نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکدۀ هنر دانشگاه تربیت مدرس

2 کارشناس ارشد کارگردانی تئاتر دانشکدۀ هنر دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در این پژوهش، که به روش توصیفی‌ـ تحلیلی انجام شده است، با بهره‏گیری از رویکردی اسطوره‏ای‌ـ روان‌شناختی، با بررسی شخصیتِ قهرمانان زنِ پنج نمایشنامة نمونه، به این مسئلة اساسی خواهیم پرداخت که تصویر زنان در ادبیات نمایشی دفاع مقدس تا چه میزان با مبانیِ ارزشی دفاع ‏مقدس هم‏خوانی دارد و در این آثار در ترسیم چهرة زنی راستین، که درگیر جنگی ناخواسته است، تا چه حد مسیری هم‏پای ارزش‏های فرهنگ دفاع مقدس پیموده‏ شده است؟
در این مقاله، از ویژگی‏های «کهن‏الگوی زن‏طبیعی»، که برگرفته از دیدگاه‏های کارل گوستاو یونگ است، بهره گرفته‏ایم؛ کهن‏الگویی که در بررسی‏های ادبی و هنری کشورمان کمتر بدان توجه شده است.
در بخش نخستِ مقاله، به بررسی ویژگی‏های روان‌شناسانه و اسطوره‏شناسانة کهن‏الگوی زن‏طبیعی پرداخته و تأثیرات فرهنگی و سایر عوامل را بر آن بررسی کرده‏ایم. در بخش‏های دیگر، ضمن برشمردن خصایص زن‏طبیعی، به تطبیق این ویژگی‏ها با تصویر زن در نمایشنامه‏های نمونة دفاع ‏مقدس پرداخته‏ایم.
در نتیجة مقاله آمده است که در ادبیات نمایشی دفاع ‏مقدس نبودِ خلاقیت، سرزِندگی، و شادی و نشاط در زندگی قهرمانانِ زن به امری معمول تبدیل شده است. شناخت هرچه بهتر کهن‏الگوی زن‏طبیعی می‏تواند زمینه‏ای را فراهم آورد که با حفظ ارزش‏ها بتوان آثاری آفرید که زن با طبیعت راستین خود به تصویر درآید.
هدف از این پژوهش، ارزشگذاریِ «ادبیات نمایشی دفاع‏ مقدس» از طریق دیدگاه‏های یونگ نیست، بلکه این مطالعه به دنبال آن است تا نشان دهد که خواه پژوهش براساس نظریات یونگ باشد و خواه هر روان‌شناس و فیلسوف دیگر، چگونه می‏تواند به شناخت بیشتر از شخصیت زن در این آثار بینجامد؛ شناختی که می‏تواند ما را از هرگونه بی‏راهه، که با مبانی ارزشی منافات دارد، دور کند و در ترسیم چهره‏ای راستین از زنان غیور کشورمان یاری‌مان دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reaction of woman's sprit in secret defence drama (with studying of five plays)

نویسندگان [English]

  • Mehdi Hamedsaghayan 1
  • Mansooreh Sodaif 2

1 Assistant professor, Art Faculty, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.

2 M.A in Theatre Directing, Art Faculty, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

In this project have been done in descriptive-analyze method, mid utilize from mythology-psychology by studying women characters in five plays. We are searching traits of “wild woman archetype” in secret defense drama. This archetype has been formed from theories of Carel Gustave Yung, unregarded in literary and artistically studying in my country. Important asking in this article is introducing traits of wild woman archetype (that it is picture from true nature of women). We understand about reaction of these traits into secret defense drama and lack of one or several traits or overhand, inordinate emphasis on one or several traits, what respect does find with worth while sense of secret defense? In first part, psychologize, sociological and mythologic traits of wild woman archetype are studied and we have studied about cultural sensations and other elements on it. In another parts, we recount traits of wild woman and reconcile them with picture of woman in secret defense drama. In deduction are said, two traits about rellion and patience are into whole of women of sampling plays, but another traits that these are very important in personaly and social life of wild woman, creating life, vivacity and laugh aren’t into any plays. In secret defense drama, lack of creating, vivacity and joyance in protagonist woman’s life is very usual. Better recognition from wild woman archetype is able to make plat for imaging women with true nature and keeping values. Purpose of this project isn’t costing on secret defense drama by theories of Yung, rather show whether project will be about theories of Yung or another psychologists and philosophers is able to get more recognition about woman character in this plays.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Archetype
  • myth
  • psychology
  • secret defence drama
  • sociology
  • wild woman archetype