نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
چکیده
در آثار هنری تمدنهای کهن، حضور نیروهای ماوراءالطبیعه در قالب تصاویر طبیعی ملموس است و زندگی دنیوی آدمیان را با نیروهای آسمانی پیوند میزند. زندگی ایرانیان باستان بر نظام کشاورزی استوار بوده؛ لذا حاصل‌خیزی و باروری اهمیت بسیار داشته است. ایزدبانوان و الهگان باروری جایگاه ویژهای در فرهنگهای کهن داشتهاند و شکل فیزیکی و متافیزیکی ایشان در ارتباط با عناصر طبیعی چون حرکت اجرام سماوی (منطقۀ‌البروج)، گیاهان، حیوانات و آلات موسیقایی پیوند دارد. ایزدبانوی آناهیتا/ ناهید، نماد حاصل‌خیزی و باروری و موکل آب‌ها در ایران است. بلندپایگی وی به حدی است که عبادتگاههای متعدد بنا و نذرهای فراوان نثارش میکردند. این نذرها بیانگر وظایف روحانی جسمیتیافتة آناهیتاست که در آثار هنری بسیار نفیس و ملهم از ادبیات دینی آن دوره حلول یافتهاند. از این روی، بازنگری ادبیات دینی و توصیفات دینی ناهید، تحلیلهای نادرست را کاسته و شناسایی این ایزدبانو را در آثار هنری ممکن میکند. این نوشتار سعی دارد با گردآوریهای کتابخانهای و اسنادی (تصویری/ آثار هنری) به روش مطالعۀ تطبیقی آثار هنری به تحلیل و توصیف این موضوع بپردازد؛ تا وجوه اشتراک این مهین‌الهگان در جوامع مادرسالار و کهن و ریشههای هنری و تصویری مشترک میان آناهیتای ایرانی و دیگر ایزدبانوان باروری هویدا شود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The representation of Nahid's supernatural tasks from artwork's narrative
نویسنده [English]
- Azadeh Pashootanizadeh
Assistant Professor at the Cultural Heritage and Tourism Research Center
چکیده [English]
There is always a spiritual and intellectual power in primeval art which connects our world with supernatural world. The foundation-stone is agricultural lifestyle and farming archetypes in Iran ancient civilization; so, enrichment subject-matter or enhancement idea is a fair question for ancient culture. The generative idea plays a vital role that is connected with goddesses. These forms, shapes and metaphysical functions of goddesses are composed of natural elements like: The Zodiac (Stars), plants, animals or music instruments. The Iranian goddess named Anahita/ Nahid, is the symbol of generative idea and the kingdom of Seas. People regarded goddess of the waters/Nahid as very respectable and many Temples are built for her by people. They gave gifts to her temples. Gifts were the valuable works of art having some pictures of Nahid on them. These images showed her supernatural tasks inspired by religious texts and books. So we have reviewed religious literatures of Iranian Ancient centuries. If we pay attention to these ancient texts, we do not make mistakes in our interpretation from Nahid's image. Research method of the current study is based on library and documentation from works of art using comparative study of art. The author tried to find points of similarity between Anahita and other goddesses in matriarchal and ancient civilization, and illustrate and analyze the roots of their shapes for finding common denominator. We can see their pictures and mutual effects in art.
کلیدواژه‌ها [English]
- Anahita
- goddess
- Animals
- Zodiac (stars/Zohre)
- plants and music instruments
)