نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران
2 کارشناسی ارشد گروه تاریخ دانشگاه تهران
چکیده
در تاریخ ایران، زنان همواره نقش‌های مهمی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر‌عهده داشته‌اند. پس از پیروزی جنبش مشروطه، زنان در جامعۀ ایران به موقعیت‌های بالایی در نظام اجرایی و قانون‌گذاری دست یافتند. با پیروزی انقلاب اسلامی، نقش زنان در حوزه‌های مختلف اجتماعی نه‌تنها کاهش نیافته، بلکه در برخی از حوزهها افزایش چشمگیری داشته است. زنان در این دوره به نظام اسلامی تعهد سپردند. در این میان، زنان در مجلس شورای اسلامی با حمایت جامعۀ زنان نقش مهمی ایفا کردند. این مقاله به بررسی نقش و عملکرد زن در دو دورۀ اول مجلس شورای اسلامی می‌پردازد که چگونه به بهتر‌شدن موقعیت زنان کمک کرده‌اند. پژوهش حاضر بر این فرضیه استوار است که نمایندگان زن در دو دورۀ مجلس شورای اسلامی از طریق گسترش ظرفیت‌های حمایتی قانونی در جمهوری اسلامی، از جمله توجه به همۀ مبانی قانونی مورد احترام نظام جمهوری اسلامی به پیشرفت موقعیت زنان در ایران کمک کردند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Role and function of women in the first and second periods of the Iranian parliament
نویسندگان [English]
- Noureddin Nemati 1
- Samaneh Esfandiary 2
1 Associate Professor, Department of History, University of Tehran, Iran
2 M.A. of History, University of Tehran, Iran
چکیده [English]
In Iranian history, women have been given important roles in political, social, cultural, and economic areas. After the constitutional revolution in Iran, women have been promoted to important positions in executive and legislative branches of governments. After Islamic revolution, however, women’s role was not diminished but has increased significantly. Women in this period dedicated themselves to the Islamic Regime and in this area the women’s role in the Iranian Parliament is of special importance. The present paper studies the role and function of women in the first two periods of the Iranian Parliament after Islamic Revolution and how their condition improved in the country. This research works on the hypothesis that the women in the first two parliaments improved the women’s conditions by developing protective legal measures working within the legal structure of the Islamic Republic of Iran.
کلیدواژه‌ها [English]
- female MPs
- Iranian parliament
- protective legal measures
- Women
[1] جیرهنده، عباس؛ بسطامی، رضا (1378). دومین دورۀ مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
[2] حاجیبیگیکندری، محمدعلی (1379). خاطرات حجت‌الاسلام عباسعلی عمید زنجانی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
[3] خوش‌زاد، اکبر (1386). مجلس شورای اسلامی (دورۀ اول)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
[4] فراهانی، شمس (1389). زن در آیینۀ قوانین، تهران: خط سوم.
[5] منصور، جهانگیر (1388). قوانین و مقررات مربوط به خانواده، تهران: دوران.
[6] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 2/7/1360، جلسۀ 217.
[7] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 11/8/1360، جلسۀ 232.
[8] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 3/12/1361، جلسۀ 426.
[9] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 29/1/1361، جلسۀ 298.
[10] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 15/1/1363، جلسۀ 605.
[11] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 13/11/1360، جلسۀ 270.
[12] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 28/11/1363 جلسۀ 91.
[13] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 22/4/1365، جلسۀ 298.
[14] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 18/1/1366، جلسۀ 117.
[15] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 18/1/1364، جلسۀ 110.
[16] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 119.
[17] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 533.
[18] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 52.
[19] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 506.
[20] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 63.
[21] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی جلسۀ 117.
[22] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 523.
[23] مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 52.
[24] مروری بر قوانین هفت دورۀ مجلس شورای اسلامی، سند شمارۀ 17689.
[25] مروری بر قوانین هفت دورۀ مجلس شورای اسلامی، سند شمارۀ 9834.
[26] مروری بر قوانین هفت دورۀ مجلس شورای اسلامی، سند شمارۀ 17689.
[27] آیین‌نامه‌های داخلی مجلس شورای اسلامی در دورۀ اول و دوم.
[28] کارنامۀ مجلس، کتاب‌خانۀ مجلس شورای اسلامی، 1364.
[29] اسامی و مشخصات نمایندگان دورۀ اول و دوم مجلس شورای اسلامی، تهران: دفتر انتخابات وزارت کشور.
[30] مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، واحد اسناد و اطلاع‌رسانی مطبوعات.
[31] روزنامۀ اطلاعات، مورخ 18/11/1358، شمارۀ 16061.
[32] روزنامۀ کیهان، 11/10/1361، شمارۀ 11772.
[33] مجلۀ جوانان امروز، مورّخ 16/3/1362، شمارۀ 848.
[34] مجلۀ زن روز، مورّخ 20/1/1364، شمارۀ 911.
[35] مجلۀ زن روز، مورّخ 20/1/1362 شمارۀ 911.
[36] مجلۀ زن روز، مورّخ 13/1/1363، شمارۀ 962.
{1}جیرهنده، عباس و بسطامی، رضا (1378). دومین دورۀ مجلس شورای اسلامی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
{2}حاجی بیگیکندری، محمدعلی (1379). خاطرات حجت الاسلام عباسعلی عمید زنجانی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
{3}خوش‌زاد، اکبر (1386). مجلس شورای اسلامی (دورۀ اول). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
{4}فراهانی، شمس (1389). زن در آیینۀ قوانین. تهران: خط سوم.
{5}منصور،جهانگیر،(1388)قوانینو مقررات مربوط به خانواده. تهران: نشر دوران
- · رسانه
{6}- اسامی و مشخصات نمایندگان دورۀ اول و دوم مجلس شورای اسلامی، تهران: دفتر انتخابات وزارت کشور.
{7}- آیین‌نامه‌های داخلی مجلس شورای اسلامی در دورۀ اول و دوم.
{8}- کارنامۀ مجلس، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، 1364.
{9}- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، واحد اسناد و اطلاع‌رسانی
{10}- مروری بر قوانین هفت دورۀ مجلس شورای اسلامی، سند شمارۀ 17689.
{11}- مروری بر قوانین هفت دورۀ مجلس شورای اسلامی، سند شمارۀ 9834.
{12}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسه 506.
{13}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 119.
{14}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 52.
{15}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسۀ 533.
{16}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 11/8/1360، جلسۀ 232.
{17}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 13/11/1360، جلسۀ 270.
{18}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 15/1/1363، جلسۀ 605.
{19}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 18/1/1364، جلسۀ 110.
{20}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 18/1/1366، جلسۀ 117.
{21}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 2/7/1360، جلسۀ 217.
{22}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 22/4/1365، جلسۀ 298.
{23}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 28/11/1363 جلسۀ 91.
{24}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 29/1/1361، جلسۀ 298.
{25}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، مورّخ 3/12/1361، جلسۀ 426.
{26}- مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسه 63
- · مطبوعات
{27}- روزنامۀ اطلاعات، مورّخ 18/11/1358، شمارۀ 16061.
{28}- روزنامۀ کیهان، 11/10/1361، شمارۀ 11772.
{29}- مجلۀ جوانان امروز، مورّخ 16/3/1362، شمارۀ 848.
{30}- مجلۀ زن روز، مورّخ 13/1/1363، شمارۀ 962.
{31}- مجلۀ زن روز، مورّخ 20/1/1362 شمارۀ 911.
{32}- مجلۀ زن روز، مورّخ 20/1/1364، شمارۀ 911.
)