نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 کارشناس ارشد رشتة جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

چکیده

شیوه‏های‏ مختلف ازدواج و زناشویی در هریک از مناطق ایران متأثر از باورهای قومی و مذهبی شکل گرفته است. در شهرستان سرباز، چندزنی به‏‌منزلة سنتی فرهنگی در شرایطی ساختار غالب خانواده را تشکیل می‏دهد که نشانه‏هایی از تجددگرایی نیز در این منطقه هم‌زمان در حال شکل‏گیری است. با توجه به این ناسازگاری، در پژوهش حاضر به بررسی پیامدهای چندزنی در حوزة سلامت روانی 300 مرد تک‏همسر و چندهمسر با استفاده از روش نمونه‏گیری خوشه‏ای و به‌کارگیری پرسش‌نامة GHQ، پرسش‌نامة کییز و مدل مک مستر پرداخته شده است. یافته‏های حاصل از تحلیل واریانس یک‌طرفه نشان داد میانگین سلامت روانی (اضطراب، افسردگی و خشم) نزد مردان 3 یا 4 همسر به شکل معناداری بیشتر از مردان 2 همسر و تک‌همسر است. در‌خصوص میانگین میزان انسجام و شکوفایی نیز سلامت اجتماعی مردان 3 یا 4 همسر به‏شکل معناداری پایین‏تر به دست آمد، اما در میانگین میزان پذیرش این گروه، در مقایسه با دیگر گروه‏ها، تفاوت معناداری حاصل نشد. در‌مجموع، سلامت خانواده‏های چندهمسر از حیث میانگین میزان مشارکت همدلانه و پیوند عاطفی به شکل معناداری پایین‏تر از خانوادة تک‏همسر است. با توجه به نتایج به‏دست‌آمده، پیشنهاد می‏شود، به منظور کاهش خسارات روانی و اجتماعی مردان چندهمسر در این منطقه، خدمات حرفه‏ای خانواده‌درمانی طبق مدل مک مستر از سوی سازمان بهزیستی اجرا شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The polygamy as a cultural tradition in Sarbaz city

نویسندگان [English]

  • Naima Mohammadi 1
  • Khan Mohammad Askani 2

1 Assistant Professor, Faculty of Literature and Human Sciences, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran

2 M.A. in Sociology, Islamic AzadUniversity, Kerman Branch, Iran

چکیده [English]

