نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز مهاباد

چکیده

ادبیات داستانی، به سبب گیرایی و جذابیت خاص، جایگاه ویژه‌ای دارد و از فنون مهم ادبی به شمار می‌آید. از مهم‌ترین وظایف داستان این است که فضیلت‌های اخلاقی و معنوی را از سوی شخصیت‌ها و قهرمانان داستان ترویج کند و با پلیدی‌ها و بی‌عدالتی‌ها به مبارزه برخیزد. از‌این‌رو، داستان‌نویس متعهد باید سعی بر آن داشته باشد که علاوه بر سرگرم‌کردن خواننده، از هدف نهایی خود، که همانا تعلیم‌دادن و آگاه‌کردن خواننده است، غافل نباشد. نجیب کیلانی، ادیب و داستان‌نویس برجستة معاصر، می‌کوشد با گنجاندن شخصیت‌های مختلف داستانی، رسالت دینی خود را به انجام رساند و سبک زندگی صحیح اسلامی را برای نسل جوان بازگو کند؛ در این مقاله، سعی شده که شخصیت‌پردازی زن در این سه رمان، که به ترتیب درون‌مایه‌های اجتماعی، تاریخی و اسلامی دارند، بررسی شود. نگارندگان در این مقاله از روش توصیفی و تحلیلی بهره برده و در نتایج پژوهش دریافته‌اند که نویسنده در شخصیت‌پردازی‌های خود از شیوه‌های مستقیم و غیر‌مستقیم استفاده کرده و از هر نوع شخصیتی، اعم از ایستا، پویا، مثبت، منفی و...، سود جسته است. شخصیت‌های زنانه در هر سه رمان شخصیت فرعی‌اند که کیلانی با مهارت کامل توانسته از رهگذر آن‌ها به اهداف اصلی خود، که اعتلای فرهنگ اسلامی است، دست یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An investigation into female characterization in Najib Kilani's novels (Case study of the novels: The Long Path, Killer of Hamza, The Man who Converted to Islam)

نویسندگان [English]

  • Ezzat Molla Ebrahimi 1
  • Fahimeh Yeganeh Dizagwar 2

1 Associate Professor, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Faculty Member, Payam Noor University, Mahabad, Iran

چکیده [English]

Fiction has a special position because of its charisma and special charm and is considered as an important literary device; the most important task of story is to promote the moral and spiritual virtues of characters and to fight evil and injustices. Therefore, dedicated novelist should try not only to entertain the reader but also to be aware of his ultimate goal; which is to teach and to inform his reader. Najib Kilani, a prominent Islamic scholar and novelist in the contemporary period, also believes that by engaging different characters in the story, they can educate Islamic duty and religious lifestyle to the younger generation. In this article, we try to assess the female characterization in three novels by Najib Kilani entitled The Long Path, Killer of Hamza, The Man who Converted to Islam which have social, historical and Islamic themes, respectively. Kilani has used direct and indirect characterization methods and employed every type of personality, including static and dynamic, positive and negative. Female characters in all the three novels are secondary type which Kilani has used with expertise to achieve his main goal promoting Islamic culture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Character
  • The Long Path
  • Killer of Hamza
  • The Man who Converted to Islam
  • Najib Kilani
  • woman
[1] إدریسی، أبو زید (1996). «سیرته بقلمه نجیب کیلانی»، مجلة المشکاة، العدد 23، مراکش.
[2] أفضلی، زهرا؛ خیری‌زاده، مهری (1391). «بررسی و تحلیل عنصر درون‌مایه در رمان الطریق‌الطویل اثر نجیب کیلانی»، مجلة انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، ش23، تابستان.
[3] بستانی، محمود (1409). الاسلام و الفن، مجمع‌البحوث الاسلامیة، مشهد.
[4] پراین، لارنس (1366). «تأملی دیگر در باب داستان»، ترجمة محسن سلیمانی، تهران: حوزة هنری سازمان تبلیغات اسلامی، چ3.
[5] توقع همدانی، فائزه (1381). «مقالۀ نقد و بررسی داستان الرجل الذی آمن»، مجلۀ حکمت سینوی (مشکوه‌النور)، ش19، مهر و آبان.
[6] زود‌رنج، صدیقه (138؟). «بررسی و تحلیل نقش و جایگاه نجیب کیلانی در داستان‌نویسی اسلامی معاصر»، دانشگاه تربیت مدرس.
[7] خیری زاده،مهری، بررسی و تحلیل عناصر هنری رمان الطریق‌الطویل، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا، 1387
[8] سلیمانی، محسن (1374). فن داستان‌نویسی، تهران: امیر‌کبیر.
[9] عطوی، علی نجیب، (؟). تطور فن القصة اللبنانیة العربیة بعد الحرب العالمیةالثانیة، الطبعة الاولی، دار‌الآفاق الجدیدة، بیروت.
[10] کریمی، محمد؛ بابازاده اقدم، عسکر (1391). «بررسی شخصیت‌پردازی زن و خصوصیات اجتماعی وی در رمان‌های تاریخی جرجی زیدان»، نقد ادب معاصر عربی، ش3، پاییز و زمستان.
[11] کیلانی، نجیب (1985). رحلتی مع الادب الاسلامی، الطبعة‌الأولی، مؤسسة‌الرسالة، بیروت.
[12] ــــــــــ (1987). لمحات من حیاتی، 2جلد، الطبةالثانیة، بیروت، مؤسسه‌الرسالة.
[13] ــــــــــ (1988). الطریق‌الطویل، چاپ یازدهم، مؤسسة‌الرسالة، بیروت.
[14] ــــــــــ (1997). قاتل حمزه، الطبعة‌الثامنة، مؤسسة‌الرسالة، بیروت.
[15] ــــــــــ (1999). الرجل الذی آمن، الطبعه‌الثالثه، مؤسسة‌الرسالة، بیروت.
[16] نادی المدینة المنورة الادبی (1995). در اسات فی الادب الاسلامی من محاضرات النادی، المجلد الخامس.
[17] نجم، محمد‌یوسف (1979). فن‌القصة، چاپ هفتم، دار‌الثقافة، بیروت.
[18] وادی، طه (1994). در اسات فی نقد الروایة، الطبعة الثالثة، دارالمعارف.
[19] میرصادقی، جمال (1380). عناصر داستان، تهران: سخن، چ4.
[20] میریام، آلوت (1368). رمان به روایت رمان‌نویسان، ترجمة علی‌محمد حق‌شناس، تهران: نشر مرکز.
[21] یونسی، ابراهیم (1353). هنر داستان‌نویسی، تهران: امیرکبیر، چ3.