نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه تبریز

2 کارشناسی ارشد گروه آموزش و بهسازی منابع انسانی، دانشگاه تبریز

چکیده

با تغییر سبک زندگی افراد و عوامل مؤثر بر آن، گرایش به ازدواج‌نکردن یا تأخیر در آن یکی از مسائل اساسی جوامع امروزی است. این امر در دانشجویان تحصیلات تکمیلی با فراوانی بیشتری مشاهده می‏شود. هدف پژوهش حاضر بررسی تجربیات زیستة دانشجویان تحصیلات تکمیلی دختر دانشگاه تبریز از ازدواج دیرهنگام است. پژوهش حاضر به روش کیفی و پدیدارشناسی و نمونه‏گیری هدفمند و از طریق مصاحبة ژرف‏نگر با 22 نفر از دخترانی که هنوز ازدواج نکرده‏اند انجام گرفت. مصاحبه‏ها ضبط و به روش استرابرت و کارپتنر تجزیه و تحلیل شدند. از تجربیات این افراد پنج مضمون اصلی: اقتصاد، تحصیلات، فرهنگ، فضای مجازی و عواقب و پیامدها به دست آمد که از مضامین فرعی آن‏ها می‏توان به نقش مسائل اقتصادی، باورها و سنت‏های غلط اجتماعی و گسترش فضاهای مجازی در گسترش ازدواج دیرهنگام اشاره کرد که برای این افراد پیامدهایی نظیر افسردگی، وانهادگی، اضطراب تنهایی و خودتحقیری را به دنبال داشته است. می‏توان با اتخاذ راهکارهایی مبتنی بر سبک زندگی اسلامی بر این پدیدة روزافزون غالب شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Lived Experiences of Graduate Students of Tabriz University for Delayed Marriage: A Phenomenological Research

نویسندگان [English]

  • Ali Imanzadeh 1
  • Sedigheh Mohammadzadeh 2
  • Sarieh Alipour 2

1 Assistant Professor in Philosophy of Education, Department of Education. Tabriz University

2 M.A. Graduated in Human Resource Development, Department of Psychology and Education, Tabriz University

چکیده [English]

