فرهنگی
حجاب زن ؛ کشاکش آراء مرتضی مطهری و قاسم امین

یحیی بوذری؛ مهدی یزدانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اسفند 1402

https://doi.org/10.22059/jwica.2024.371681.2010

چکیده
  قاسم امین مصری از جمله روشنفکرانی بود که با دو اثر تألیفی خود منشأ تغییرات اجتماعی بسیاری در مصر و دیگر کشورهای اسلامی شد، نظرات او در ابتدای آثارش به صورت همدلانه با دیدگاه‌های اسلامی مطرح شد ولی در ادامه به نظرات شخصی خود رسید که هیچ نسبتی با اسلام ندارد، حجاب زنان شرقی را عامل پسرفت شرقیان می‌داند و معتقد است بی‌حجابی زنان غربی، ...  بیشتر

فرهنگی
تحلیل نوع نگرش‏ها به فرهنگ‏ حجاب و عفاف در ورزش ‏بانوان (مطالعۀ موردی: بانوان ورزشکار استان آذربایجان شرقی)

محمد مهدوی؛ الهه سیدشرافت

دوره 10، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 197-214

https://doi.org/10.22059/jwica.2018.255483.1055

چکیده
  مسئلة حجاب و پوشش در ورزش به‏منزلة پدیده‌ای بحث‏برانگیز و جنجالی در دنیای امروزی (به‌خصوص در میدان‌های المپیک و جهانی) مطرح است. مقالة حاضر به بررسی نوع نگرش بانوان ورزشکار به حجاب و عفاف در ورزش بانوان و همچنین به فرصت یا محدودیت حجاب و عفاف در امر ورزش می‌پردازد. این تحقیق به شیوة پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش‌نامه انجام ...  بیشتر

فرهنگی
تحلیل مایگان مسائل اجتماعی در «ترانه‏ های کار» زنان

حسین محمدزاده

دوره 10، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 263-284

https://doi.org/10.22059/jwica.2018.252853.1037

چکیده
  ترانه‏های اجتماعی بسیار متنوع‌اند. نوعی از ترانه‏های اجتماعی کارنواها یا ترانه‏های کارند. ترانه‏های کار نواهایی هستند که مردان و زنان در حین کار یا برای کار و ثمرةآن به‏صورت فردی یا جمعی می‏خوانند. هدف این تحقیق از سویی بررسی نقش زنان در تولید بخشی ازترانه‏های کار در مناطق کردنشین و تحلیل تماتیک مسائل اجتماعی در ترانه‏های ...  بیشتر

فرهنگی
مطالعۀ چرخۀ مد لباس در جامعۀ ایران

عماد افروغ؛ حسین مهربانی فر

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22059/jwica.2018.247372.989

چکیده
  مد لباس، به‌منزلة یکی از صنایع پرطرفدار فرهنگی، در عین سودآوری اقتصادی، نقشی جدی در انتقال ایده‏های خلاق و رشد فرهنگی جوامع مبتنی بر میراث فرهنگی آن‏ها ایفا کرده و در این مسیر چرخه‏ای را از آفرینش و طراحی تا تولید، توزیع و نهایتاً مصرف طی می‏کند. پژوهش حاضر، نظر به ابهام موجود در وضعیت چرخة مد لباس در جامعة ایران، از رهگذر مطالعه ...  بیشتر

فرهنگی
مطالعۀ فرهنگی و جامعه‌شناختی پوشاک سنتی زنان کنارۀ دریای جنوب ایران (بوشهر، هرمزگان و خوزستان)

سیده راضیه یاسینی

دوره 9، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 185-207

https://doi.org/10.22059/jwica.2017.235654.899

چکیده
  مقالة حاضر پوشاک سنتی زنان ایران را از منظری فرهنگی و جامعه‏شناختی تحلیل می‏کند. تمرکز پژوهش بر کارکردهای پوشاک سنتی زنان در مناطق کنارة دریای جنوب ایران است. چارچوب نظری استفاده‌شده بر نظریات کارکردگرایی و جامعه‏شناسی پوشاک استوار است. روش مطالعه در این مقاله کیفی است و اطلاعات مورد نیاز به دو روش کتابخانه‏ای و مشاهدة میدانی ...  بیشتر

فرهنگی
سیاست‌گذاری تولید محصولات نمایشی در تلویزیون ایران با محوریت خانوادۀ اسلامی

