نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدة حقوق دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
اهمیت تشکیل خانواده و بقای آن در دین اسلام به حدی است که گسستن این پیمان، حتی در شرایطی که با درخواست طرفین هم باشد، نزد پیامبر اسلام(ص) مغبوض‌ترین اعمال است. درعین‌حال، از آنجا که اصل در اسلام دوام و بقای نکاح است؛ فرصتی برای بازگشت به خانواده با سازوکاری آسان با عنوان عدة طلاق رجعی بنا نهاده که طرفین به‌راحتی این نهاد مقدس را از نو به پا دارند. با وجود این، انواعی از طلاق وجود دارد که با عنوان طلاق بائن پیمان زناشویی پایان می‌یابد و فقط با عقد جدید ازدواج ممکن می‌شود. در طلاق خلع با کراهت زن و طلاق مبارات با کراهت از طرفین و در هر دو صورت با پرداخت مالی از طرف زن به شوهر، طلاقی بائن، یعنی غیرقابل رجوع واقع، می‌شود. طلاق به عوض نیز حتی در صورت عدم کراهت از طرف زوجه یا زوجین و با پرداخت مالی از طرف زن به شوهر یا ابراء ذمة شوهر به نفقة گذشته یا مهریه یا سایر دِین‌های احتمالی منظور است. بررسی و تحلیل ماهیت حقوقی و آثار اجتماعی و فرهنگی این نوع طلاق سؤال این تحقیق است. درحقیقت، تسهیل در جدایی زوجین با پرداخت عوض و درعین‌حال تراضی طرفین به گسستن پیمان زناشویی، بدون وجود کراهتی از سوی طرفین، تأثیراتی در حوزة ازدیاد طلاق ایجاد می‌کند و به همین دلیل ضرورت توجه به آثار فرهنگی و اجتماعی آن را اجتناب‌ناپذیر می‌کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Legal Nature of Divorce for a Consideration and Its Cultural and Social Effects under Iranian Law
نویسندگان [English]
- Mohammad Hasan Sadeghi Moghadam 1
- Amin Amirhoseini 2
1 Professor at the Faculty of Law and Political Science, University of Tehran
2 PhD student in Private Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University
چکیده [English]
Establishing a family and its continuity is so important in Islam that divorce and dissolution of marriage even by mutual consent of the spouses is the most detestable act in view of the Prophet. As the continuity of the marriage is a basic principle in Islam, Islamic law has provided an opportunity for the husband to come back to the family and revive this sacred institution by offering the simple mechanism of the waiting period (ʻiddah) in the revocable divorce. Nevertheless, there are certain kinds of divorce, known as irrevocable divorce (ba’in), by which the marital relation is dissolved and the revival of the marriage is possible only by making a new marriage contract. In khola divorce (initiated by the wife, based on her dislike of her husband) and in mubarat divorce (initiated by the wife, based on mutual dislike or aversion of the spouses) the wife obtains divorce by paying a fixed sum (or transferring a property) to her husband and the divorce becomes irrevocable (bauen). In divorce for a consideration there is no dislike from both spouses but the wife by paying an agreed sum (or transferring a property) to her husband or by releasing her husband from his duty to pay her past maintenance or from his duty to pay her dower or from his duty to pay other debts owed his wife, can become divorced. This article examines the legal nature as well as the cultural and social effects of this kind of divorce. Facilitating the separation between the spouses through paying a sum to the husband by the wife without the existence of any dislike between them would increase the number of divorces. For this reason, paying attention to the cultural and social effects of this divorce becomes necessary.
کلیدواژه‌ها [English]
- divorce
- khola divorce
- mubarat divorce
- cultural effects of divorce for a consideration
)