نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم اجتماعی دانشگاه کاشان

2 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

انتخاب همسر در میان نسل جدید، اغلب یا محصول پیدایی عشق و تعلقات عاطفی است یا به شکل‌گیری روابط عاشقانه و رمانتیک پیش از ازدواج منتهی می‏شود. قلّت تحقیقات جامعه‌شناختی پیرامون این سوژه، ضرورت بررسی بسیاری از ابعاد موضوع را نشان می‏دهد. هدف اصلی این پژوهش فهم عمیق تجربۀ زیستۀ زنان از روابط عاشقانه و آشکار‌کردن ابعاد آسیب‌زای این روابط است. از‌این‌رو، تحقیق حاضر از نوع کیفی با روش مورد‌پژوهی است. نمونه‌گیری نظری بر‌مبنای اشباع نظری و استقرای تحلیلی به انتخاب 20 نفر از زنان دارای روابط عاشقانه پیش از ازدواج منجر شده است. معیار انتخاب این افراد تجربۀ روابط عاشقانه در گذشته یا حال حاضر، منطقۀ محل سکونت، وضعیت درآمد و سطح تحصیلات (پایگاه اقتصادی‌ـ اجتماعی) است. یافته‌ها بر‌مبنای مصاحبه با مشارکت‌کنندگان نشان می‏دهد که تقلیل‏گرایی عاطفی و اهمیت صرف رفع نیاز عاطفی به همراه اهمیت امر ازدواج می‏تواند به شکل‌گیری روابط عاشقانۀ نابرابر و تلقی عشق به‌مثابۀ ملجائی عاطفی از دیدگاه زنان منجر شود. بدین معنا که در چنین روابطی، زنان به فرد مورد علاقه محوریت می‏بخشند و هر نوع فداکاری بی‌چشم‌داشتی را برای وی انجام می‏دهند و بدین ترتیب، در این زمینه مردان از حمایت عاطفی بیشتری بهره‌مند می‏شوند. شرایط مؤثر بر تشدید نیاز عاطفی زنان مؤثر واقع می‏شود عبارت است از خانوادۀ سخت‌گیر یا سهل‌گیر و همچنین شبکۀ دوستان آن هم از طریق تقویت چشم و هم‌چشمی عاطفی. اندیشۀ تقلیل‏گرایانۀ زنان به تلقی شخص مورد علاقه به‌منزلۀ منبع انحصاری رفع نیاز عاطفی منجر می‏شود و در نتیجه آنان در تعامل با فرد مقابل، انفعال رفتاری و همانندسازی هویتی با معشوق را در پیش می‏گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The social construction of love in women’s experience: a qualitative approach to the problems and consequences of romantic relationships among the single girls in the Tehran

نویسندگان [English]