محمدرضا تقوی پور؛ محسن اسماعیلی؛ سیاوش صلواتیان

دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-25

https://doi.org/10.22059/jwica.2017.62763

چکیده
  متأسفانه در عصر کنونی نهاد خانواده، به‌منزلۀ اصلی‌ترین رکن جامعه، دچار تزلزل شده است. ارائۀ الگوی مناسبی از خانوادة اسلامی از طریق محصولات نمایشی تلویزیون می‌تواند گره‌گشا باشد. مقالۀ حاضر به دنبال ارائۀ سیاست‌های محتوایی نمایش مطلوب خانواده در محصولات نمایشی تلویزیون بر‌مبنای سبک زندگی اسلامی است. این پژوهش در دو مرحله انجام ...  بیشتر

فرهنگی
تأثیر سرمایۀ اقتصادی بر وضعیت تأهل (مطالعۀ موردی: شهر بهشهر)

میثم موسائی؛ لیلاالسادات فندرسی

دوره 8، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 249-264

https://doi.org/10.22059/jwica.2016.60317

چکیده
  بدون تردید، واحد خانواده یکی از نهادهای مهم اجتماعی است که تقریباً در همۀ جوامع شناخته شده و به شکل‌های مختلفی وجود دارد. عوامل متعددی بر وضعیت تأهل افراد اثر دارد. در این مقاله، به دنبال یافتن پاسخی برای این مسئله هستیم که سرمایۀ اقتصادی چه تأثیری بر وضعیت تأهل دارد. جمعیت آماری این پژوهش را زنان و مردان متأهل و مجرد، که در تابستان ...  بیشتر

فرهنگی
عناصر فرهنگ و کنش‌های عامیانه در داستان نویسان زن معاصر

ملیحه شریلو؛ عبدالحسین فرزاد

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jwica.2016.59112

چکیده
  یکی از مضامین مهم ادبیات داستانی معاصر، انعکاس فرهنگ مردم است و از آنجا که انسان و زندگی و اندیشۀ او جزء لاینفک داستان است، پیوستگی فرهنگ مردم با انسان هم به این قالب ادبی راه یافته است. بخشی از این فرهنگ، مثل آداب و رسوم اجتماعی، مذهبی، پزشکی و خرافی است و بخشی دیگر شامل زبان محاوره و گویش‌های محلی، اشعار و ترانه‌ها، ضرب‌المثل‌ها ...  بیشتر

فرهنگی
تغییرات نقش زنان در تبلیغات تلویزیون ایران با تکیه بر نشانه ‏شناسی آگهی‏ های بازرگانی آقای فرش4 و نحوۀ شرکت در قرعه ‏کشی هوم ‏کر

مهران سهراب زاده؛ طاهره یوسفی فر؛ رضا عباسی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 23-44

https://doi.org/10.22059/jwica.2016.59113

چکیده
  زندگی امروز، در جوامع مدرن، مشحون از پیام‏های تبلیغاتی است. این پیام‏ها در قالب‏های متنوع و متعدد، از زندگی روزمره تا زندگی کاری افراد را تحت‏تأثیر قرار می‏دهد. یکی از موضوعات چالش‌برانگیز در بحث تبلیغات، مسئلۀ بازنمایی زن در آگهی‏ها و تبلیغات تجاری است. بخش بزرگی از بازنمایی‏ها در آگهی‏ها، زنان را در قالب نقش‏های ...  بیشتر

فرهنگی
شیوۀ بازنمایی زنان در تبلیغات تلویزیونی ایران و امریکا

اعظم راودراد؛ فروغ محمدی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 83-99

https://doi.org/10.22059/jwica.2016.59117

چکیده
  رسانه‏ها نه‌تنها بازتاب‌دهندۀ واقعیت‌ها بلکه شکل‏دهندۀ آن‌اند و بر درک و شناخت ما از جهان پیرامون اثر می‏گذارند. به‏رغم آنکه زنان در دهه‏های اخیر در کنار نقش‏های سنتی خود به فعالیت در عرصه‏های اجتماعی، که در گذشته مختص مردان تلقی می‏شد، روی آورده‏ و جایگاه خود را در بسیاری از آن‌ها تثبیت کرده‏اند، به‏نظر می‏رسد ...  بیشتر

فرهنگی
مطالعۀ تجربۀ زنان عضو هیات علمی دانشگاه از ایفای مسئولیت های خانوادگی و شغلی

شهلا باقری؛ شیما سادات حسینی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 117-134

https://doi.org/10.22059/jwica.2016.59120

چکیده
  روند روبه افزایش مشارکت زنان در آموزش عالی به‌عنوان عضو هیئت‌علمی و پذیرفتن نقش‌های اجتماعی هرچند از پیشرفت در عرصۀ علمی و اجتماعی نشان دارد، تعدد نقش‌های اجتماعی و خانوادگی در این حیطه چالش‌های جدیدی را به‌وجود آورده است. این مطالعه به درک پدیدار‌شناسانه از وضعیت زنان عضو هیئت‌علمی در جایگاه ایفای نقش‌های شغلی و خانوادگی آنان ...  بیشتر