Changes in lifestyle and its contributing factors to some extent resulted in delayed marriage or no marriage as one of the fundamental problems of today society. The problem is more frequently observed in graduate students. The objective of this study is to examine the girls lived experiences of graduate students of Tabriz University of late marriage. This study was conducted based on the qualitative approach using phenomenological method. Participants in this study were 22 delay marriage girls who were selected by the purposive sampling. Data were collected via in-depth and semi-structured interviews. The transcribed interviews were analyzed based on Strabert and Carpenter method. Five main themes were achieved from the experiences of the people. The factors are including the economy, education, culture, cyberspace and the consequences and outcomes. Some Sub-themes are the role of the socio-economic issues,  false beliefs and traditions, and virtual spaces. These factors have caused widespread late marriage that has consequences such as depression, Delaissement, anxiety of alone, and humiliation. Some strategies such as promotion of Islamic lifestyle can be improve this phenomenon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lived Experiences
  • graduate students
  • Delayed marriage
  • phenomenology
[1] آﺑﺮﻓﺖ، ﺣﮑﯿﻤﻪ (1384). «ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺑﺎﻻ‌رﻓﺘﻦ ﺳﻦ ازدواج در ﺑﯿﻦ دﺧﺘﺮان ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان»، ﭘﺎﯾﺎن‌ﻧﺎﻣة ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، داﻧﺸﮑﺪة ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ.
[2] ادیب حاج باقری، محسن؛ پرویزی، سرور؛ صلصالی، مهوش (1390). روش‌های تحقیق کیفی، تهران: بشری.
[3] اﺳﮑﻨﺪری ﭼﺮاﺗﯽ، آذر (1387). «ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣؤﺛﺮ ﺑﺮ تأﺧﯿﺮ ﺳﻦ ازدواج در اﯾﺮان ﺑﺎ تأﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﺳﺘﺎن ﮔﻠﺴﺘﺎن»، ﻓﺼﻠ‌‌ﻨﺎﻣة ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ‌ﺷﻨﺎﺳﯽ داﻧﺸﮕﺎه آزاد آﺷﺘﯿﺎن، ﺳ 4، ش 3، ص1−25.
[4] امامی سیگارودی، عبدالحسین؛ دهقان نیری، ناهید؛ رهنورد، زهرا؛ سعید نوری، علی (1391). «روش‌شناسی تحقیق کیفی: پدیدارشناسی»، فصلنامۀ پرستاری و مامایی جامع‌نگر، دورۀ 22، ش 68، پاییز و زمستان. ص 63ـ56.
[5] ایمان‏زاده، علی؛ علیپور، سریه (1395). «تجربة زیستة زنان مرند از مشکلات ازدواج زود‌هنگام»، فصل‌نامة علمی پژوهشی زن و فرهنگ، دورة 8، ش 30، ص 31ـ46.
[6] ایمان‌زاده، علی؛ سجادی، سید مهدی (1386). «چالش‌های اساسی تربیت دینی در فضای ریزوماتیک»، فصل‌نامة علمی پژوهشی روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، دورة 3، س 4، زمستان، ص 20ـ1.
[7] جهان‌سیر، خسرو (1384). «عوامل تعیین‌کنندة ازدواج دانشجویی و تأثیر آن بر کاهش ناهنجاری‌های اخلاقی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)، ش 23، ص 115ـ134.
[8] حبیب‌پور گتابی، کرم؛ غفاری، غلامرضا (1390). «علل افزایش سن ازدواج دختران»، زن در توسعه و سیاست، دورۀ 9، ش 1، بهار، ص 7ـ34.
[9] خجسته‌مهر، رضا؛ محمدی، علی؛ عباس‌پور، ذبیح‌الله (1395). «نگرش دانشجویان متأهل به ازدواج»، نشریة روان‌پرستاری، دورة 4، ش 2، ص 20ـ27.
[10] رضادوست، کریم؛ ممبنی، ایمان (1390). «ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﺍﺑﻄة ﺑﻴﻦ تأﺧﻴﺮ ﺳﻦ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻭ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻱ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺭﺁﻣﺪ، ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺎﻥ ﺷﺎﻏﻞ»، دو فصل‌نامة مشاوره کاربردی، ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻬﻴﺪ ﭼﻤﺮﺍﻥ ﺍﻫﻮﺍﺯ، دوره1، ش1، ص 105ـ122.
[11] رﻓﺎﻫﯽ، ژاﻟﻪ و ﻫﻤﮑﺎران (1389). «ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‌ای ﻣﻼک‌ﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮﮔﺰﯾﻨﯽ در زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺷﯿﺮازی در دو ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻫﻨﮕﺎم ازدواج و اﮐﻨﻮن»، ﺗﺎزه‌ﻫﺎ و ﭘﮋوﻫﺸ‌‌‌ﻬﺎی ﻣﺸﺎوره، دوره9، ش33، ص 7ـ13.
