نویسندگان

• بهمن فیروزمندی ¹
• مهدی رضایی ²
• خیرالنساء جودی ²

¹ دانشیار گروه باستان¬شناسی دانشگاه تهران

² کارشناس ارشد باستان¬شناسی دانشگاه تهران

چکیده

داستان پریان، قصه‌ای است که در آن شاهد اتفاقات ماوراءالطبیعی، شگفت‌انگیز در خلقت انسان هستیم، مقطع زمانی و مکانی در این داستان‌ها نامشخص و خیالی است. داستان لریِ «دخترِ دال»، حکایتِ «زادن اسطوره‌ای» دختری از درون تخم یک پرنده است که توسط دال (سیمرغ) در غاری در دل کوه پرورش می‌یابد. دختر دال با حیل? پیر زن اجیر شده‌ای گرفتار می‌شود ولی نهایتاً با کمک شاهزاده‌ای از دل نی‌ها باززاده می‌شود و با او ازدواج می‌کند. در این مقاله، با رویکردی اسطوره‌شناختی و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه‌ای، قصه‌هایی با درون‌مای? مشترک گردآورده و به شیوه‌ای توصیفی– تفسیری، قواعد حاکم بر این گونه قصه‌ها را با هدف تبیین بن‌مایه اسطوره‌ای مشترک و جهانی آن‌ها مورد بررسی قرار داده‌ایم. نگارندگان در پی آن هستند به کمک تحلیل محتوا و بر مبنای عناصر رمزی و اسطوره‌ای؛ به مدد اسطوره‌شناسی تطبیقی؛ واکاوی روایات اساطیری و حماسی ایران، دیگر ملت‌ها و اقوام و با تحلیل بن‌مایه‌های اسطوره‌ای شخصیت دختر دال ثابت کنند که دختر دال، یک پری و نمادی از ایزد گیاهی است و در نهایت به این پرسش اساسی پاسخ دهند که دختر دال و شخصیت‌های دیگر داستان هر کدام نماد چه کسانی هستند و بن‌مایه این داستان چه چیزی را نشان می‌دهد. پاسخ مقدر به این فرضیه‌ها و پرسش‌ها، دختر دال را مام - ایزدی معرفی می‌نماید که توسط شاهزاده از سرزمین دیوان رها می‌شود تا سرسبزی را به طبیعت مرده بازگرداند. پیرزن نیز، نماینده ساکنین دیار تاریکی است که نمی‌خواهند زمین را بارور ببینند. داستان دختر دال بن‌مایه تقابل حیات آبی / گیاهی را با بی‌آبی / مرگ نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• دوران اسلامی
• زن
• سفال ایران
• قرون میانی.
• نقوش تزیینی

عنوان مقاله [English]

A Folk narration of “Fertilizing Goddess” Myth in Lorestan

نویسندگان [English]

• bahman Firuzmandi ¹
• Mahdi Rezaei ²
• Kheironesa Judi ²

چکیده [English]

Fairy tales are stories in which metaphysical, paranormal and mysterious events take place and there is no exact time and place; everything is spiritual. The Lorestanian story of “Daughter of Daal” is a tale of the “mythical birth” of a girl from an egg and her being raised by Daal (phoenix) in the cave of a Caucasus-like mountain. Daughter of Daal is snared by a hireling hellcat’s deceit, but is finally reborn from inside a calamus by the help of a prince and marries him. In this article, with a mythological approach and by use of library and documental method, stories with similar theme are collected, and the rules governing these kinds of stories, with the objective of explaining common global mythological theme, have been studied. Through analyzing the content, based upon mythological and cryptic elements, and by the help of comparative mythology as well as analyzing mythological and epic narratives of Iran and other nations and ethnos, the writers are to prove that Daughter of Daal is a fairy and a symbol of vegetative god, and finally answer this fundamental question that of Daughter of Daal and other characters of the story, each symbolizes who, and what the theme is trying to convey. Implied answer to these questions and hypotheses is that Daughter of Daal is a goddess-mother who is freed from land of daemons to return lushness to dead nature. The hellcat symbolizes settlers of the dark land who do not want to fertilize the earth. The story of Daughter of Daal displays the theme of the contrast between vegetative/aquatic life and drought/death.

کلیدواژه‌ها [English]

• Daughter of Daal
• Fairy Tales
• fertilizer goddess
• Lorestanain culture
• Mountain
• prince