نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه گیلان

2 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان

3 استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان

چکیده

کودکان یکی از مخاطبان مهم رسانه هستند. پژوهش حاضر با استفاده از نظریة فمنیستی تاچمن و کانل و روش تحلیل ‏محتوای کمی به بررسی برنامه‏های خردسال شبکة دوم سیمای ایران پرداخته است. هدف این تحقیق مطالعة چگونگی بازنمایی زنانگی و مردانگی شخصیت‏های برنامه‏های خردسال این شبکه است. به ‏این منظور، 23 قسمت از برنامه‏های خردسال این شبکه با استفاده از نمونه‏گیری تصادفی انتخاب و بررسی شده است. یافته‏های پژوهش حاضر نشان می‏دهد که در برنامه‏های خردسال شخصیت‏های مرد و زن به‏صورت نامتوازن توزیع شده‏اند؛ به‌طوری‏که میزان نسبت نمایش شخصیت‏ مردان 5/40 درصد (معادل 272 مورد) بیشتر از نمایش شخصیت‏ زنان ‏است. مردانگی هژمونیک و زنانگی مؤکد در شخصیت‏ مردان و زنان در این برنامه‏ها بازنمایی شده است. کلیشه‏های جنسیتی به‏صورت تقابل‏های دوگانۀ فعال مردانه/ منفعل زنانه، باهوش مردانه/ نادان زنانه در برنامه‏های خردسال بازنمایی شده است. در این برنامه‏ها، «فنای نمادین زنان» دیده می‏شود؛ به‏طوری‏که زنان اغلب در نقش‏های فاقد بازده و همراه با «دلهرة زنانه» نمایش داده شده‏اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Representation of Masculinity and Femininity on Iranian Television on IRIB TV2 Children’s Programs

نویسندگان [English]

  • Marzieh Ghaviadel Darestani 1
  • Mohammad Mahdi Rahmati 2
  • Hasan Chavoshiyan 3

1 Graduate Student of Sociology, University of Guilan

2 Associate Professor of Social Sciences, Guilan University

3 Assistant Professor of Social Sciences, Guilan University

چکیده [English]

Children are one of the most important media audiences. This present research has studied children’s television programs on Iran TV2 using Tuchman and Connell’s feminist theory and content analysis method. The purpose of this research is to study the representation of femininity and masculinity in the characters of the children's program. The main questions of this research are: “which kind of gender stereotypes is represented on children’s programs on IRIB TV2? Which kind of contents would be reproduced by these stereotypes?” For this purpose, 23 episodes of children’s programs on IRIB TV2 have been selected by random sampling.  Research findings show that male and female characters are distributed unbalanced on children’s programs. So that, male display rate is 40.5% (272 codes) more than that of female characters. Hegemonic masculinity and emphasized femininity has been represented on male and female characters on these programs. Gender stereotypes are shown in the form of Binary oppositions such as male active/female passive, male intelligent/ female unintelligent. The symbolic annihilation of women is represented on these programs, so that women mostly are shown in ineffective roles. Therefore, the research finding show that television and specifically children’s programs persists the unequal representation of male and female characters.

کلیدواژه‌ها [English]