  • Mehran Sohrabzade 1
  • Atiye Hamami 2

1 Assistant Professor, Social Science Groups, University of Kashan, Kashan, Iran

2 MA in Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

 Mate selection is either the effect of the love or romantic relationship or a cause of formation of pre-marital romantic relationships among today’s generations. Few number of sociological researches performed in this area necessitates its examination. So, the current research aims to present a deep understanding of romantic relationship and its destructive aspects among women. This study attempts to investigate the concept of love, reasons of women’s tendency to the romantic relationship and how they interact in such relationships. This study uses a qualitative research along with a case study method. Theoretical sampling according to the theoretical saturation and analytic induction gave rise to selection of 20 women who had experienced romantic relationships. Results showed that emotional reduction and strict importance of satisfaction of emotional need can lead to unequal romantic relationship, so women consider love as an emotional shelter. Conditions which intensify emotional need of women include: authoritarian/ neglecting family as well as emotional rivalry among friends; therefore, they see their beloved as the exclusive source to meet their emotional need. In conclusion, they pursue a behavioral passivity and identical simulation in their interaction with their beloved. The consequence will be that they will be socially neglected while facing emotional breakdown if split-up occurs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • behavioral passivity
  • emotional reduction
  • Inequality
  • romantic relationship
  • self-ignorance
[1] آزاد ارمکی، تقی (1386). جامعه‌شناسی نسلی در ایران، تهران: پژوهشکدة علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
[2] آزاد ارمکی، تقی و غفاری غلامرضا (1386). جامعه‌شناسی نسلی در ایران، تهران: جهاد دانشگاهی.
[3] ایوانز، مری (1386). عشق بحثی غیر‌عاشقانه، ترجمۀ پروین قائمی، تهران: آشیان.
[4] باومن، زیگمونت (1384).عشق سیال، ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: ققنوس.
[5] برناردز، جان (1384). درآمدی بر مطالعات خانواده، ترجمۀ حسین قاضیان، تهران: نی.
[6] بدار، لوک و دیگران (1387). روان‌شناسی اجتماعی، ترجمۀ حمزه گنجی، تهران: ساوالان.
[7] خلج‌آبادی فراهانی فریده؛ کاظمی‌پور شهلا؛ رحیمی علی (1392). «بررسی تأثیر معاشرت با جنس مخالف قبل از ازدواج بر سن ازدواج و تمایل به ازدواج در بین دانشجویان دانشگاه‌های تهران»، فصل‌نامۀ خانواده‌پژوهی، دورۀ 9، ش 33، ص7ـ28.
[8] خمسه اکرم؛ حسینیان سیمین (1387). بررسی ابعاد مختلف صمیمیت در دانشجویان متأهل، فصل‌نامة مطالعات زنان، س6، ش 1، ص 35ـ52.
[9] دووبوار، سیمون (1380). جنس دوم، ترجمۀ قاسم صنعوی، ج1، تهران: توس.
[10] راپاپورت، الیزابت (1390). دربارۀ آیندۀ عشق: روسو و فمنیست‌های رادیکال، مجموعه مقالات دربارۀ عشق، ترجمۀ آرش نراقی، تهران: نی.
[11] رفیع‌پور، فرامرز (1378). آناتومی جامعه، تهران: شرکت سهامی انتشار.
[12] سیف‌اللهی، سیف‌الله؛ رازقیان، آناهیتا (1387). «عوامل اجتماعی مؤثر بر هویت جنسیتی زنان در ایران»، نامۀ علوم اجتماعی، س2، ش3.
[13] صفایی، مهشید (1390). «جوانان و عشق؛ تأثیر زمینة اجتماعی در مفهوم‌پردازی رابطة عاشقانه»، مطالعات زنان، س9، ش2.
[14] فلیک، اووه (1387).درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران: نی.
[15] قربانی، رضا (1383). «تغییرات فرهنگی (از کوچ به اسکان) مطالعۀ موردی عشایر تالش در طول سه نسل»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
[16] کاظمی، زهرا؛ نیازی، صغری (1389). «بررسی تأثیر عوامل فرهنگی بر الگوی ازدواج (مطالعة موردی شهر شیراز)»، مجلة جامعه‌شناسی ایران، دورة11، ش2، ص 3ـ23.
[17] کاظمی‌پور، شهلا (1389). «شناخت وضعیت ازدواج جوانان در سنین مختلف با توجه به ویژگی‏های جمعیت‏شناختی»، دوماهنامۀ حوراء (نشریۀ علمی فرهنگی و اجتماعی زنان)، شمارۀ پیاپی 36، ص19ـ27.
[18] کهرباییان، سمانه (1390). «تغییرات گفتمان عشق در بستر تحولات اجتماعی: تحلیل گفتمان ترانه‌های پاپ دهۀ 50 و 80»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
[19] گیدنز، آنتونی (1386). مبانی جامعه‌شناسی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نی.
[20] ـــــــــ (1384).جامعه‏شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی.
[21] مبصری، هدی (1385). «سنخ‌شناسی سیاست‌های جنسی زنان در روابط صمیمانه و عوامل مؤثر بر آن»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
[22] Chung, Donna(2005), Violence, control, romance and gender
[23] Equality: Young women and heterosexual relationships, Women’s Studies International Forum, 28:445-455.
[24] Corbin, J. & Strauss, A. (1990), Grounded theory research: Procedures, canons, and evaluative criteria, Qualitative Sociology, 13(1):3-20.
[25] Evans, Mary(2004), A Critical lens on Romantic Love: A Response to Bernadette Bawin- legros, Current sociology, 52(2):259-264.
[26] Eriksen, T.H. (1995), Small places, large issues, London: Pluto Press.
[27] Flybjerg, Bent (2004), Five Misunderstanding about case-study research In Gubrium, Silverman Qualitative Research Practice, Sage Publication, Thousand Oaks.
[28] Giordnio,Peggy & Longmor Momica & Manning Wendy, 2006, “ Gender and The Meaning Of Romantuc Relationships: A Focous On Boys”, American sociological Review,vol.71(10).
[29] Harrell, S. (1992), Aspects of marriage in three southern-western villages, The China Quarterly, 130.
[30] Munck,Victor.c, Andry Kortayev, Jania De Munck , Darya Khaltourina,2011,”Cross Cultural Analysis Of Models Of Romantic Love Among U.S. Residents, Russians And Lithuanians”, Cross Cultural Research,Vol 45.
[31] Ting-Toomey, S. (1991), Intimacy expression in three cultures: France, Japan, and the United States, International Journal of Intercultural Relations, 15:200-214.
[32] Turner, Jonathan and Jane, Stets, 2005, The Sociology of Emotions. Cambridge: Cambridge University Press.
[33] Wilcox, W. B. and, Dew, J. (2010), Is love a flimsy foundation? Soulmate versus international models of marriage, Social Science Research, 39 (1):687-699.