نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی سیاست‌گذاری فرهنگی پژوهشکدة مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

چکیده

اشتغال زنان یکی از حوزه‌های مهم مورد توجه در وضعیت اجتماعی آنان بوده است. اهتمام سطوح سیاست‌گذاری، اجرایی، قانون‌گذاری و نخبگانی به کم‌و‌کیف اشتغال زنان نشان‌دهندة این اهمیت است. در این مقاله، با فراتحلیل پژوهش‌های به‌عمل‌آمده شامل 8 پایان‌نامه، 87 کتاب، 132 مقالة علمی و پژوهشی و 13 گزارش پژوهشی از پایگاه‌های اطلاعاتی کتابخانة ملی، ایران‌داک و نورمگز با جست‌وجوی کلید‌واژة «زن و اشتغال»، در بازة زمانی 1357 تا 1393، به نمایان‌سازی زوایای پنهان و آشکار مسئلة اشتغال و سیر حرکتی جمهوری اسلامی ایران در بدنة علمی و دانشگاهی پرداختیم. غلبة رویکرد کمی در روش انجام پژوهش‌ها، توجه به نقش سطحی اشتغال زنان در توسعه، سطحی دیدن روند اشتغال، بی‌توجهی به کیفیت اشتغال، نگاه خرد در تبیین موانع اشتغال و... از اهم نتایج این پژوهش است. در‌حقیقت، سیر کلی پژوهش‌های صورت‌پذیرفته از یک نگاه ثابت و بدون تغییر در مسئلة اشتغال زنان متأثر بوده و تغییر محتوایی و ساختاری مهمی در این حوزه شکل نگرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Women’s employment in the last four decades studies: A meta-analysis

نویسندگان [English]

  • Soheila Sadeghi Fassaei 1
  • Atefeh Khademi 2

1 Associate Professor, Sociological Department, University of Tehran, Iran

2 Ph.D. Student, Institute of Social and Cultural Ministry of Science, Iran

چکیده [English]

Women’s employment is one of the most important issues which are related to their social status. Attention of policy makers, administrators, legislators and elites also illustrate the importance of the quality and quantity of women’s employment. By conducting a keyword search on "women ad employment" in different data bases including Iran Doc, Normags, and National Library, several studies including 8 thesis, 87 books, 132 scientific articles and 13 research reports have been found and all required data is collected since 1357 onwards. Meta-analysis method is selected to bring to light the hidden aspects of women's employment. Data analysis revealed that quantitative and descriptive approach prevails in the most of studies and minor attention is paid toward the role of women’s employment in development. It is probable to say that the trend of women’s employment has not been studied profoundly and no deep attention is paid to the quality of employment. The barriers of women’s employment have been also studied mostly at micro levels. In fact, it is possible to conclude that the most of the studies carried out in Iran are affected by fixed and established approaches and for this reason, they could not address or explain the structural changes in women's employment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • employment
  • Meta-analysis
  • Women
[1] امینی، علیرضا (1383). «رویکرد جنسیتی به عدم تعادل‌های بازار کار»، پژوهش زنان، 1.
[2] جزنی، نسرین (1380). «بررسی موانع و مشکلات موجود در اشتغال زنان در بخش‌های دولتی تهران»، معاونت پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی و مرکز امور مشارکت زنان.
[3] حاتمی، علی (1388). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، پارس‌بوک.
[4] جزنی، نسرین (1380). «بررسی موانع و مشکلات موجود در اشتغال زنان در بخش‌های دولتی تهران»، معاونت پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی و مرکز امور مشارکت زنان.
[5] دانش، عصمت (1389). «مطالعة ‌نیازها، انگیزه‌ها ‌و مشاغل مناسب زنان در بخش‌های دولتی»، زن در توسعه و سیاست، 2.
[6] دانش، عصمت (1389). «مطالعة ‌نیازها، انگیزه‌ها ‌و مشاغل مناسب زنان در بخش‌های دولتی»، زن در توسعه و سیاست، 2.
[7] ریتزر، جورج (1382). نظریه‏های جامعه‏شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی، چ 7.
[8] سهامی، س (1386). «توسعه و چالش‌های اشتغال زنان»، مجموعه مقالات همایش منطقه‌ای هسته‌های پژوهش اساتید زن منطقة یک دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
[9] شیخی، م. ت. (1380). جامعه‌شناسی زنان و خانواده، شرکت سهامی انتشار.
[10] صادقی فسایی، سهیلا (1386). «ابعاد شکاف جنسیتی و میزان تحقق کاهش آن در برنامة سوم توسعه»، پژوهش زنان، 2،‌ 16.
[11] ــــــــــ (1389). ضرورت نظریه‌پردازی در حوزۀ مسائل زنان از تحقیق تا نظریه، ص185، ش 50.
[12] عارفی (1383) به نقل از دانش، عصمت (1389). «مطالعة ‌نیازها، انگیزه‌ها ‌و مشاغل مناسب زنان در بخش‌های دولتی»، زن در توسعه و سیاست، 2.
[13] فکوهی، ناصر(1384). «ساز و کار تبعیض مثبت به‌مثابة ابزار محرومیت‌زدایی با نگاهی به موقعیت زنان در ایران»، پژوهش زنان، 3، 115.
[14] کانتر (1987) به نقل از جزنی، نسرین (1380). «بررسی موانع و مشکلات موجود در اشتغال زنان در بخش‌های دولتی تهران»، معاونت پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی و مرکز امور مشارکت زنان.
[15] کلانتری، عبدالحسین؛ فقیه ایمانی، فاطمه (1392). «فراتحلیل پژوهش‌های انجام‌شده دربارۀ «نابرابری جنسیتی»، زن در توسعه و سیاست، 1.
[16] میرغفوری، سید حبیب‌الله (1385). «شناسایی و رتبه‌بندی عامل‌های مؤثر در گماشته‌نشدن زنان به پست‌های مدیریتی در سازمان‌های دولتی استان یزد»، مجلۀ مطالعات زنان، س 4، ش 1.
[17] مجموعه گزارش‌های عملکرد اقتصاد و نظارت بر عملکرد برنامۀ اول، دوم و سوم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، 1387.
[18] نوروزی، لادن (1383). «تفاوت‌های جنسیتی در ساختار شغلی»، پژوهش زنان، 1.
[19] Anderson, Margaret L (1997). Thinking about women, Sociological Perspective on Sex and Gender, Allyn and Bacon 4th edition.
[20] Schreiber, James B (2008). Meta Analysis In Given, Lisa M, The Sage Encyclopedia of qualitative Research Methods, Sage.
[21] Wharton, Amy (2005). Sociology of Gender: An Introduction to theory and research, Blackwell.