نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی ارشد صنایع‌دستی دانشگاه هنر اصفهان
2 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان، دانشکدة مرمت، گروه مرمت بناها و بافت‌های تاریخی
چکیده
یکی از نقوش پرکاربرد در دیوارنگارة کاخها و خانهها نقوش زنان است. این نقوش به صورت‌های گوناگونی تصویرسازی شده است. دیوارنگاری در ایران قدمتی دیرینه دارد. دورة صفویه زمان توسعه و تحول نگاره در زمینة اشکال و مفاهیم به کار برده در آن است. از نمونههای آن میتوان به بناهایی در اصفهان در کاخها همچون عالی‌قاپو و چهلستون اشاره کرد. در خانه‌های ارامنة اصفهان نقاشیهای دیواری وجود دارند که در آن‌ها نقوش زن بسیار دیده میشوند. هدف این مقاله شناخت و مطالعة دقیق دیوارنگاره‌های دارای نقوش زنان در بناهای تاریخی است. پژوهش‌گران دیگر در این گستره به جنبههای مختلفی همچون فناوری ساخت، نحوة اجرای این نقاشیها و مطالعة مفهومی نقوش زن در دیوارنگارهها پرداختهاند و هریک به شکلی مجزا این موارد را تحلیل و بررسی کردهاند. این مقاله با شیوة مطالعة مقایسه‌ای به تحلیل ویژگیهای مشترک و متفاوت دیوارنگارهها پرداخته و با نگاه ویژه به ویژگیهای هندسی، نگاره‌های کاخها را با خانهها مقایسه کرده است. با بررسیهای انجام‌شده آشکار شد زنان نیمی از تابلوهای چهره‌نگاره را پر کردهاند و اشکال مشخصی همچون مربع و مستطیل پرکاربردترین قابهای استفاده‌شده‌اند. این قابها از شکل معماری تأثیر پذیرفتهاند و چینش آن‌ها در خانهها در فضای دید میهمان و در کاخها در کلیة فضاهای مجوف است. این مقاله برای نخستین‌بار به ساختار مقایسه‌ای تصویر زن از دیدگاه هندسی و شباهتها و تفاوتهای این نقوش در کاخها و خانه‌های اصفهان میپردازد و سعی بر آن دارد با مطالعات کتابخانهای و برداشتهای میدانی و با کمک مدلسازی ترسیمی، به تحلیل مقایسه‌ای دادهها بپردازد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A comparative study of women's motif in the mural painting of palaces and houses in Isfahan
نویسندگان [English]
- Marziyeh Mohammad Talebi Tarmazdi 1
- Nima Valibeig 2
1 Senior Student of Handicrafts, Art University, Isfahan
2 Assistant Professor, faculty of Architectural & Urban Conservation, Department of Conservation, Art University, Isfahan
چکیده [English]
One of the most popular motifs in the mural paintings of palaces and houses is women's motif. These designs are variously illustrated by the motifs. Mural painting in Iran has a long history. The Safavid era is the time of image development and transformation in the context of the form and concepts used. Some Examples of that are the monuments in Isfahan palaces, such as the Ali- Quipu and Chehel Sotun palaces. There are mural paintings in the Armenian houses of Isfahan, in which many female motifs can be seen. The purpose of this article is to recognize and accurately study the mural paintings of women's motifs in historic monuments. Other researchers in this field have addressed various aspects including manufacturing technology, how these paintings are performed, and the conceptual study of women's motifs in the mural paintings. These cases have been separately analyzed in terms of these aspects. This study has analyzed the common and differential features of the paintings with a comparative procedure, and it has also compared the painting of palaces with the houses, througha specific look at the geometrical features. It was revealed that women have filled (or-occupied) half of the mural paintings and that specific shapes such as squares and rectangles are the most used frames. These frames have been influenced by the architectural forms and their arrangement in the houses can be observed in the courtyards and in all of the hollowed spaces. In this research for the first time, we have addressed the comparative structure of the woman's image from the geometric point of view and the similarities and differences of these designs in the palaces and houses of Isfahan. We also seek to make comparative analysis with document studies and field observations with the help of graphical modeling.
کلیدواژه‌ها [English]
- Geometry of motifs
- Mural painting of Isfahan palaces
- women's motif in Iranian painting
- Armenian houses of Isfahan
)