مطالعۀ پدیدارشناسانۀ عشق ازدواجی در دوران آشنایی (تجربۀ زیستۀ کنش‌گران تازه‌‌ازدواج‌کردۀ شهر اصفهان از آشنایی تا لحظۀ عقد)

مختاری, زهرا; کیانپور, مسعود; آقابابایی, احسان

doi:10.22059/jwica.2016.61792

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان

² استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه اصفهان

https://doi.org/10.22059/jwica.2016.61792

چکیده

وجود عشق به‌منزلۀ مبنایی برای ازدواج و انتخاب همسر در جامعۀ کنونی ایران اهمیت یافته است. از همین‌رو، این پژوهش با اتخاذ رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی به توصیف چیستی و چگونگی تجربة زیستة عشق ازدواجی در دوران آشنایی تا لحظة عقد از منظر کنش‌گران تازه‌‌ازدواج‌کرده می‌پردازد. جامعۀ مطالعه‌شده شامل شهروندان متأهل شهر اصفهان است که در سال‌های ابتدایی زندگی مشترک‌اند. از طریق نمونه‌گیری هدفمند و با مصاحبة عمیق با 24 نفر، داده‌ها جمع‌آوری و با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسی هشت‌مرحله‌ای، مبتنی بر روش باتلرـ کیسبر، تحلیل شد. تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که تجربة زیست‌شدة عشق ازدواجی در دوران آشنایی تا لحظة عقد از طریق نوعی تقابل عقل و احساس در سه مرحلۀ زمانی برساخته می‌شود؛ تقابل میان «رمانتیک‌گرایی پیشین» و «واقعیت‌گرایی پیشین» قبل از مواجهه و میان «به‌ دل ‌نشستن»، «واقعیت‌گرایی پسین» و «رخدادهای جرقه‌ای» بعد از مواجهه با طرف مقابل، که به‌طورکلی با مضمون «سرگردانی میان بیم و امید» مشخص شد. لحظة عقد نیز در عین داشتن چنین تقابلی، به‌عنوان لحظه‌ای محوری در آگاهی کنش‌گران، با در‌بر داشتن مضمون اصلی «دوگانگی لحظۀ عقد»، از یک‌سو «اوج سرگردانی» را در خود دارد و از سوی دیگر به این سرگردانی خاتمه می‌دهد؛ به این‌ معنا که پس از لحظۀ عقد، تردید کنش‌گران به صفر می‌رسد و آن‌ها نوعی «تحول احساسی» را تجربه می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

جامعه شناسی

عنوان مقاله [English]

Phenomenological study of marital love before marriage (lived experience of newly married individuals of Isfahan from encounter to wedding moment)

نویسندگان [English]

Zahra Mokhtari ¹
Masoud Kianpour ²
Ehsan Agha Babaei ²

¹ M.A., University of Isfahan, Iran

² Assistant Professor, University of Isfahan, Iran

چکیده [English]

Love has been important as a basis of marriage and mate selection in today’s Iranian society. Therefore, this study tries to understand lived experience of marital love before wedding from the perspective of newly married individuals by using phenomenological approach. Research subjects include married citizens of Isfahan who are in their early years of marital life. Through purposive sampling and in-depth interviews with twenty-four individuals data were collected and by using eight stages of phenomenological analysis, based on Butler-Kisber the interviews were analyzed. Data analysis shows that the lived experience of love before wedding up to exactly the wedding moment, is constructed by a contrast between reason and emotion in three phases including the contrast between “Romanticism” and “realism” before the encounter, and “liking”, “realism” and “sparking moments” after the encounter, which can be generally identified with the theme of “confusion between fear and hope”. The moment of wedding, besides having such a contrast, is also a pivotal moment in the consciousness of actors, and functions as the end point of the confusion; since after the wedding moment their uncertainty reduces to zero and they experience a kind of “emotional transformation”. Therefore, the wedding moment signifies a change of the lived experience of marital love before marriage.