[12] گرامیان، بهروز (1387). «خانوادة ایرانی در هزارة سوم»، هفته‌نامة ارغوان ، دوره 16،ش1، ص 15ـ23.
[13] عباسی، پریسا (1395). «بررسی علل افزایش سن ازدواج دختران با تکیه بر تغییرات سبک زندگی»، تحقیقات جدید در علوم انسانی، س 2، ش 3 ، ص 33ـ59.
[14] عباس‌زاده، محمد؛ نیکدل، نرمین (1395). «مطالعۀ بسترهای زمینه‏ساز تأخیر در ازدواج دختران با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی»، زن در فرهنگ و هنر، دوره 8، ش 4، ص 493ـ516.
[15] محمودیان، حسین (1383). «سن ازدواج در حال افزایش: بررسی عوامل پشتیبان»، پایان‏نامة علوم اجتماعی، ش 24، ص 27ـ53.
[16] ﻣﯿﺮﺳﻨﺪﺳﯽ، ﺳﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪ؛ ﻣﺤﻤﺪی ﻗﻠﻌﻪ‌ﺳﻔﯿﺪی، ﻣﺼﻄﻔﯽ (1390). «ﺑﺮرﺳﯽ راﺑطة ﺗﺤﺼﯿﻼت زﻧﺎن ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻦ ازدواج آﻧ‌ﻬﺎ و راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از آن ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ روﯾﮑﺮد اﺳﻼﻣﯽ»، ﻓﺼﻠ‌ﻨﺎﻣة ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ دﻓﺎﻋﯽ زﻧﺎن و ﺧﺎﻧﻮاده، ﺳ 5، ش 17. ص179ـ204.
[17] میری، محمدرضا (1376). بررسی نگرش و علل کاهش ازدواج در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی بیرجند در سال 1374/ نخستین همایش کشوری نقش ازدواج در بهداشت روانی دانشجویان دولتی‌ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
[18] محمدی ری‌شهری، محمد (1384). میزان‌الحکمه، ترجمة حمیدرضا شیخی، قم: انتشارات دارالحدیث.
[19] ﻣﺤﻤﺪی، ﺳﻌﯿﺪ و ﻫﻤﮑﺎران (1383). «ﻋﻮاﻣﻞ روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﺠﺮد ﺟﺎﻧﺒﺎزان مؤﻧﺚ»، ﻓﺼﻠ‌ﻨﺎﻣة ﻋﻠﻤﯽ‌ـ ﭘﮋوﻫﺸﯽ رﻓﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺳ 3، ش 21، ص288ـ301.
[20] محبی، فاطمه؛ سیاح، مونس؛ حسینی، شیماسادات (1395). «دﻻﻟﺘ‌‌‌ﻬﺎی ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ تأﺧﯿﺮ در ازدواج دﺧﺘﺮان داﻧﺸﺠﻮ»، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، دوره6، ش2، ص 251ـ274.
[21] ﻧﯿﮏﻣﻨﺶ، زﻫﺮا؛ ﮐﺎﻇﻤﯽ، ﯾﺤﯿﯽ (1385). «ﻋﻠﻞ و راه‌ﺣﻞ‌ﻫﺎی تأﺧﯿﺮ در ازدواج ﺟﻮاﻧﺎن»، ﻓﺼﻠ‌ﻨﺎﻣة ﻋﻠﻮم ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ و روان‌ﺷﻨﺎﺳﯽ (داﻧﺸﮕﺎه ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن)، ش 5، ص 49ـ77.
[22] ﻫﯿﻮل، ﻣﮏدوﻧﺎﻟﺪ (1388). «ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻠﻞ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻦ ازدواج»، وﯾﮋه‌ﻧﺎمة ﻋﻠﻤﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪاری ﻣﺎزﻧﺪران.
[23] Addams, J., LeBar, L., & Noddings, N. (2014). Christian Women and Their Influence on Education. Foundations of Education: A Christian Vision, 35.
[24] Cerbone, D. R. (2014). Understanding phenomenology. Routledge.
[25] Cherlin, A. (2009). Marriage, divorce, remarriage. Harvard University Press.
[26] Gangadharan, Lata & Pushkar Maitra (2001). The Effect of Education on the Timing of Marriage and First Birth in Pakistan.February.
[27] Gibson‐Davis, C. M. (2009). “Money, Marriage, And Children: Testing The Financial Expectations And Family Formation Theory”, Journal of Marriage and Family, 71, PP 146-160.
[28] Goodkind, D. (1997). “The Vietnamese Double Squeeze”. International Migration Review, 31, 1, PP 108-127.
[29] Kabeer, N. (2007). Marriage, motherhood and masculinity in the global economy: reconfigurations of personal and economic life. Center for Global, International and Regional Studies.
[30] Knox, Davidw & Caroline Schacht (2005). Choices in Relationships, Thomson Learning. Inc. Thomson Wadsworth, 10 David Drive Belmont, CA 94002-3098 U.S.A.
[31] Lawrence, D. &E. Ikamari (2005). The Effect of Education on the Timing of Marriage in Kenya Max-Planck-Gesellschaft.
[32] Noddings, N. (1992). “Social studies and feminism”, Theory & Research in Social Education, 20(3), PP 230-241.
[33] Strong, B., & Cohen, T. F. (2013). The marriage and family experience: Intimate relationships in a changing society. Cengage Learning.
[34] Strong, Bryan (2008). The Marriage and Family Experience. Thomson Higher Education, 10 Davids Drive, Belmont, C.A. 94002- 3098.