نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• الهه پنجه باشی

استادیار دانشگاه الزهرا، دکتری پژوهش هنر

چکیده

نقاشی در انتهای دورة قاجار تحت تأثیر ارتباط با اروپا و ظهور تکنولوژی دچار تغییرات شد. این مقاله با رویکرد بینامتنیت به مطالعۀ دو اثر نقاشی از زنان قاجار می‌پردازد که یکی از آن‌ها کار هنرمندی گمنام و دیگری اثر اسماعیل جلایر دانش‌آموختۀ مدرسۀ دارالفنون است. مسئلۀ مورد پژوهش در این مقاله، مطالعۀ نشانه‌ها و تحلیل آن‌ها در نقاشی از زنان و تطبیق معنای نشانه‌ها به صورت بینامتنی و لایه‌ای است. نشانه‌ها در هر تصویر سبب خوانش تصویر متفاوتی در متن آثار می‌شود. در این دو تصویر، موضوع هر دو متن زنان درباری است، ولی نشانه‌ها مفاهیم متفاوتی در‌بردارند. این مقاله به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد: آیا در نقاشی‌های دورة قاجار ارزش نشانه‌ای در آثار مطرح است؟ آیا نشانه‌ها در تعامل با دیگر نشانه‌ها معنای گفتمانی می‌یابند؟ روش این پژوهش تاریخی‌ـ تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات اسنادی است و با توجه به نظریه‌های نشانه‌شناسی بیان شده است. در این مقاله، نتیجه گرفته می‌شود: در خوانش نشانه‌های این تصاویر، نشانه‌ها معنادارند و در این تصاویر از نشانه‌های تصویری مشابه و متفاوت برای زنان قاجار استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

• قاجار
• زنان
• معنا
• نشانه‌شناسی
• نقاشی

موضوعات

• هنر

عنوان مقاله [English]

A comparative study of two women in Qajar painting using semiotic approach

نویسنده [English]

• Elaheh PanjehBashi

Assistant Professor, Faculty of Art, Al-Zahra University, Iran

چکیده [English]

Paintings of the late Qajar period and brilliant paintings from important periods in Iran were under the influence of painting in relation to Europe and thereby experienced great changes. This article, using semiotic approach, analyzes two paintings created by Qajar women; one is anonymous, and the other is painted by Ismail Jalayer- a graduate of the academy school. Both paintings present an image court women while the symbols imply different concepts. The current article deals with the following questions: Are the proposed works an indication of the value of Qajar paintings? Are the signs meaningful in relation to other signs? The current study aims to examine the signs- cognitive meanings in texts. The images of the concepts common signs to convey different messages to the audience is used Qajar women.

کلیدواژه‌ها [English]

• Qajar paintings
• semiotic
• Women