نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد تمام دانشگاه امام صادق(ع)

2 دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه آزاد تهران

3 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور مشهد

چکیده

حوزة تحلیل ‏گفتمان ظرفیت بالایی در جهت تحلیل مسائل فرهنگی و رسانه‏ای دارد که در تحلیل بازنمایی زن و تحلیل باورها، نگرش‏ها و ارزش‏های جنسیتی در فرهنگ رسانه‏ها خود را نشان می‏دهد. این باورها و نگرش‏ها در بازنمایی «زن موفق» در جامعة ایران از یک‌سو به باورهای سنتی خود دلبسته است و از سوی دیگر نمی‏تواند حضور اجتماعی زنان را که حاصل باورهای جدید است انکار کند. بازنمایی این تعارض‌ها و یافتن راه حلی برای آن در تولیدات رسانه‏ای، به‌خصوص رسانة ملی، ظهور ویژه داشته است. نوشتار حاضر بر آن است تا گفتمان حاکم بر سریال پربینندة پایتخت 4 را، که به صورت مستقیم به این موضوع می‏پردازد، استخراج کند. نتایج این تحلیل نشان می‏دهد که اگرچه سریال سعی دارد رویکردی مثبت به حضور اجتماعی زنان بازنمایی کند، آن را فقط با پذیرش گفتمان مردسالارانه و نقش سنتی زن در خانواده و همچنین تحمل فشار نقش و فداکاری بیشتر زن عملی می‏داند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Discourse Analysis in “Capital 4 TV Series”: Representation of Conflict in Traditional Role and Social Role of Iranian Woman

نویسندگان [English]

  • Hassan Bashir 1
  • Hassan Masoodi 2
  • Safiyeh Parvaneh 3

1 Professor, University of Imam Sadiq (pbuh), Tehran, Iran

2 Ph.D. Student, Culture and Communication, Islamic Azad University, Tehran Branch, Tehran, Iran

3 M.A., Sociology, Mashhad PNU, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The domain of discourse analysis (DA) possesses a high capacity in analyzing the cultural and media issues and manifests itself when it wants to analyze the representation of a woman. It can analyze the beliefs, attitudes and gender values in the media culture. These beliefs and attitudes in representation of “a successful woman” depend on the traditional beliefs in one hand and cannot deny the social presence of woman as the outcome of the new beliefs. Representing these conflicts and finding solutions have been specifically emerged in the media productions, particularly the national media. The present essay is to deal with the dominant discourse in the “Capital 4” TV series which directly consider this topic. The results of the analysis show that although the series attempts to represent a positive approach in the social presence of women, the series showcases it only by accepting the patriarchal discourse and the traditional role of woman in a family as well as tolerating the pressure and more sacrifice of woman.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Representation of Woman
  • Role Conflict
  • Capital Series
  • Discourse analysis
[1] احمدی‏نیا، علی‏اصغر؛ تقوی، سید حسن (1382).«تأثیر اشتغال زنان بر رضایت همسرانشان از زندگی»، فصل‌نامه پژوهشی زنان، ش 5. ص 106.
[2] بختیاری، آمنه (1392). «صورت‏بندی نظری فمنیسم در مطالعات رسانه‏ای»، س 8، ش 23. ص 45.
[3] بشیر، حسن (1389). خبر؛ تحلیل شبکه‏‏‏‏‏‏‏‏ای و تحلیل گفتمان، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
[4] ــــــــــ (1390). رسانه‏های بیگانه: ‏قرائتی با تحلیل (کتاب اول) از «مجموعه تحلیل گفتمان رسانه‏های جهان»، تهران: سیمای شرق و ماهنامة مدیریت ارتباطات، ص 16 و 90.
[5] ــــــــــ (1391)، رسانه‏های بیگانه: قرائتی با تحلیل گفتمان‌ (کتاب دوم) از «مجموعه تحلیل گفتمان رسانه‏های جهان»، تهران: سیمای شرق.
[6] بودون، ریمون (1370). روش‏های جامعه‌شناسی، ترجمة عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
[7] خسروی، زهره و همکاران (1382). مبانی روان‌شناختی جنسیت، تهران: دفتر برنامه‌ریزی و مطالعات فرهنگی.
[8] ربیعی، علی؛ احمدزاده نامور، فرناز (1387). «نظریة بازنمایی رسانه‏ای و تحلیل افکار عمومی متقابل امریکایی‏ها و ایرانی‏ها»، دانش سیاسی، س 4، ش 2.
[9] رستگار خالد، امیر (1385). «اشتغال زنان و ضرورت کنترل فشارهای ناشی از کار خانگی»، دانشور رفتار. ش 92.
[10] صدیق اورعی، غلامرضا (1395). «درس‏نامة مبانی جامعه‏شناسی (مفاهیم پایه)»، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ص 170ـ182.
[11] فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل انتقادی گفتمان،‌ترجمة شعبانپور و دیگران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‏ها، ص217ـ219.
[12] محمد‌پور، احمد (1390). روش تحقیق کیفی ضد روش 2، تهران: جامعه‌شناسان.
[13] میچل، ترنس (1373). مردم در سازمان‏ها: زمینة رفتار سازمانی، ‌ترجمة: شکرکن، تهران: رشد.
[14] یورگنسن، ماریان؛ لوییز، فیلیپس (۱۳۸۹). نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمة هادی جلیلی، تهران: نی.
[15] Watson, James and Hill, Anne )2006(, Dictionary of Media and Communication Studies, 7th Edition, Hodder Arnold Publication.
[16] Macmillan, Katie. )2006(.Discourse Analysis, A Primer.
[17] Zia, Anjum (2007). "Media and Gender: Pakistani Perspective". 16th