فرهنگی
ویژگی‌های خانوادۀ مستحکم ایرانی: مرور پژوهش ‏های انجام‌شده طی سال‌های 1374ـ1389

فاطمه حاجیان مقدم؛ غلامرضا غفاری؛ رضا صالحی امیری

دوره 7، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 137-156

https://doi.org/10.22059/jwica.2015.56781

چکیده
  هدف از این مطالعه تحلیل نتایج و یافته‌های پژوهش‏های انجام‌شده در حوزة خانواده به منظور شناسایی ویژگی‏ها و عوامل استحکام‏بخش خانوادۀ ایرانی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روشمطالعه، اسنادی از نوع فراتحلیل است. بر این اساس، از میان پژوهش‌های انجام‌شده، با نمونه‌گیری هدفمند 51 اثر علمی که شناسایی عوامل اثرگذار ...  بیشتر

فرهنگی
برساخت اجتماعی عشق در تجربۀ زیستۀ زنان: بررسی کیفی مسائل و تبعات روابط عاشقانۀ دختران مجرد تهرانی

مهران سهراب زاده؛ عطیه حمامی

دوره 6، شماره 4 ، دی 1393، ، صفحه 471-488

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.56021

چکیده
  انتخاب همسر در میان نسل جدید، اغلب یا محصول پیدایی عشق و تعلقات عاطفی است یا به شکل‌گیری روابط عاشقانه و رمانتیک پیش از ازدواج منتهی می‏شود. قلّت تحقیقات جامعه‌شناختی پیرامون این سوژه، ضرورت بررسی بسیاری از ابعاد موضوع را نشان می‏دهد. هدف اصلی این پژوهش فهم عمیق تجربۀ زیستۀ زنان از روابط عاشقانه و آشکار‌کردن ابعاد آسیب‌زای این ...  بیشتر

فرهنگی
نقش زن در احکام مبادلۀ مادیان هزاردادستان

زهرا حسینی؛ مهشید میرفخرایی

دوره 6، شماره 4 ، دی 1393، ، صفحه 505-515

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.56023

چکیده
  مادیان هزاردادستان hazār dādestān)  (mādayān ī  «مجموعة هزارفتوی»، تنها نسخة خطی ناقصی از چندین مجموعة حقوقی دورة ساسانیان در دست است. اطلاعی از زندگی جمع‌آورندة آن، فرّخ مرد وهرامان (فرّخ مرد پسر بهرام)، نداریم. احتمال می‌رود کتاب در اصل در دوران پادشاهی خسروپرویز، آخرین پادشاهی که نامش در کتاب آمده، تألیف شده باشد. این گفتار ...  بیشتر

فرهنگی
خوانش نسلی زنان از فیلم سینمایی دو زن

یاسر رستگار؛ احسان آقابابایی

دوره 6، شماره 3 ، مهر 1393، ، صفحه 297-312

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.54512

چکیده
  امروزه نقش مخاطب در تفسیر کالاها و محصولات فرهنگی، از جمله فیلم‏های سینمایی، بسیار اساسی است. از‌این‌رو، کشف شیوة معنادهی و خوانش مخاطبان می‌تواند ما را به جهان اجتماعی در پس این تفسیرها نزدیک کند. زنان از جمله مخاطبانی‌اند که با داشتن پیشینه‌ها و تجربه‌های فرهنگی و نسلی مختلف می‌توانند خوانش متفاوتی از فیلم‏ها داشته باشند. ...  بیشتر

فرهنگی
بررسی جریان های فکری فرهنگی موثر بر مطالبات حقوقی زنان در ایران پس از انقلاب اسلامی

شهلا باقری؛ ناهید سلیمی

دوره 6، شماره 3 ، مهر 1393، ، صفحه 313-326

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.54513

چکیده
  مقالۀ حاضر با بررسی مبانی اندیشه‌ای جریان‌های فکری فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی، به تبیین رابطۀ هریک با حقوق زن پرداخته است. سؤال اصلی آن است که با کدامین معیار می‌توان تصویری از فضای نظری جامعۀ ایران به دست داد و همبستگی میان جریان‌های اجتماعی با حوزه‌های حقوقی را بیان کرد. در بخش نظری، رابطۀ جریان‌های اجتماعی با مطالبات حقوقی، ...  بیشتر

فرهنگی
مطالعهۀ کیفی تغییرات در سبک زندگی و صورت بندی هویت‏ی زنان در کردستان ایران (مطالعۀ موردی: شهر مریوان)

