نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی، تهران، ایران

2 استاد دانشکدة زبان و ادبیات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

مادیان هزاردادستان hazār dādestān)  (mādayān ī  «مجموعة هزارفتوی»، تنها نسخة خطی ناقصی از چندین مجموعة حقوقی دورة ساسانیان در دست است. اطلاعی از زندگی جمع‌آورندة آن، فرّخ مرد وهرامان (فرّخ مرد پسر بهرام)، نداریم. احتمال می‌رود کتاب در اصل در دوران پادشاهی خسروپرویز، آخرین پادشاهی که نامش در کتاب آمده، تألیف شده باشد. این گفتار به بررسی اصطلاح حقوقی « gōhrēn kardan: گوهرین‌کردن، معاوضه‌کردن» از «مجموعة هزارفتوی» می‌پردازد. گوهرین و گوهرین‌کردن در سه دادستان (= حکم) این کتاب ارزشمند حقوقی به‌کار رفته است. با بررسی این سه حکم، این اصطلاح حقوقی تفسیر می‌شود. ضمن پیگیری قانون و مسائل حقوقی ایران دورة ساسانی، کارکرد حقوقی گوهرین‌کردن را پدیدة جدیدی در خانواده می‌بینیم. نقش زن در این مبادلة تجاری، بیانگر حضور جدی او در عرصة اجتماعی‌ـ اقتصادی است که در جهت استحکام خانواده پیش می‌رود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The role of women in the exchange rules of the Mādayān ī hazār dādestān

نویسندگان [English]

  • Zahra Hosseini 1
  • Mahshid Mirfakhraie 2

1 PhD Candidate, Culture and Languages of Ancient Iran, Islamic Azad University, Science and Research, Tehran, Iran

2 Professor, Faculty of Language and Literature, Islamic Azad University, Science and Research, Tehran, Iran

چکیده [English]

The Mādayān ī hazār dādestān «The book of thousand judgements» only an incomplete manuscript of several legal collections of Sasanian era is at hand. Noinformation about the life of Farroxmard Vahrāmān (F son V) collector is available. In principle, it is possible that the book be written under the reign of Khosrow Parviz, the last king listed in the book. .This article will examine the legal term “gōhrēn kardan” in the book of thousand judgements. ōhrēn and gōhrēn kardan has been used in three sentences of this book. By examining these three sentences, the legal term is interpreted.  By studying law and legal issues in Sasanian Iran, we see that the legal application of gōhrēn kardanis a serious phenomenon. The role of women in trade represents a serious presence in the social and economic areas to strengthen the foundation of family.              

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Gōhrēn
  • Mādayān ī Hazār Dādestān
  • role of women
  • Sassanian
  • trade
[1] آموزگار، ژاله؛ تفضلی، احمد (1375). زبان پهلوی (ادبیات و دستور آن)، تهران: معین، چ2.
[2] ـــــــــ (1388). کتاب پنجم دینکرد، تهران: معین، چ2.
[3] ابوالقاسمی، محسن (1379). ریشه‌شناسی، تهران: ققنوس، چ2.
[4] بارتلمه، کریستیان (1337). زن در حقوق ساسانی، ترجمة ناصرالدین صاحب‌الزمانی، تهران: عطائی.
[5] تفضلی، احمد (1386). تاریخ ادبیات پیش از اسلام، تهران: سخن، چ5.
[6] جعفری لنگرودی، محمد‌جعفر (1370). ترمینولوژی حقوق، تهران: گلشن.
[7] راشد محصل، محمدتقی (1385). وزیدگی‌های زاداسپرم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
[8] شهزادی، رستم (1365). قانون مدنی زردشتیان در زمان ساسانیان، تهران.
[9] عریان، سعید (1391). مادیان هزار‌دادستان، تهران: علمی.
[10] فره‌وشی، بهرام (1346). فرهنگ پهلوی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
[11] کاکا‌افشار، علی (1383). «مادگان هزار‌دادستان/ کتاب هزار‌رأی (8)»، مجلة کانون وکلا، ش 186 و 187، ص190ـ213.
[12] کشاورز، بهمن (1370). فرهنگ حقوقی انگلیسی به فارسی، تهران: امیرکبیر.
[13] مظاهری، علی‌اکبر (1377). خانوادة ایرانی در دوران پیش از اسلام، ترجمة عبدالله توکل، تهران: قطره، چ2.
[14] میرفخرایی، مهشید (1379). فرهنگ کوچک زبان پهلوی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
[15] ــــــــــ (1390). روایت پهلوی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
[16] ــــــــــ (1393). بررسی دینکرد ششم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگ.
[17] Anklesaria, T. D. 1976: The social code of the Parsees in Sasanian times: or, The Madigan-i-Hazar Dadistan, (Reprint of the  Bombay 1912 ed), Imperial Organization for Social Services.
[18] Ankelersaria,T.D. (ed.), 1976: The Datistan-i Dinik, part I, pursishn I- XL.Shiraz.
[19] Bulsara, S. J. 1937: The Laws of the Ancient Persains as Found in theMâtikân ê HazârDâtastân, Bombay.
[20] Jaafari-Dehaghi.M., 1998, Dādestān ī Dēnīg, Part I, Paris.
[21] Kotwal.Firoze M.- Kreyenbroek.Philip G., 2003:The Hērbedestān and Nērangestān, vol. 3, Paris.
[22] Mackenzie, D.N., 1971: A Concise Pahlavi Dictionary, London. [23]Macuch,M., 1981: Das sasanidische Rechtsbuch Mātakdān i hazār Dātistān (Teil II), Wiesbaden.
[24] Modi, J. J. 1901: Mâdigân-î HazârDâdistân. A Photozyncographed Facsimile of a Ms. belonging to the Mânockji Limji Hoshang Hâtâria Library in the Zarthoshti Anjuman Âtashbeharâm, Poona.
[25] Perixanian,A., 1973: Sasanidskii sudebnik, Yerevan.
[26] Perikhanian, Anahit, 1997: The book of A Thousand Judgments. tr. Nina Garosian. ersian Heritage Seres 39.