نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی
2 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
3 دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
آب در ایران باستان بسیار ارجمند بوده است. برای پاسداری و محافظت از آب، چند ایزد وجود داشته که آناهیتا محبوب‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌آمد. محبوبیت و جایگاه آناهیتا را با بررسی در آثار هنری ایران باستان می‌توان مشاهده کرد. بی‌تردید، وجود و استمرار باورهای اساطیری و مذهبی برآمده از دل فرهنگ و تاریخ ایرانی، مهم‌ترین عامل حضور همیشگی آناهیتاست. بنابراین، نقش آناهیتا نه‌تنها به‌‌منزلۀ عنصری تجسمی در هنر، که بیشتر دربردارندة مفاهیمی نمادی و بنیادین بوده است. این تحقیق، به تجزیه‌وتحلیل تجسمی نقوش آناهیتا و توصیف فضاها و ترکیبات تصویری آن در هنر ادوار تاریخی ایران باستان از قبیل مهرها، سکه‌ها، نقوش برجسته‌ها و ظروف فلزی در دوران ساسانی و مقایسه با مناطق و حوزه‌های فرهنگی دیگر پرداخته است. تحقیق از نوع کیفی و روش آن تحلیلی‌ـ تطبیقی است و چنین نتیجه گرفته می‌شود که هستی و وجود تاریخی آناهیتا متعلق به میراث معنوی ایرانی است که صرفاً از جنبۀ مادی از مناطق و حوزه‌های فرهنگی دیگر چون؛ بابل، فنیقیه، یونان و روم باستان تأثیر پذیرفته است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Representation of Anahita in archeological documents
نویسندگان [English]
- Behrouz Afkhami 1
- Saba Farajzadeh 2
- Seyyed Mehdi Hosseininia 3
1 Assistant Professor, Department of Archaeology, University of Mohaghegh Ardabil, Iran
2 M.A. in Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Iran
3 Ph.D. Student in Archaeology, University of Mohaghegh Ardabili, Iran
چکیده [English]
Water has been highly esteemed in ancient Persia. There have been a few deities to preserve and protect water; Anahita was considered the most popular one. We can see Anahita’s popularity and stature by survival of the works of art in ancient Iran. No doubt, the most important factor is the permanent presence of Anahita is existence and continuity of mythological and religious beliefs arising out of the culture and history of Iran, Therefore, Anahita is not only considered as a visual element in art, but it is more consistent with fundamental concepts and symbols. The current study addresses an analysis of the visual motifs of Anahita and describes its spaces and image composition in art history of ancient Iran such as stamps, coins, reliefs and metal packaging in the Sassanid era. This research uses qualitative and comparative analytical methods. It is concluded that Anahita influenced historical and material culture of Babylon, Phoenicia, Greece and ancient Rome; but Anahita’s historical existence belongs to Iranian intangible culture.
کلیدواژه‌ها [English]
- Anahita
- archeological document
- Representation
- Women
)