احمد محمدپور؛ مهدی رضایی؛ گلاله برنا

دوره 6، شماره 3 ، مهر 1393، ، صفحه 327-344

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.54514

چکیده
  این مقاله به بررسی کیفی تغییرات سبک زندگی در کردستان ایران‌ـ شهر مریوان‌ـ و پیوند آن با صورت‌بندی هویتی در میان زنان آن شهر می‏پردازد. مناطق مرزی شهرستان مریوان به دلیل موقعیت جغرافیایی و سیاسی‌ـ اقتصادی خاص درگیر رشد اقتصادی فزاینده و بحران‏های فرهنگی خاص ناشی از آن شده است؛ به‌گونه‏ای که شکل جدیدی از سبک زندگی و صورت‌بندی ...  بیشتر

فرهنگی
فاطماننه هانا اوزادیر: دیدن و چشیدن تصویر در دست‏بافته‏های زنان لومه‌ـ دره

اصغر ایزدی جیران

دوره 6، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 209-228

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.52937

چکیده
  این مقاله دعوتی است برای پذیرفتن و وارد‌کردن حس‏ها به قلمرو پژوهش‏های مردم‏نگارانة هنر. تلاش کرده‏ام تا بعد زیبایی‏شناختی دست‏بافته‏های زنان اجتماع لومه‌ـ دره، از تیره‏های طایفة ترکمه در شمال غرب ایران را در جهان حسی جامعة تولیدکننده قرار دهم و به سوی درک آن حرکت کنم. کار میدانی‏ام در میان لومه‌ـ دره با تمرکز بر دست‏بافته‏ها ...  بیشتر

روانشناسی
بررسی عوامل مرتبط با اعتیاد به اینترنت در میان دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه‌های دانشگاه یزد

علیرضا بخشایش

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 29-44

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.51665

چکیده
  اعتیاد به اینترنت به استفادة مفرط از اینترنت (روزانه بیش از سه ساعت) اطلاق می‏شود. این پدیده به‏منزلۀ یک بیماری، آسیب روانی یا اجتماعی، و یک مشکل گسترده با پیامدهای جدی است که بین دانش‏آموزان و دانشجویان رو به افزایش است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با اعتیاد به اینترنت در میان دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه‌های دانشگاه ...  بیشتر

فرهنگی
سنت نوشتاری زنان: مطالعۀ موردیِ دو نسل از نویسندگان زن ایرانی (سیمین دانشور و زویا پیرزاد)

محبوبه پاک نیا؛ نسیم جانفدا

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 45-60

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.51666

چکیده
  این مقاله، که برگرفته از یک پروژۀ پژوهشی است، نقطۀ عزیمت مطالعۀ خود را مبانی نقد ادبی زن‌محور آنگلو‌ـ امریکایی یا به عبارتی دیگر «نقد وضعی زنان» قرار داده است. مقاله درصدد است این پرسش را پاسخ گوید که بر مبنای طبقه‌بندی منتقد امریکایی، الین شوالتر، در ایران سنت نوشتاری زنان چگونه می‌تواند تفسیر شود؟ در این زمینه، رمان‌های ...  بیشتر

فرهنگی
نقش توتم در نفی ازدواج با محارم در ایران باستان

رضا ستاری؛ مرضیه حقیقی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 73-94

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.51668

چکیده
  ازدواج با محارم یکی از مباحثی است که در میان آداب و رسوم اجتماعی ایران باستان، و به‌ویژه آیین زردشتی، مورد بررسی بسیاری از پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. بحث بر سر رواج این آیین در میان ایرانیان و عدم روایی آن، تحقیقات و بررسی‏های چشمگیری را در پی داشته است. آنچه در این میان مغفول مانده و به نظر می‏رسد کمتر مورد توجه قرار گرفته ...  بیشتر

جامعه شناسی
بررسی علل تمایل زنان به دوره‏ های کارشناسی ارشد از منظر تمایل‏ های علمی و خانوادگی و میزان برآورده‌شدن آن از طریق برنامه ‏های درسی دوره‏ ها

آسیه خیراللهی؛ احمدرضا نصر اصفهانی؛ محمدرضا نیلی

دوره 6، شماره 1 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 119-134

https://doi.org/10.22059/jwica.2014.51670

چکیده
  هدف کلی این پژوهش بررسی علل افزایش ورود زنان به دوره‏های کارشناسی ارشد از منظر تمایل‏های علمی و خانوادگی و میزان برآورده‌شدن آن از طریق برنامه‏های درسی دوره‏ها در دانشگاه اصفهان است. روش به‌کار‌رفته ترکیبی (کمی‌ـ کیفی) است و ابزار استفاده‌شده پرسشنامۀ محقق‌ساخته و مصاحبۀ نیمه‌سازمان‌یافته است که روایی آن‏ها از طریق ...  بیشتر