نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا(س)

2 کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

با ورود به هزارۀ جدید، جهان شاهد رشد جمعیت و شهرنشینی، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه بوده ‏است. این روند موجب توسعۀ شهرنشینی، گسترش کلان‏شهرها و پیچیده‏تر شدن روابط اجتماعی شده ‏است. ظهور چنین شهرهایی همراه با بروز مسائل مختلف شهری، از قبیل: گسترش حاشیه‌نشینی، افزایش جرایم اجتماعی و در‌مجموع کاهش امنیت اجتماعی بوده است. در این میان، زنان دغدغه‏های خاص خود را دارند. این مطالعه در‌صدد بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی زنان ساکن در محلات ونک و سرآسیاب است. مدل نظری تحقیق (با الهام از دیدگاه‏ نظریه‏پردازانی همچون گیدنز، پارسونز، اسکوگان و پین) از مجموعه‏ای از متغیرهای اثرگذار بر احساس امنیت در محله تشکیل شده ‏است. این متغیرها شامل متغیر موقعیت محله به‌منزلۀ متغیر مستقل و نظم و اعتماد به‌منزلۀ متغیر پیوند‌دهندۀ موقعیت محله و احساس امنیت‌اند. به منظور بررسی تجربی مدل تحقیق، از روش پیمایش و تکنیک پرسش‌نامه به‌عنوان ابزار جمع‏آوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت نمونۀ این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‏ای انتخاب شد که متشکل از 270 نفر از زنان ساکن در محلۀ ونک و سرآسیاب است. نتیجه بیانگر تفاوت احساس امنیت زنان براساس موقعیت محله است. نتایج ضریب رگرسیونی چند‌متغیره نشان داد در هر دو محله، موقعیت محله در ابعاد کالبدی‌ـ فیزیکی و غیرکالبدی‌ـ اجتماعی و اعتماد بین‏شخصی بر احساس امنیت ساکنان تأثیرگذار است و آنچه سبب تمایز احساس امنیت در این دو محله می‏شود، اثر نظم فیزیکی (بتا 51درصد)، اعتماد تعمیم‌یافته (بتا 15درصد) و اعتماد بنیادی (بتا 10درصد) در محلۀ ونک و نظم اجتماعی (بتا 27درصد) در محلۀ سرآسیاب است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The relationship between the position of neighborhoods and the feel of social security of women (Comparing two neighborhoods: Vanak and Sarasiab)

نویسندگان [English]

  • Mansoureh Azam Azadeh 1
  • Maryam Ghazinejad 1
  • Arezou Sadeghi Velni 2

1 Associate Professor, Department of Sociology, Alzahra University, Iran

2 Master of Social Science Research, University of Alzahra, Iran

چکیده [English]

World has been the witness of population growth and urbanization, especially in developing countries in the arrival of the new millennium. This process has been lead to the development of urbanization, expanding and complicating social relations metropolis. The emergence of such town with urban problems, such as the expansion of marginalization, raises social charges and a total reduction of social security. In these cities, particularly women are more concerned about social security. This study seeks to examine the factors affecting social security of women living in two neighborhoods in Vanak and Sarasiab. Research theoretical model is composed (inspired by the views Sampson, Skogan, Giddens, Parsons and Pin,…) of a set of variables that influence the feeling of security in neighborhood investigated. These variables include the variable of neighborhood as the independent variable of this paper and the order and trust for splicer variable of the neighborhood position and the feeling of the security. In the aim of empirical research methods, we have used the survey method and questionnaire technique as a means of gathering information. The sample population consisted of 270 women residing in two neighborhoods in Vanak and Sarasiab. The results of experimental study show the differences in women’s feeling of security according to the local situation. In the both neighborhood, neighborhood position in the space-physical and nonspace-social and interpersonal trust dimensions impact on female residents feeling safe and what makes the difference in feeling of security in the two neighborhoods is the effect of physical discipline (Beta: %51), generalized trust (Beta: %15) and fundamental trust (Beta: %10) in the neighborhood Vanak and social order (Beta: %27) in the neighborhood Sarasiab.

کلیدواژه‌ها [English]

