هنر
سیده فرخنده پور نصرانی؛ نرگس ذاکر جعفری
چکیده
سهم بیشتر نیروی کار مرتبط با شالیکاری در استان گیلان، مربوط به زنان روستایی است که از دانش تجربی زیادی در حیطۀ کاری خود برخوردارند و از اینرو حضور آنها اهمیت ویژهای دارد. زنان آداب شالیکاری یعنی کاشت، داشت و برداشت را در آیینهای نمایشی مانند رقص قاسمآبادی نشان میدهند که علاوه بر جذابیت بصری، بیانگر پیوند معنوی و اسطورهای ...
بیشتر
سهم بیشتر نیروی کار مرتبط با شالیکاری در استان گیلان، مربوط به زنان روستایی است که از دانش تجربی زیادی در حیطۀ کاری خود برخوردارند و از اینرو حضور آنها اهمیت ویژهای دارد. زنان آداب شالیکاری یعنی کاشت، داشت و برداشت را در آیینهای نمایشی مانند رقص قاسمآبادی نشان میدهند که علاوه بر جذابیت بصری، بیانگر پیوند معنوی و اسطورهای با طبیعت هستند. بر همین اساس پرسش پژوهش حاضر در راستای نقش شاخص زنان در رقص قاسمآبادی و اجرای آداب شالیکاری مطرح شده و هدف از آن پاسخ به اهمیت حضور زنان در رقص قاسمآبادی براساس آیین شالیکاری است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، نظری و از لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است. شیوۀ گردآوری دادهها بهصورت کتابخانهای و میدانی با استفاده از روش مردمنگاری در منطقه، مشاهده، مصاحبه، ثبت و ضبط اطلاعات انجام شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد زنان در رقص قاسمآبادی به کمک انواع مهارتهای یدی، قواعد شالیکاری و سپاسگزاری از برکات آن را نمایش میدهند. به عبارتی، رقص قاسمآبادی آینۀ تنوع فرهنگی و اندیشههای انسانی است. زنان در قالبی شاد، مفهوم الگوهای حرکت در شالیکاری را نشان میدهند و به همین دلیل این مفاهیم جایگاه اسطورهای پیدا میکنند. از اینرو بهعنوان یک الهۀ مادر همتای ایزدبانوی اَناهیتا، مادر انسان و مادر زمین محسوب میشوند و مورد پرستش قرار میگیرند. به عبارت دیگر، تداوم و تمدید حیات و زندهبودن نقش زنان در ناخودآگاه آدمی بهمنظور انتقال برکتبخشی، پیونددهندگی و شفابخشی تجسم میشود.
هنر
نرگس ذاکر جعفری
چکیده
هدف از تحقیق حاضر مطالعة جایگاه و نقش کنیزان در موسیقی قرون نخستین اسلامی است. نقش مهم کنیزان در پیشبرد موسیقیِ قرون اولیة اسلامی و دامنة فعالیت آنها را میتوان چنین برشمرد: نوازندگی، خوانندگی، آهنگسازی، آموزش موسیقی، حفظ و انتشار ساختههای موسیقیدانان، نقد و مباحثه و ایجاد فضای پویای موسیقایی در جامعه. نظریهپردازیِ ...
بیشتر
هدف از تحقیق حاضر مطالعة جایگاه و نقش کنیزان در موسیقی قرون نخستین اسلامی است. نقش مهم کنیزان در پیشبرد موسیقیِ قرون اولیة اسلامی و دامنة فعالیت آنها را میتوان چنین برشمرد: نوازندگی، خوانندگی، آهنگسازی، آموزش موسیقی، حفظ و انتشار ساختههای موسیقیدانان، نقد و مباحثه و ایجاد فضای پویای موسیقایی در جامعه. نظریهپردازیِ موسیقی تنها جنبهای بود که بانوان به آن نمیپرداختند و بنا به دلایل علمی و تخصصیتر، حوزهای مردانه بهشمار میرفت. از مظاهر توانمندی زنان در موسیقی قرون اولیة اسلامی، نقش آنان در آموزش و تربیت موسیقیدانان نسل خود است. شاگردیکردن مردان نزد بانوان موضوع درخور توجهی است که در جامعة مردسالار آن زمان رایج بود. از دیگر یافتههای تحقیق حاضر میتوان به نوعی تضاد و دوگانگی در موقعیت و رفتارهای اجتماعی بانوانِ موسیقیدان اشاره کرد. از یکسو اشتغال به موسیقی باعث ارتقای جایگاه کنیزان میشد. آنها با آموزش موسیقی به جایگاه بالای اجتماعی میرسیدند و همانند شاهزادگان شهرت و ثروت فراوانی کسب میکردند. اما، از سوی دیگر، اشتغال بانوانِ طبقات بالا و اشراف به موسیقی دون شأن اجتماعی و خانوادگی آنها محسوب میشد. روش تحقیق توصیفیـ تحلیلی است و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای انجام شده است.