کلیدواژه‌ها [English]

Choice
Lived Experience
Love
marital love
Marriage

مراجع

[1] احمدی، زهرا (1392). «روایت‌شناسی عشق در صفحات فیس‌بوک»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه علم و فرهنگ.

[2] ایمان، محمدتقی (1393). روش‌شناسی تحقیقات کیفی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چ 2.

[3] آرمسترانگ، جان (1393). شرایط عشق؛ فلسفۀ صمیمیت، ترجمۀ مسعود اولیا، تهران: ققنوس.

[4] باومن، زیگمونت (1394). عشق سیال: در باب ناپایداری پیوندهای انسانی، ترجمۀ عرفان ثابتی، تهران: ققنوس، چ 4.

[5] خبیر، شیرین (1391). «مقایسۀ ثبات ازدواج و مسائل جنسی در زوجین با ازدواج سنتی و غیرسنتی در شیراز»، پایان‌نامۀ کارشناسی ‌ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد مرودشت.

[6] ربانی، علی؛ کیانپور، مسعود (1388). «جامعه‌شناسی احساسات»، جامعه‌شناسی کاربردی، دورۀ 20، ش 2، ص 35ـ64.

[7] سهراب‌زاده، مهران؛ حمامی، عطیه (1393). «برساخت اجتماعی عشق در تجربة زیستة زنان»، زن در فرهنگ و هنر، دورۀ6، ش6، ص471ـ488.

[8] سیار، ثریا؛ راهب، غنچه؛ اقلیما، مصطفی. (1391). «مقایسۀ کارکرد خانواده در ازدواج‌های سنتی و مدرن در زنان متأهل شهر تهران»، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، دورۀ 12، ش47، ص281ـ295.

[9] صفائی، مهشید (1390). «جوانان و عشق؛ تأثیر زمینة اجتماعی در مفهوم‌پردازی رابطۀ عاشقانه»، مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، دورۀ9، ش9، ص81ـ104.

[10] کرسول، جان (1391). طرح پژوهش: رویکردهای کیفی، کمی و ترکیبی، ترجمۀ علیرضا کیامنش و مریم دانای طوس، تهران: جهاد دانشگاهی.

[11] کرسول، جان (1394). پویش کیفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد، ترجمۀ حسن دانایی‌فرد و حسن کاظمی، تهران: صفار، چ 2.

[12] گیدنز، آنتونی (1394). تجدد و تشخص، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نی، چ 10.

[13] لبیبی، محمدمهدی (1393). خانواده در قرن بیست‌ویکم، تهران: نشر علم.

[14] محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش 1و2، تهران: جامعه‌شناسان، چ 2.

[15] موحد، مجید؛ عباسی، محمدتقی (1385). «بررسی رابطة جامعه‌پذیری و نگرش دختران به ارزش‌های سنتی و مدرن در زمینة روابط بین شخصی دو جنس پیش از ازدواج»، مطالعات زنان، دورۀ4، ش4، ص67ـ99.

[16] نیک‌بخش، جواد (1390). «مقایسة مؤلفه‌های عشق و الگوهای ارتباطی در زوجین با ازدواج سنتی و غیرسنتی در شهر یزد»، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت.

[17] هاشمی، ضیا؛ فولادیان، مجید؛ فاطمی، زینب (1393). «بررسی تجربی دو نظریۀ رقیب همسرگزینی در ایران»، فصل‌نامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، دورۀ7، ش4، ص157ـ187.

[18] Alavi, M., Alahdad, R. &Shafeq, M. (2014). “Mate selection criteria among postgraduate students in Malaysia”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol.116, pp 5075-5080.می

[19] Allgeier, E. R., &Wiederman, N. W. (1991). “Love and mate selection in the 1990s”, Free Inquiry, Vol.11, pp 25-27.

[20] Balderston, D. C. (2009). Love. (Leeming, D. A., Madden, K., &Marlan, S. (Eds.) Encyclopedia of Psychology and Religion). USA: SpringerScience.