Marriage in each of the different regions of Iran is affected by the ethnic and religious beliefs. Polygamy phenomenon in Sarbaz in under debate because inside of this tradition some modernization factors also being establishment. According to this incompatibility, polygamy in the field of mental health is studied in this paper. In this study 300 men who have one wife and polygamous has been studied by using cluster sampling method in terms of mental health questionnaire (GHQ), social health questionnaire (Keyes) and Family Health (McMaster model) were studied. The results of ANOVA showed that the averages of mental health (anxiety, depression and anger) among the men who have 3 or 4 wives are decreased significantly. The averages of social health (social Integration and actualization) among the men who have 3 or 4 wives were lower significantly. Also, the average of acceptance rate was not significantly different among these 3 groups. Family health in polygamous families in terms of average turnout empathetic and emotional bond is significantly lower than in monogamous families. For conclusion, to reduce the impacts of psychological and social polygamous lifestyle on men, family therapy and professional services recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family
  • family health
  • Mental Health
  • Polygamy
  • Social Health
[1] اله‏یاری، طلعت؛ نامدار، حسینی (1393). «ارتباط عملکرد خانواده با رفتارهای خرابکارانۀ دانش‌آموزان در شهر ﺟﻮاﻧﺮود اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه»، مجلۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی‌ـ فرهنگی، دورۀ 3، ش اول، ص53ـ67.
[2] بارکر، فیلیپ (1375). خانوادهدرمانیپایه، ترجمۀ محسن دهقان و زهره دهقان، تهران: رشد.
[3] برنالد، جان (1384). درآمدی به مطالعات خانواده، ترجمة حسین قاضیان، تهران: نی.
[4] حاضری، علی‏محمد؛ محمدی، نعیما (1391). «تحلیل جامعه‏شناسی تنوع جنبش زنان در کشورهای اسلامی»، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، دورۀ 6، ش 2، ص30ـ53.
[5] زاهدی اصل، محمد؛ پیله‌وری،اعظم (1393). «فراتحلیلی بر مطالعات مربوط به سلامت اجتماعی»، مجلۀ برنامه‏ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، دورۀ 19، ش 19، ص71ـ107.
[6] سمیعی، مرسده؛ رفیعی، حسن؛ امینی، مصطفی؛ اکبریان، مهدی (1389). «سلامت اجتماعی ایران: از تعریف اجماع‌مدار تا شاخص شواهدمدار»، مجلۀ مسائل اجتماعی ایران، س اول، ش 2، ص31ـ51.
[7] عارف‌نظری، مسعود؛ مظاهری، محمدعلی (1384). «سبک‌های دلبستگی و شیوۀ همسرگزینی (چندهمسری‌ـ تک‌همسری)»، فصل‌نامۀ خانواده‏پژوهی، دورۀ اول، ش 4، زمستان، ص393ـ405.
[8] مجاهد، عزیزالله؛ بیرشک، بهروز (1383). «وضعیت رفتاری کودکان و سلامت روانی والدین در خانواده‎های چندهمسری»، مجلة اندیشه و رفتار، س 9، ش 3، ص60ـ67.
[9] محمدی، نعیما و علمدار، فاطمه سادات (1391). «مطالعة جامعه‏شناختی رضایت‏ از زندگی خانوادگی برحسب الگوی خانواده»، فصل‌نامة خانواده‏پژوهی، دورة 8، ص129ـ140.
[10] محمدی، نعیما (1387). «بررسی جامعه‏شناختی تأثیر ساختار و روابط خانوادگی در خانواده‏های تک‏همسر و چندهمسر شهر زاهدان»، پایان‌نامة دورة کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
[11] محمدی، نعیما؛ شیخی، محمدتقی (1387). «گونه‏شناسی کشمکش در خانواده‌های چندهمسری»، مجلة تحقیقات زنان، س 2، ش 4، ص 21ـ38.
[12] ــــــــــــ (1387). «مطالعة تطبیقی روابط خانوادگی در خانواده‌های چندهمسر و تک‌همسر شهر زاهدان»، فصل‌نامة زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورة 6، ش 4، ص183-200.
[13] محمدی، نعیما؛ جوانمرد، کمال (1393). «مطالعة موردی جنبش‏های اجتماعی زنان در کشورهای ترکیه، مصر، عربستان سعودی و مالزی»، مجلة پژوهش‏های سیاسی جهان اسلام، س 4، ش 3، ص145ـ176.
[14] ناظرزاده، فرناز؛ محمدی، نعیما؛ ابراهیمی خیرآبادی، جواد (1387). «بررسی نگرش شهروندان تهرانی درخصوص میزان سرمایة اجتماعی فرزندان در خانواده‏های چندهمسر»، فصل‌نامة خانواده‌پژوهی، ش 16، دورة 4، ص369ـ386.
[15] یوسفی، ناصر (1391). «بررسی شاخص‏های روان‌سنجی مقیاس‌های شیوة سنجش خانوادگی مک مستر»، فصل‌نامۀ اندازه‏گیری تربیتی، س 3، ش 7، ص85ـ114.
[16] AL- Krenawi (1999). "Women of Polygamous Marriages in Primary Health Care Centers". Contemporary Family Therapy Volum 3. Number 21. September, pp 417-430.
[17] Anderson, M. Gary and Tollison, D.Robert (1998). "Interests and prohibition of polygamy" journal of economic behavior and organization .vol 35, pp18-26.
[18] Elbedour, S. Bart William and Joel Hektner (2007). "The Relationship between Monogamous/ Polygamous Family Structure and the Mental Health of Bedouin Arab Adolescents ". Journal of Adolescence. vol 30. pp 213-230.
[19] Elbedour, Salman. J. Onwuegbuzie, Antony and Hasan Abusad (2002). "The Effect of Polygamous Marital Struture on Behavioral, Emotional and Academic Adjustment in Children". Clinical Child and Family Psychology Review. Vol5. No4. Desember, pp 225-271.
[20] Goode. J. William (1989). "The Family" New Delhi. Second edition
[21] Hayase, Yasuko. (1997). "Factors on Polygamy in Sub- Sahran Africa: Findings Based on the Demographic and Health Surveys" the Developing Economices. September. pp 293-327.
[22] Keyes , C.M. & Shapiro , A . (2004). Social Well – bing in U.S : A descriptive epidemiology. In Orville Brim , Carol D.
[23] Ozkan, Mutafa. AL- Tindag, AB Urrahman and Esin Sentunali. (2006). "Mental Health Aspects of Turkish Women from Polygamous versus Monogamous Families" International Journal of Social Psychiatry: pp 52-214.
[24] Parsons, Talcott. (1998). "Family socialization and interaction process "printed and bounded in Great Britain.
[25] Seeman,m.(1957). On the meaning of Alienation , American Sociological Review ,Vol.24, pp 63-79.
[26] Soltana,O.Y.Sulaiman. Bugrra and Padmal Silva (2001). "Perception of Depression in a Community Sample in Dubai".pp 510-532.
[27] Stefan, Georg (2007). "Effect of Polygamous Marital Structure on the Wives". Gender Studies. vol 4. No 1. July . pp 25-39.
[28] Zelditch. Jr. Morals. (1998). "Role Differentiation in the Nuclear family: A Comparative Study". Rutledge.