نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• غفران بریمو ¹
• عفت السادات افضل طوسی ²

¹ دانشجوی دکترا، گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

² استاد تمام، گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا،تهران، ایران.

چکیده

تصویرسازی جلد کتاب‌های کودکان به‌عنوان یک رسانه، نقش مهمی در انتقال مفاهیم فرهنگی ایفا می‌کند؛ تصاویری که می‌توانند هویت فرهنگی کودک را به‌صورت غیرمستقیم تقویت کنند.
پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که هویت فرهنگی دختران و زنان در تصویرسازی جلد داستان‌های کودکان کشورهای عربی چگونه نمایش داده شده است. به این ترتیب با هدف شناخت هویت فرهنگی به‌ویژه هویت عربی دختران و زنان عرب‌زبان به بررسی جامعه آماری پرداخته شد. در این راستا 249 جلد کتاب داستانی از شش کشور عربی شامل مصر، عراق، لبنان، سوریه، عربستان سعودی و امارات متحدۀ عربی برای گروه سنی ب مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش، تحلیلی-تطبیقی است.
نتایج نشان داد غنی‌ترین کشور در زمینۀ نمادهای تصویری فرهنگی امارات متحدۀ عربی و ضعیف‌ترین کشور در این زمینه سوریه است. چهرۀ دختران و زنان عرب در بیشتر تصاویر به چشم می‌خورد. همچنین نخل به‌عنوان نمادی از جغرافیای طبیعی به‌ویژه در انتشارات عراق، نماد مهمی از هویت عربی است. تزئینات نیز نقش مهمی در نمایش هویت اسلامی این کشورها داشته‌اند. زنان سالمند در طرح جلد اغلب انواع داستان محجبه هستند و حجاب یکی از بارزترین نمادهای تصویری است، اما این نماد در کشورهای لبنان و سوریه، در تمام گروه‌های سنی کم‌رنگ است. به‌نظر می‌رسد می‌توان به این نتیجۀ کلی دست یافت که هویت دختران و زنان روی جلد کتاب‌های کودک کشورهای عربی جامعۀ آماری پژوهش حاضر آمیزه‌ای از نمادهای هویت عربی و اسلامی است. اما بیش از همه بر نمادهای جغرافیایی و طبیعی تأکید شده است.

کلیدواژه‌ها

• جلد کتاب کودک
• دختران
• زنان
• کشورهای عربی
• هویت فرهنگی

موضوعات

• پژوهش هنر

عنوان مقاله [English]

Representation of Cultural Identity of Women and Girls in the Cover Designs of Children's Stories in Arab Countries

نویسندگان [English]

• Ghufran Brimo ¹
• Effatolsadat Afzaltousi ²

¹ PhD Candidate of comparative and analytical history of Islamic arts, Department of Art Research, Faculty of Arts, Alzahra University, Tehran, Iran.

² Full Professor, Department of Art Research, Faculty of Arts, Alzahra University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Illustrating children's book covers plays a significant role in conveying cultural concepts to them. The cultural identity of children can be indirectly reinforced by images that reference specific cultural concepts of a community or a region.
This study aims to answer the question of how the cultural identity of girls and women is represented in the cover illustrations of children's stories in Arabic-speaking countries. To gain insight into cultural identity, particularly Arab identity among Arabic-speaking girls and women, it analyzes the statistical population. In this context, 249 cover designs from six Arab countries including Egypt, Iraq, Lebanon, Syria, Saudi Arabia, and the UAE were examined for the age group (B).
Results show that the UAE is the most wealthy nation in terms of cultural visual representations, while Syria is the least prosperous in this regard. Arab girls' and women's faces are prominent in most images, and the palm tree, a symbol of natural geography, plays a significant role in Arab identity, especially in Iraq publications. Older women on the cover illustrations are often veiled, and the veil is one of the most prominent visual symbols. Nevertheless, in Lebanon and Syria, this symbol is less prominent across all age categories. It appears that a general conclusion can be derived regarding the identity of Arab girls and women on the covers of children's books in Arabic-speaking countries in the present study. This identity is a combination of Arab and Islamic identity, with a particular emphasis on geographical and natural symbols.

کلیدواژه‌ها [English]

• Arab countries
• Children's book covers
• Cultural identity
• Girls
• women