  • feeling of security
  • neighborhood position
  • order
  • trust.
[1[ افشار، زین‌العابدین (1385). «امنیت اجتماعی زنان در شهر تهران»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
[2[ تانکیس، فران (1390). اعتماد و سرمایۀ اجتماعی، ترجمۀ محمد‌تقی دلفروز، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
[3[ جیکوبز، جین (1388). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکایی، ترجمۀ حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، تهران: دانشگاه تهران.
[4[ چلبی، مسعود (1386). جامعه‌شناسی نظم، تهران: نی، چ 4.
[5[ رحمتی، محمد‌مهدی (1389). «جامعه‌شناسی خشونت ورزشی»، تهران: علمی و فرهنگی.
[6[ رضوان، علی؛ فتحی، منصور (1390). «بررسی عوامل مرتبط با احساس ناامنی در محلات شهری؛ در ناحیۀ 3 منطقۀ 17شهرداری تهران»، فصل‌نامۀ علمی‌ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، س 12، ش45.
[7[ ستوده، سارا (1390). «بررسی امنیت شهروندان در محلات شهری (نمونۀ موردی: محلۀ جلفه در اصفهان)»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ شهرسازی گرایش برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه هنر اصفهان.
[8[ صانعی، پرویز (1385). جامعه‏شناسی ارزش‏ها، تهران: جار.
[9[ صدیق سروستانی، رحمت‌الله (1382). «بهنجار نظم و نابهنجار رفتار»، فصل‌نامۀ دانش انتظامی، ش1، ص53.
[10[ صمدی بگه‌جان، جمیل (1384). «امنیت اجتماعی در شهر سنندج»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ جامعه‌شناسی دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران، ص34.
 [11[ عباسی اسفجیر، علی‌اصغر؛ رحمانی فیروزجاه، علی (1389). «محله‏ها و روابط همسایگی، مکانیسمی ساختاری در ایجاد جرم بر‌اساس رویکرد بی‌سازمانی اجتماعی سپمسون و گراوز در تبیین انحرافات اجتماعی»، فصل‌نامۀ تخصصی علوم اجتماعی، دورۀ 2، ص56.
[12[ عربی، ف. (1384). بررسی امنیت اجتماعی از دیدگاه شهروندان هشت شهر (تهران، همدان، ارومیه، شیراز، کرمان، یزد، اصفهان، مشهد)، در مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، ج3، تهران: آشنایی.
[13[ قجری، حسینعلی (1385). «دلالت‌های فرهنگی و اجتماعی سازمان‌های محله‌ای برای نظم اجتماعی»، فصل‌نامۀ پژوهشکدۀ فرهنگ و هنر، ش2، ص22.
[14[ فرشادفر، یاسین؛ نیازی، محسن (1389). «رابطۀ بین هویت اجتماعی و احساس امنیت زنان (مطالعۀ موردی زنان مناطق شمال (1و2) و جنوب (19و20) شهر تهران»، فصل‌نامۀ مطالعات جامعه‌شناختی ایران (علمی‌ـ پژوهشی)، ش 3، ص61ـ78.
[15[ مختاری، مریم و همکاران (1391). «بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهر یاسوج»، فصل‌نامۀ پژوهش‏های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، ش2، ص21ـ40.
[16[ مدنی‌پور، علی (1379). طراحی فضای شهری، ترجمۀ فرهاد مرتضایی. تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
[17 [ معین، محمد (1381). فرهنگ معین، تهران: دانشگاه تهران.
[18[ نوروزی، فیض‌اله؛ فولادی‌سپهر سارا (1392). «بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان 15ـ29 سالۀ شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن»، فصل‌نامۀ راهبرد، ش 53، زمستان.
[19[ نویدنیا، منیژه (1383). «درآمدی بر امنیت اجتماعی»، فصل‌نامۀ مطالعات راهبردی، س 6، ش اول.
[20[ ورسلی، پیتر (1378). نظم اجتماعی در نظریه‏های جامعه‏شناسی، ترجمۀ سعید معیدفر، تهران: مؤسسۀ فرهنگی انتشاراتی تبیان.
[21[ هاگت، پ. (1379). جغرافیا؛ ترکیبی نو (جلد دوم)، ترجمۀ شاپور گودرزی‌نژاد، تهران: سمت.
[22] Austin, D. M., & Furr, L.M., Spine, M. (2002). The Effects of Neighborhood Conditions on Perceptions of Safety, Journal of Criminal Justice, 30(5): 417-427.
[23] Batt, P. J. (2008). Building Social Capital in network, Industrial Marketing Management, pp: 487-491.
[24] Barton, H. et al. (2003). Shaping neighborhoods, newyork, Spon press,pp:71.
[25] Baur, J. (2007). fear of crime the impact of age, victimization , perceived vulnerability to victimization and neighborhood characteris, A vailable frome www.Acpr.Gov.au/pdf/ACPR-16.
[26] Bell, w. (1998). Women and community safety .south Australlia,bell Planning,Journal of research in crime and delinquency,vol 40.
[27] Ferquson, k. M., & Mindel, C. lt (2007). Modelling fear of crime in Dallas neighborhoods:A test of social capital theary, crime and Deliquency, No:53, pp:322-349.
[28] Hinkle, J, C. (2005).the ampact of Disorder on fear of crime:A test of the first link of Broken windows, Master of Art Dissertation.university of Maryland.
[29] Malcom, A. (1998). Fear is Target in this War an crime, New York times, March24.
[30] Pain, R. H. (1997). Social geographies of women's fear of crim, Transactions of the institute of British Geographers New Series,22(2), pp:231-244.
[31] Rubal, M., & Voces, C. (2007). Aonficence in Institutions and Social trust, Paper prepared for the ECPR joint session, Helsinki, finland Escolar Galega de administracion Publica Rua de Madrid ,pp:2-4.
[32] Sampson, R. J. et al. (1997). Neighborhoods and violent crime: A multinevel study of collective efficacy, scince No.9,pp:18-24.
[33] Stanko, E. (1992). Gender, personal softy and fear of crime, Journal of Women and criminal, vol20,No6.