، ش 89، خرداد.
[13] گاردنر، ویلیام (1386). جنگ علیه خانواده، ترجمة معصومه محمدی، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و تحقیقات زنان.
[14] لیپست، مارتین؛ دوز، رابرت (1373). جامعه‏شناسی سیاسی، ترجمة محمدحسین فرجاد، تهران: توس.
[15] میلبراث، لستر؛ گوئل، لیل (1386). مشارکت سیاسی، ترجمة رحیم ابوالحسنی، تهران: میزان.
[16] Almond & Verba. (1975). Civic Culture, Princeton University Press.
[17] Barkan, S. E (1999). “Race, Issue Engagement and Political Participation”, Race and Society, No1: PP 63-76.
[18] Huntington.S, (2000). Third Wave of Democracy in the End of Twenty Century, Translate by shahsa, Tehran: Rozaneh Pub [Persian].