  • gender
  • gender stereotypes
  • Children
  • television
[1] بارت، رولان (1380). «اسطوره در زمانة حاضر»، ترجمة یوسف اباذری، ارغنون، ش18، ص 85ـ136.
[2] استرینانی، دومنیک (1380). مقدمه‌ای بر نظریة فرهنگ عامه، ترجمة ثریا پاک‌نظر، تهران: گام نو.
[3] امینی، مریم و همکاران (1386). «آگهی‏های تلویزیونی کودکان را به مصرف چه خوراکی‏هایی تشویق می‏کنند؟»، مجلة علوم تغذیه و صنایع غذایی تهران، س 2، ش 1، ص 49ـ57.
[4] ﺗﺒﺮﯾﺰی، ﻣﻨﺼﻮره (1393). «ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮای ﮐﯿﻔﯽ از ﻣﻨﻈﺮ روﯾﮑﺮدﻫﺎی ﻗﯿﺎﺳﯽ و اﺳﺘﻘﺮاﯾﯽ»، فصل‌نامة ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ش 64، ﺑﻬﺎر، ص 105ـ138.
[5] تفرشی. امیرعلی؛ کوثری، مسعود (1395). «تحلیل گفتمان شبکة کودک جم جونیور در نظم گفتمانی هویت مطلوب زنانه»، مطالعات فرهنگ و ارتباطات، س 17، ش 36، ص 54ـ84.
[6] سلطانی، مهدی (1385). «نمایش جنسیت در سینمای ایران»، زن در توسعه و سیاست، ش 14، ص 41ـ92.
[7] حسینی، جواد (1386). «ستاره‌های مردانگی و مردانگی ستاره‌ها: بررسی تغییر الگوهای مردانگی ستاره‌های مذکر سینمای ایران در سا‏ل‏های 1363 الی 1383»، پایان‏نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه گیلان، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، رشت.
[8] ده‏صوفیانی، اعظم (1388). «والت‌دیزنی و کلیشه‌سازی برای کودکان»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد رشتة علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
[9] رحمتی، محمدمهدی؛ سلطانی، مهدی (1383). «تحلیل جامعه‌شناسانة مناسبات جنسیتی در سینمای ایران»، پژوهش زنان، دورة 2، ش3.
[10] فرقانی، محمدمهدی؛ محمدکمال، .ستاره (1396). «بازنمایی جنسیت در برنامه‌های تلویزیونی»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 9، ش اول، ص 27ـ48.
[11] گوننز، بری؛ مک آلر، بیل (1380). کودک و تلویزیون، ترجمة نصرت فنی، تهران: سروش.
[12] مهدی‌زاده، سید محمد (1389). نظریه‌های رسانه، اندیشة رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: همشهری.
[13] مهدی‏زاده، شراره؛ آذ، براءگزاز (1395). «تحلیل محتوای تصویر زن در تبلیغات تلویزیون»، مطالعات زن و خانواده، دورة 4، ش اول، ص 139ـ169.
[14] ﻫﻮﻟﺴﺘﯽ، آل. آر (1380). ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮا در ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻧﺴﺎﻧﯽ، چ 2، ﺗﺮجمة ﻧﺎدر ﺳﺎﻻرزادة اﻣﯿﺮی، ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ.
[15] Anderson, D. R., Lorch, E. P., Field, D. E., Collins, P., & Nathan, J. G. (1986). “Television viewing at home: Age trends in visual attention and time with TV”, Child Development, 57, 1024-1033.
[16] Aulette, J. R. (1994). “Changing families”. Belmont, CA: Wadsworth Publishing Company.
[17] Baker, Kaysee and Arthur A. Raney, Equally Super?: Gender-Role Stereotyping of Superheroes in Children’s Animated Programs, mass communication & society, 2007,10 (1), 25–41 (It Is Good For Other References In The Past studies a[59]child trens orginal analysis of monitoring the future survey data, 1991-2012, P 1-20nd good for content analyzing).
[18] Behm-Morawitz , Elizabeth, Dana E.Mastro (2008). “Mean Girls? The Influence of gender portrayals in Teen movies on Emerging adults’ gender based attitudes and beliefs” Jand Mc Quarterly, Vol.85 No.1 pp131-146.
[19] Connell, R. W. (1987). “Gender and power”: Society, the person and sexual politics. Cambridge: Polity.
[20] Connell, R. W., W. Messerschmidt, James (2005). “Hegemonic Masculinity Rethinking The Concept”, Gender & Society, Vol. 19 No. 6, December 2005 829-859 DOI: 10.1177/0891243205278639.
[21] Connell, Robert W. 2007; Politics of changing men, Available at http:// www.lib.latrobe.edu.au/AHR/Archive/Issue-Dec-1996/connell.html.
[22] Connell, R. W. (1995). Masculinities, Berkeley: University of California Press.
[23] Gerding, Ashton (2011). “between two worlds: a content analysis of tween television programming”, a thesis submitted to the faculty of the university of delaware in partial fulfillment of the requirements for the degree of master of arts in communication.
