نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشیار، دانشکدة علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی

3 استادیار، دانشکدة روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش رویکرد تلفیقی شناختی‌ـ روان‌نمایشگری بر اصلاح باورهای ارتباطی ناکارآمد زنان متأهل صورت گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ زنان متأهل ساکن خوابگاه‌های دانشگاه علامه طباطبایی در سال 1390 بودند. سی نفر که بالاترین نمره را در سیاهۀ باورهای ارتباطی به‌دست آورده بودند به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش سیاهۀ باورهای ارتباطی زناشویی (RBI) است. روش تحقیق شبه‌آزمایشی بود و از طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. گروه آزمایش در نه جلسه، هر هفته یک جلسه، آموزش با رویکرد تلفیقی شناختی‌ـ روان‌نمایشگری شرکت کردند. پس از اتمام برنامه آموزشی، از هر دو گروه پس‌آزمون به عمل آمد. یافته‌های تحقیق با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش رویکرد تلفیقی شناختی‌ـ روان‌نمایشگری بر اصلاح باورهای ارتباطی ناکارآمد زنان متأهل در گروه آزمایش مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of the integrated cognitive-psychodrama training on modifying irrational relationship beliefs among married women

نویسندگان [English]

  • Maliheh Sharestany 1
  • Ahmad Etamadi 2
  • Mohsen Salimi 3

1 M.A, Department of Educational Psychology, University of Allameh Tabatabaei, Iran

2 PH.D, Department of Educational Psychology, University of Allameh Tabatabaei, Iran

3 PH.D, Department of Educational Psychology, University of Allameh Tabatabaei, Iran

چکیده [English]

This study sets out to investigate the effectiveness of the integrated Cognitive-Psychodrama training on modifying irrational relationship beliefs among married women. Statistical population included all of married women living in Allameh Tabatabaei University dormitories in 2011. 30 samples were randomly selected among the married women with high relationship beliefs grades and distributed randomly in experimental and control groups. The research procedure was semi-experimental with pre-test and post-test design and control group. Measurement tool consisted of Relationship Belief Inventory (RBI). The experimental group participated in 9 sessions (1 session per week) of the integrated Cognitive-Psychodrama training. The results were analyzed with covariate using SPSS software. The results revealed that all hypotheses concerning the effectiveness of the integrated Cognitive-Psychodrama training on modifying irrational relationship beliefs among married women were confirmed.



کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive therapy
  • integrated cognitive-psychodrama approach
  • irrational relationship beliefs
  • psychodrama
[1] اسلامی، معصومه (1385). «بررسی رابطۀ بین باورهای غیر‌منطقی و کارکرد خانواده در مراجعه‌کنندگان به دادگاه خانوادۀ شهر تهران»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
[2] افقه، سوسن (1387). آرون تمکین بک، پیشگام شناخت‌درمانی، تهران: دانژه.
[3] بلاتنر، آدام (1383). درون‌پردازی: روان‌درمانی با شیوه‌های نمایشی: تئاتر‌درمانی، ترجمۀ حسن حق‌شناس و حمید اشکانی، تهران: رشد.
[4] بلانر، هوارد (1370). تئاتر‌درمانی (‌روان‌درمانی با شیوه‌های نمایش)، ترجمۀ حسن حق‌شناس و حمید اشکانی، تهران: رشد.
[5] حیدری، محمود؛ مظاهری، محمد‌علی؛ پور‌اعتماد، حمید‌رضا (1384). «رابطۀ باورهای ارتباطی با احساسات مثبت نسبت به همسر»، فصلنامۀ خانواده‌پژوهی، 2، ص121ـ130.
[6] دهشیری، غلامرضا (1384). «مقایسۀ باورهای ارتباطی زنان مراجعه‌کننده به مراکز قضایی و زنان مایل به ادامۀ زندگی مشترک شهر تهران»، فصلنامۀ خانواده‌پژوهشی، س 1، ش 2، ص13ـ24.
[7] کرمی، جلال (1386). «اثر‌بخشی اصلاح تحریف‌های شناختی زوجین در افزایش رضایت زناشویی آنان بر‌اساس شناخت‌درمانی بک»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
[8] کوری، جرالد (1385). هنر مشاورۀ تلفیقی، ترجمۀ احمد اعتمادی و ژانت هاشمی‌آذر، تهران: فراروان.
[9] مظاهری، محمدعلی؛ پوراعتماد، حمیدرضا (1380). «مقیاس باورهای ارتباطی»، چاپ‌نشده، پژوهشکدۀ خانوادۀ دانشگاه شهید بهشتی.
[10] مظاهری، محمدعلی؛ حیدری، محمود (1381). «مطالعۀ مقدماتی نقش آموزش مهارت‌های شناختی زندگی زناشویی در تغییر باورهای ارتباطی دانشجویان»، مجلۀ روان‌شناختی، 6، 4.
[11] هارجی، اوئن (1385). مهارت‌های اجتماعی در ارتباطات میان‌فردی، ترجمۀ مهرداد فیروزبخت و خشایار بیگی، تهران: رشد.
[12] Addis, J., & Bernard, M. (2000). Marital adjustment and irrational belief. Journal of Rational-Emotive and cognitive-behavior therapy, 20, pp 3-13.
[13] Avrahami, E. (2003). Cognitive-behavioral approach in psychodrama: Discussion and example from addiction treatment. The Arts in Psychotherapy, 30, pp 209-216.
[14] Beck, A. T. (1976). Cognitive therapy and the emotional disorder.Newyork: International university press.
[15] Beck, A. T., Epstein, N., Harrison, R. (1983). Cognitions, attitudes and personality dimensions in depression.British Journal of Cognitive Psycotherapy, 1, pp 1-16.
[16] Beck, A. T., Rush, A. J., Show, B. F. ,&Emergy, G. (1997). Cognitive therapy of depression. New York: Guilford press.
[17] Blatner, A. (1999). Psychodramatic methods in family therapy. Northvale, NJ: Arosona.
[18] Boucom, D. h., Epstein, N. (1996). Cognitions in marriage: The relationship between standards and attributions. Journal of Family Psychology, 1, pp 209-222.
[19] Chasin, R., Roth, S., &Bograd, M. (1989). Action methods in systemic therapy: Dramatizing ideal futures and reformed pasts with couples. Family Process, 28, pp 121-136.
[20] Dattilio, F. M., Epstein, N. (2005). The restructuring of family schemas: A cognitive-behavioral perspective. Journal of Marital and Family        Therapy,31, pp 15-30.
[21] Debord, J., Romans, J.S.C., &Krieshok, T. (1996). Predicting dyadic adjustment from general and relationship-specific beliefs.Journal ofPsychology, 130, pp 263-280.
[22] Eidelson, R. J. & Epstein, N.(1982). Cognition and relationshipmaladjustment: Development of a measure of dysfunctional belief. Journalof Consulting and Clinical Psychology,50, pp 715 -720.
[23] Epstein, N. (1981). Cognitive Marital therapy: Multi level assessment and intervention. Journal of Rational–Emotive Therapy, 4, pp 68 – 81.
[24] Fincham, F.D., & Bradbury, T.N. (1987). Cognitive processes and conflict in close relationships:             An attribution-efficacy model. Journal of Personality and Social Psychology, 53, pp 245-274
[25] Fincham, F.D. & Bradbury, T.N. (1993). The impact of attributions inmarriage: Empirical and conceptual foundations. British journal of clinical psychology, 27, pp 77-90.
[26] Freeman, A. (1993). Comprehansive casebook of cognitive therapy.Newyork: Plenum.
[27] Gottman, J.M., &Notarius, C.I. ( 2000). Decade review: Observing maritalInteraction. Journal of Marriage and Family, 62, pp 927-947.
[28] Greenberg, L. A. (1974). Psychodrama, theory and therapy. Behavioralpublications: New York.
[29] Guldner, C. A. (1982). Multiple family psychodramatictherapy. Journal of Group Psychotherapy, psychodrama, and Sociometry, 35, pp 47-56.
[30] Hamamci, Z. ( 2002). The effect of integrating psychodrama and Cognitive-Behavioral          therapy on reducing cognitive distortion in interpersonal relationship.Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama and Sociometry, 51, pp 3 - 13.
[31] Hamamci, Z. (2006). Integrating psychodrama and cognitive behavioraltherapy to   treat moderate depression.Arts in Psychotherapy, 3, pp 27-35.
[32] Kipper, D.A. (2002). The Cognitive Double: Integraing Cognitive and ActionTechniques. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama and Sociometry, 45, pp 95-115.
[33] Leveton, E. (1991). The use of doubling to counter resistance in family and individual              treatment.The Art in Psychotherapy, 18, pp 241-249.
[34] Markman, H.J., &Halford, W.K. (2005). International perspectives on couple relationshipeducation.Family Process, 44, pp 139-146.
[35] Metts, S., &Cupach, W.R. (1990). The influence of relationship beliefs and problem solving responses on satisfaction in romantic relationships.Human Communication Research, 17, pp 170-185.
[36] Moller, A. T., & Merwe, V.J.D. (1997). Irrational belief, interpersonal perception and marital adjustment.Journal of Rational Emotive and Cognitive Behavioral Therapy, 15, pp 260-290.
[37] Moller, A. T., &Vanzeyl, P.D. (1991). Relationship Beliefs, Interpersonal Perception   & Marital Adjustment.Journal of clinical psychology, pp 47,6-28.
[38] Moreno, J. L. (1987). The Essential Moreno: Writing on Psychodrama,Group Method, and Spontaneity.Springer. NewYork.
[39] Nickl, T. K.(2006). The relationship between irrational belief and marital satisfaction. Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy in educational psychology, northen: Arizona.
[40] Perrott, L. (1986). Using psychodramatic technique in structural family therapy. Contemporary. Family Therapy, 8, pp 279-290.
[41] Seeman, H, & Wiener, D. J. (1985). Comparing and using psychodrama with family therapy: Some cautions. Journal of Group Psychotherapy, Psychodrama, and Sociometry, 37, pp 143-157.
[42] Sullivan, B., &Swebel, A. (1995). Relationship Beliefs & Expectations of satisfaction in marital relationship.Family Journal, 3, pp 8-28.
[43] Williams, A. (1998). Psychodrama and family therapy: What`s in the name? International Journal of Action Methods, 50, pp 139-165.