[21] Brander, B. (2004). Love that works, Philadelphia and London: Templeton Foundation Press.

[22] Brardo, F. M., Owens, E. (2000). Love in Gale Encyclopedia of Sociology Vol 3, USA: Macmillan Refrence.

[23] Buss, D. M. 1989. “Sex Differences in Human Mate Preferences: Evolutionary Hypotheses Tested in 37 Cultures.” Behavioral and Brain Sciences, Vol. 12, pp 1-49.

[24] Butler-Kisber, L. (2010). Qualitative inquiry: Thematic, narrative and arts-informed perspectives, London: Sage.

[25] Buunk, B. P., Dijkstra, P., Fetchenhauer, D., &Kenrick, D. T. (2002). “Age and Gender Differences in Mate Selection Criteria for Various Involvement Levels”, Personal Relationships, Vol.9(3), pp 271-278.

[26] Colaizzi, P.F. (1978). “Psychological research as the phenomenologist sees it”. (In R. S. Valle & M. King (Eds.), Existential-phenomenology: Alternatives for psychology (pp 48–71), New York: Oxford University Press.)

[27] Dion, K., & Dion, K. L. (1996). “Cultural perspectives on romantic love”, Personal Relationships, Vol.3, pp 5–17.

[28] Farrer, J., Tsuchiya, H., & Bagrowicz, B. (2008). “Emotional expression in tsukiau dating relationships in Japan”, Journal of Social and Personal Relationships, Vol.25, 1, pp 170-188.

[29] Felmelee, D.H., &Sprecher, S. (2006). Love (Chapter 17 in: Handbook of the Sociology of Emotions), New York: Springer.

[30] Giddens, A. (1992). The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies, California: Stanford University Press.

[31] Goode, W. J. (1959). “The theoretical importance of Love”, American Sociological Review, Vol.24(1), pp 38-47.

[32] Hochschild, Arlie Russell.(1979). “Emotion Work, Feeling Rules and Social Structure”, American Journal of Sociology, Vol. 85(3), pp 551-75.

[33] Kephart, W. M. (1967). “Some correlates of romantic love”, Journal of Marriage and the Family, Vol.29, pp 470-479.

[34] Levine, R., Sato, S., Hashimoto, T., &Verma, J. (1995). “Love and marriage in eleven cultures”, Journal of Cross-Cultural Psychology, Vol.26, pp 554-571.

[35] Owens, E. (2007). The Sociology of Love, Courtship, and Dating (in the 21st century sociology: A reference handbook), London: Sage.

[36] Riemen, D. J. (1983). “The essential structure of a caring interaction: A Phenomenological Study”, Dissertation of doctor of philosophy, Texas Woman's University.

[37] Shott, Susan.(1979). “Emotion and Social Life: A Symbolic Interactionist Analysis”, American Journal of Sociology, Vol. 84(6), pp 1317-34.

[38] Simpson, J. A., Campbell, B., &Berscheid, E. (1986). “The association between romantic love and marriage: Kephart (1967) twice revisited”, Personality and Social Psychology Bulletin, Vol.12, pp363-372.

[39] Sperechr, S. & Hatfield, E. (2015) “The importance of love as a basis of marriage: revisiting Kephart (1967)”, Journal of Family Issues, Vol 38(3), pp 312-335.

[40] Symons, D. 1979. “The evolution of human sexuality”, New York: : Oxford University Press.

[41] Woodward, W. M. (2013). “Falling in Love: A heuristic Inquiry”, Dissertation of doctor of philosophy in psychology. Saybrook University.

مطالعۀ پدیدارشناسانۀ عشق ازدواجی در دوران آشنایی (تجربۀ زیستۀ کنش‌گران تازه‌‌ازدواج‌کردۀ شهر اصفهان از آشنایی تا لحظۀ عقد)

مراجع

مراجع

دوره 8، شماره 4دی 1395صفحه 517-538

دوره 8، شماره 4
دی 1395
صفحه 517-538