[24] gül ünlü, derya (2017). “men’s evaluation of hegemonic masculinity roles in turkish television advertisements portraying men”, communication today, vol. 8, no. 2.
[25] J.Ganahl , Dwnnis, Thomas J.Prinsen and Sara Bakernetzley (2003). “A Content Analysis Prime Time Commercials: a contextual framework of gender representation” Sex Roles, Vol. 49, Nos. 9/10, November 2003
[26] Gill, Rosalind. 2002. “Cool, Creative and Egalitarian? Exploring Gender in Project-Based New Media Work in Europe.” Information, Communication & Society 5 (1): PP 70–89.
[27] Kareithi, Peter J. (2017). Hegemonic masculinity in media contents:
www.unesco.org/fileadmin/MULTIMEDIA/.../gamag_research_agenda_kareithi.pdf
[28] K. Swim, Janet (1994). “Perceived Versus Meta-Analytic Effect Sizes: An Assessment of the Accuracy of Gender Stereotypes”, Journal of Personality and Social Psychology 1994, Vol. 66, No. 1,21-36.
[29] Kaplan, P. (1991). “A child's odyssey”. St. Paul, MN: West Publishing.
[30] Kimball, M. M. (1986). “Television and sex role attitudes”. In T. M. Williams (Ed.), The impact of television: A natural experiment in three communities (pp. 265-301). Orlando, FL: Academic Press.
[31] Kumari, Archana, Himani Joshel(2015). “Gender stereotyped portrayal of women in the media: perception impact on adolescent”, IOSR Journal Of Humanities And Social Science (IOSR-JHSS) Volume 20, Issue 4, Ver. II (Apr. 2015), PP 44-5.
[32] Lauer, R. H., & Lauer, J. C. (1994). “Marriage and family: The quest for intimacy” Madison, WI: Brown & Benchmark.
[33] Leaper, Campbell, Breed, Lisa, Hoffman, L, Perlman, C (2002). “Variations in the Gender-Stereotyped Content of Children’s Television Cartoons Across Genres”, Journal of App/ied Social Psychology, 2002,32, 8, pp. 1653-1 662. Copyright 0 2002 by V. H. Winston & Son, Inc. All rights resewed.
[34] Long, MarileeJocelyn SteinkeBrooks ApplegateMaria Knight LapinskiMarne J. JohnsonSayani Ghosh, (2010). “Portrayals of Male and Female scientists in television programs popular among middle school-age children”, Science communication 32(3) pp356-382. Sage publications.
[35] Luther Catherine A. & J. Robert Legg Jr. (2010). “Gender Differences in Depictions of Social and Physical Aggression in Children's Television Cartoons in the US”, Journal of Children and Media, 4:2, 191-205, , DOI: 10.1080/17482791003629651.
[36] MiniÊ, Danica ().“Feminist Media Theory and Activism: Different Worlds or Possible Cooperation”, gender and peace work.
[37] Ottosson, Therese, Cheng, Xin(2012). “The representation of gender roles in the media: An analysis of gender discourse in Sex and the City movies” , Bachelor’s thesis in Political Science 15 ECTS, Department of Economics and Informatics :University West.
[38] O’Brien, Anne (2015). “producing television and reproducing gender”.
[39] O'Neil, Jim(2017). “An Operational Definition of Gender Role Conflict and the Gender Role Conflict Scale” , http://james-oneil.uconn.edu/operational-definition-of-grc/
[40] Strasburger, V. C. (1995). Adolescents and the media. Newbury Park, CA: Sage
[41] Schippers, Mimi, (2007). Recovering the feminine other: masculinity, femininity, and gender hegemony, Theor Soc 36:85–102 DOI 10.1007/s11186-007-9022-4.
[42] Tuchman, Gaye (1978). “Introduction: The Symbolic Annihilation of Women by the Mass Media”, in Tuchman, Gaye, Kaplan Daniels, Arlene and Benét, James, eds, Hearth and Home: Images of Women in the Mass Media, New York: Oxford University Press.
[43] Thorne, B. (1993). “Gender play: Girls and boys in school”. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press.
[44] Westbook, Laurel, Schilt, Kristen (2014). “Doing gender: transgender people”, gender panics and the maintenance of the sex.
[45] Witt, Susan D, “theinfluenceof television on children's gender role socialization”,Childhood Education v. 76 no5 (annual theme issue) (2000) p. 322-4.